Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Examination of Middle School Students' Levels of Cyberbullying in Some Dimensions / Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Düzeylerinin Bazı Boyutlardan İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 5, 109 - 127, 22.10.2023

Bayram Gökbulut Ceren Akbaş

https://doi.org/10.19160/e-ijer.1336942

Öz

With the advancements in technology, peer bullying has taken on a new dimension and transformed into cyberbullying. This study aimed to examine the cyberbullying and cyber victimization levels among middle school students. The research was conducted with students attending a public middle school in the Western Black Sea Region during the 2021-2022 academic year. The study sought to identify differences in cyberbullying and cyber victimization experiences based on gender, grade level, internet usage duration, and internet usage purpose. Additionally, the study investigated the relationships between cyberbullying and cyber victimization. Data were collected from 519 middle school students using the "Peer Bullying Scale". According to the data analysis results, it was seen that middle school students were bullied most frequently in terms of "forcing them to leave the chat room or game site" and in the least in terms of "preventing e-mails from coming by filling their e-mail boxes". In terms of bullying, it was seen that the highest rate was "Forcing to leave the chat room or game site" and the lowest was "Deliberately sending infected e-mails". Male students showed a higher tendency for cyberbullying compared to female students. Moreover, as grade level and internet usage time increased, cyberbullying and cyber victimization cases also increased. Students who used the internet for entertainment and social media purposes exhibited higher tendencies for cyberbullying and cyber victimization compared to those who used it for educational purposes. There was a positive moderate-level relationship between students' cyberbullying and cyber victimization experiences. To prevent cyberbullying, students can be provided with education on this matter, and the gender factor should also be taken into account during the education process.

Anahtar Kelimeler

Cyber bullying Virtual victim Social media Problematic internet use

Kaynakça

  • Agatston, P. W., Kowalski, R., & Limber, S. (2007). Students’ perspectives on cyber bullying. Journal of Adolescent Health, 41(6), 59-60.
  • Akbaba, S. & Eroğlu, Y. (2013). İlköğretim öğrencilerinde siber zorbalık ve mağduriyetin yordayıcıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 105-122
  • Akca, E. B., & Sayımer, İ. (2017). Siber zorbalık kavramı, türleri ve ilişkili olduğu faktörler: Mevcut araştırmalar üzerinden bir değerlendirme. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 8(30), 7-19.
  • Aksaray, S. (2011). Siber zorbalık. Journal of the Cukurova University Institute of Social Sciences, 20(2), 405-432.
  • Altundağ, Y. (2016). Lise öğrencilerinde sanal zorbalık ve problemli internet kullanımı ilişkisi. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 3(1), 27-43.
  • Anderson, C. A. & Bushman, B. J. (2001). Effects of violent video games on aggressive behavior, aggressive cognition, aggressive affect, physiological arousal, and prosocial behavior: A meta-analytic review of the scientific literature. Psychological Science, 12(5), 353–359.
  • Anderson, C. A., & Dill, K. E. (2000). Video games and aggressive thoughts, feelings, and behavior in the laboratory and in life. Journal of Ppersonality and Social Psychology, 78(4), 772.
  • Anderson, C. A., Shibuya, A., Ihori, N., Swing, E. L., Bushman, B. J., Sakamoto, A., & Saleem, M. (2010). Violent video game effects on aggression, empathy, and prosocial behavior in eastern and western countries: A meta-analytic review. Psychological Bulletin, 136(2), 151-73.
  • Aoyama, I., Barnard-Brak, L., & Talbert, T. (2011). Cyberbullying among high school students: Cluster analysis of sex and age differences and the level of parental monitoring. International Journal of Cyber Behavior, Psychology and Learning, 1(1), 25–35.
  • Arıcak, T., Siyahhan, S., Uzunhasanoğlu, A., Sarıbeyoğlu, S., Çıplak, S., Yılmaz, N., & Memmedov, C. (2008). Cyberbullying among Turkish adolescents. Cyberpsychology And Behavior, 11(3), 253-261
  • Arslan, A. (2020). Ortaöğretim öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeyleri ve şiddet eğilimlerinin belirlenmesi. Journal of Computer and Education Research, 8(15), 86-113.
  • Arslan, A. (2022). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıklarının öz-yeterlik düzeylerine etkisi: yapısal eşitlik modeli çalışması. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13 (5), 132-150. DOI: 10.19160/e-ijer.1135981
  • Ayas, T., & Horzum, M. B. (2010). Sanal zorba/kurban ölçek geliştirme çalışması. Akademik Bakış Dergisi-Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 19, 1-17.
  • Batmaz, M., & Tuncay, A (2013). İlköğretim ikinci kademeki öğrencilerin psikolojik belirtilere göre sanal zorbalık düzeylerinin yordanması. Sakarya University Journal of Education, 3(1), 43-53.
  • Becker, M. W., Alzahabi, R., & Hopwood, C. J. (2013). Media multitasking is associated with symptoms of depression and social anxiety. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 16(2), 132–135.
  • Belsey, B., (2019). Cyberbullying: An emerging threat to the “always on” generation. https://billbelsey.com/?p=1827
  • Beran, T., & Li, Q. (2007). The relationship between cyberbullying and school bullying. The Journal of Student Wellbeing, 1(2), 16-33.
  • Bozzola, E., Spina, G., Agostiniani, R., Barni, S., Russo, R., Scarpato, E., ... & Staiano, A. (2022). The use of social media in children and adolescents: Scoping review on the potential risks. International journal of environmental research and public health, 19(16), 9960.
  • Bilge, N., & Ercan, H., (2019). Ergenlerde saldırganlığın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Theoretical Educational Science, 12(3), 1067-1094.
  • Cappadocia, M. C., Craig, W. M., & Pepler, D. (2013). Cyberbullying: Prevalence, stability, and risk factors during adolescence. Canadian Journal of School Psychology, 28(2), 171-192.
  • Carrera, M. V., Fern´ andez, M. L., Castro, Y. R., Failde, J. M., & Otero, M. C., (2013). Bullying in Spanish secondary schools: Gender-based differences. Spanish Journal of Psychology, 16, 1–14.
  • Cook, C. R., Williams, K. R., Guerra, N. G., Kim, T. E., & Sadek, S. (2010). Predictors of bullying and victimization in childhood and adolescence: A meta-analytic investigation. School Psychology Quarterly, 25(2), 65–83.
  • Doane, A. N., Kelley, M. L., & Pearson, M. R. (2015). Reducing cyberbullying: A theory of reasoned action-based video prevention program for college students. Aggressive Behavior, 42(2), 136–146.
  • Doane, A. N., Boothe, L. G., Pearson, M. R., & Kelley, M. L. (2016). Risky electronic communication behaviors and cyberbullying victimization: An application of Protection Motivation Theory. Computers in Human Behavior, 60, 508-513.
  • Dukes, R. L., Stein, J. A., & Zane, J. I. (2010).Gender differences in the relative impact of physical and relational bullying on adolescent injury and weapon carrying. Journal of School Psychology, 48(6), 511–532.
  • Erdur-Baker, Ö. (2010). Cyberbullying and its correlation to traditional bullying, gender and frequent and risky usage of internet-mediated communication tools. New Media & Society, 12(1), 109-125
  • Fisher, B. W., Gardella, J. H., & Teurbe-Tolon, A. R. (2016). Peer cybervictimization among adolescents and the associated internalizing and externalizing problems: A meta-analysis. Journal of Youth and Adolescence, 45(9), 1727–1743.
  • Garaigordobil, M. & Machimbarrena, J. M. (2019). Victimization and perpetration of bullying/cyberbullying: connections with emotional and behavioral problems and childhood stress. Psychosocial Intervention, 28, 67-73.
  • Gonzalez-Cabrera,´ J., Machimbarrena, J. M., Ortega-Baron, ´J., & Alvarez-Bard´ on, ´A., (2019). Joint association of bullying and cyberbullying in health-related quality of life in a sample of adolescents. Quality of Life Research, 29, 941–952.
  • González-Cabrera, Tourón, Machimbarrena, Gutiérrez-Ortega, Álvarez-Bardón, & Garaigordobil. (2019). Cyberbullying in gifted students: Prevalence and psychological well-being in a Spanish sample. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(12), 2173.
  • Gökbulut, B., (2020). Ortaokul öğrencilerinin akran zorbalığı ve dijital oyun bağımlılığı arasındaki ilişki. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 89-100.
  • Helweg-Larsen, K., Schütt, N., & Larsen, H. B. (2012). Predictors and protective factors for adolescent Internet victimization: results from a 2008 nationwide Danish youth survey. Acta Paediatrica, 101(5), 533–539.
  • Hinduja, S.; Patchin, J.W., (2014). Bullying beyond the schoolyard: Preventing and responding to cyberbullying; SAGE Publications Sage (Corwin Press): Thousand Oaks, CA, USA, 2009.
  • Huang, Y. Y., & Chou, C. (2010). An analysis of multiple factors of cyberbullying among junior high school students in Taiwan. Computers in human behavior, 26(6), 1581-1590.
  • Iranzo, B. , Buelga, S. , Cava, M. , & Ortega-Barón, J. (2019). Cyberbullying, psychosocial adjustment and suicidal ideation in adolescence. Psychosocial Intervention, 28, 75 – 81.
  • Karaca, K. (2018). Ortaokullarda akran zorbalığının yaygınlığının ve zorba-mağdurların depresyon ve anksiyete düzeylerinin incelenmesi, [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • Katzer, C., Fetchenhauer, D., & Belschak, F., (2009). Cyberbullying: Who are the victims? A comparison of victimization in Internet chatrooms and victimization in school. Journal of media Psychology, 21(1), 25-36.
  • Kaya, Z., Vangölü, M. S., Özdemir, M. & Marufoğlu, M. (2023). Lise öğrencilerinin dijital bağımlılık ve iyi oluş düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14 (1), 117-138. DOI: 10.19160/e-ijer.1173642
  • Kayıkçı, K., & Bayram, P. (2021). Ortaokul öğrencileri arasında siber zorbalık/cyber bullying among secondary school students. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(5), 255-272.
  • Keser, H., & Kavuk, M. (2015). Developing a questionnaire for cyberbullying awareness at school. Kastamonu Education Journal, 23(1), 17-30.
  • Kılıç, K. M. (2019). Ergenlerde dijital oyun bağımlılığı, zorbalık bilişleri ve empati düzeyleri arasındaki ilişkiler. Elementary Education Online, 18(2).
  • Kircaburun, K., Demetrovics, Z., Király, O., & Griffiths, M. D. (2020). Childhood emotional trauma and cyberbullying perpetration among emerging adults: A multiple mediation model of the role of problematic social media use and psychopathology. International Journal of Mental Health and Addiction, 18, 548-566.
  • Korkmaz, A. (2016). Siber zorbalık davranışları sergileme ve siber zorbalığa maruz kalma durumlarının karşılaştırılması. TRT Akademi, 1(2), 620-639.
  • Kowalski, R. M., Giumetti, G. W., Schroeder, A. N., & Lattanner, M. R., (2014). Bullying in the digital age: A critical review and meta-analysis of cyberbullying research among youth. Psychological Bulletin, 140(4), 1073–1137.
  • Kubiszewski, V., Fontaine, R., Huré, K., & Rusch, E. (2012). Cyber-bullying in adolescents: Associated psychosocial problems and comparison with school bullying. L'encephale, 39(2), 77-84.
  • Kwan, G. C. E., & Skoric, M. M. (2013). Facebook bullying: An extension of battles in school. Computers in Human Behavior, 29(1), 16-25.
  • Lam, T. N., Jensen, D. B., Hovey, J. D., & Roley-Roberts, M. E. (2022). College students and cyberbullying: how social media use affects social anxiety and social comparison. Heliyon, 8(12).
  • Manap, A. & Durmuş, E. (2021). Dijital ebeveynlik farkındalığının aile içi roller ve çocukta internet bağımlılığına göre incelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12 (1), 141-156. DOI: 10.19160/ijer.837749
  • Martínez-Monteagudo, Á., Martínez-Monteagudo, M. C., & Delgado, B. (2023). School bullying and cyberbullying in academically gifted students: A systematic review. Aggression and Violent Behavior, 101842.
  • Mishna, F., Khoury-Kassabri, M., Gadalla, T., & Daciuk, J. (2012). Risk factors for involvement in cyber bullying: Victims, bullies and bully–victims. Children and Youth Services Review, 34(1), 63-70.
  • Nair & Ercan (2019). Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 12(3), 1067-1094
  • Oliver, C., & Candappa, M. (2003). Tackling bullying: Listening to the views of children and young people (Research Report No. 400). London: Department for Education and Skills.
  • Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Oxford: Blackwell. Olweus, D. (2013). School bullying: Development and some important challenges. Annual Review of Clinical Psychology, 9, 751–780.
  • Özdemir, M. ve Akar, F. (2011). Lise öğrencilerinin siber-zorbalığa ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler bakımından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4(4) , 605-626
  • Özdemir, M. ve Karaboğa, M. T. (2021). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıkları ve sosyal eğilimleri. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12 (5), 17-35. DOI: 10.19160/e-ijer.994099
  • Royal Society for Public Health (2017). Status of Mind: Social media and young people's mental health. Retrieved from: https://www.rsph.org.uk/static/uploaded/d125b27c-0b62-41c5-a2c0155a8887cd01.pdf
  • Patchin, J. W., & Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the schoolyard: A preliminary look at cyberbullying. Youth violence and juvenile justice, 4(2), 148-169.
  • Prabhakararao, S., (2016). Overuse of social media affects the mental health of adolescents and early youth. Int. J. Ind. Psychiatry, 3, 14-19.
  • Sampasa-Kanyinga, H., & Lewis, R. F. (2015). Frequent use of social networking sites is associated with poor psychological functioning among children and adolescents. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 8(7), 380-385.
  • Sarı, F. G., & Seferoğlu, S. S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin sanal zorbalık farkındalık durumları ile sanal zorbalık yapma ve mağdur olma durumlarının incelenmesi. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 6(1), 54-76.
  • Smith, P. K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S., & Tippett, N. (2008). Cyberbullying: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal of child psychology and psychiatry, 49(4), 376-385.
  • Suler, J. (2003). The psychology of cyberspace.. Retrivied: https://www.researchgate.net/publication/37366481_The_Psychology_of_Cyberspace
  • Şahin, M. , Sarı, S. V. , Özer, Ö. & Er, S. H. (2010). Lise öğrencilerinin siber zorba davranışlarda bulunma ve maruz kalma durumlarına ilişkin görüşleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 257-270.
  • Tokunaga, R. S. (2010). Following you home from school: A critical review and synthesis of research on cyberbullying victimization. Computers in human behavior, 26(3), 277-287.
  • Toprakçı, E. (2007). The profiles of the use of the internet for study purposes among university students, The Turkish Online Journal of Educational Technology- TOJET 6(3), 129-145 ERIC No: ED500215 Full Paper: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1102629.pdf
  • Toprakçı, E. (2017). Sınıf yönetimi, PegemA Yayınları, 3.Baskı Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] (2021). Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Cocuklarda-Bilisim-Teknolojileri-Kullanim-Arastirmasi-2021-41132
  • Uğur, E., Akat, M., Savcı, M., & Ercengiz, M. (2022). Uğur, E., Akat, M. Savcı, M., & Ercengiz, M. (2022). The validity and reliability studies of the scales of cyberobsessional pursuit (cops) and cyber dating abuse (cdas): adaptation to Turkish, E-International Journal of Educational Research, 13(3), 46-58.
  • Varjas, K., Henrich, C. C., & Meyers, J. (2009). Urban middle school students' perceptions of bullying, cyberbullying, and school safety. Journal of School Violence, 8(2), 159-176.
  • Yaman, E., & Peker, A. (2012). Ergenlerin siber zorbalık ve siber mağduriyete ilişkin algıları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(3), 819-833.
  • Yenilmez, Y., & Seferoğlu, S. S. (2013). Sanal zorbalık ve öğretmenlerin farkındalık durumlarına bir bakış. Education & Science/Egitim ve Bilim, 38(169).
  • Waasdorp, T. E., & Bradshaw, C. P. (2015). The overlap between cyberbullying and traditional bullying. Journal of Adolescent Health, 56(5), 483-488.
  • We Are Social (Temmuz, 2023). We Are Social 2022 Türkiye: Sosyal Medya İstatistikleri. https://datareportal.com/reports/digital-2023-turkey
  • Williams, K. R., & Guerra, N. G. (2007). Prevalence and predictors of internet bullying. Journal of Adolescent Health, 41(6), 14-21.

Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Düzeylerinin İncelenmesi / Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Düzeylerinin Bazı Boyutlardan İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 5, 109 - 127, 22.10.2023

Bayram Gökbulut Ceren Akbaş

https://doi.org/10.19160/e-ijer.1336942

Öz

Teknolojide yaşanan gelişmelerle birlikte akran zorbalığı yeni bir boyut kazanarak sanal zorbalık şekline dönüşmüştür. Yapılan bu çalışma ile ortaokul öğrencilerinin sanal zorba/kurban olma durumları ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışma 2021-2022 Eğitim-Öğretim yılında Batı Karadeniz Bölgesinde resmi bir ortaokulda öğrenim gören öğrenciler ile gerçekleştirilmiştir. Ortaokul öğrencilerinin sanal zorba/sanal kurban olma durumları ile cinsiyet, öğrenim gördükleri sınıf, internet kullanım süresi ve internet kullanım amaç değişkenleri arasındaki farklar ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırmada ayrıca sanal zorba ve sanal kurban olma durumları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Veriler “Akran Zorbalığı ölçeği” kullanılarak 519 ortaokul öğrencisinden toplanmıştır. Veri analizi sonuçlarına göre, ortaokul öğrencileri en yüksek olarak “Sohbet odası (chat) ya da oyun sitesini terk etmeye zorlama”, en düşük olarak “Mail kutularını doldurarak mail gelmesini engelleme” konusunda zorbalık yaptıkları görülmüştür. Zorbalığa uğrama konusunda ise en yüksek “Sohbet odası (chat) ya da oyun sitesini terk etmeye zorlama”, en düşük olarak “Kasıtlı olarak virüslü mail yollama” konusunda olduğu görülmüştür. Öğrenciler, en yüksek “Birinin kullandığı telefon veya bilgisayar modeliyle alay etme” konusunda zorbalık yaparken, en düşük “Mail, mesaj vb. yollarla kendisiyle paylaşılan kişisel bilgileri yayma” konusunda sanal ortamda söylenti çıkardıkları görülmüştür. Cinsiyete göre erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre sanal zorbalık eğilimleri daha yüksek bulunmuştur. Araştırmada öğrencilerin sınıf düzeyi ve internette geçirdikleri süre arttıkça sanal zorba/sanal kurban olma durumlarının arttığı görülmüştür. İnterneti eğlence ve sosyal medya amaçlı kullanan öğrencilerin sanal zorba/sanal kurban olma eğilimleri, interneti eğitim amaçlı kullananlardan daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin sanal zorbalık/kurban olma durumları arasında pozitif yönlü orta düzey bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sanal zorbalığın önlenebilmesi için öğrencilere bu konuda eğitimler verilebilir, eğitimler verilirken cinsiyet faktörü de göz önünde bulundurulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Sanal zorbalık Sanal kurban Sosyal medya Problemli internet kullanımı

Kaynakça

  • Agatston, P. W., Kowalski, R., & Limber, S. (2007). Students’ perspectives on cyber bullying. Journal of Adolescent Health, 41(6), 59-60.
  • Akbaba, S. & Eroğlu, Y. (2013). İlköğretim öğrencilerinde siber zorbalık ve mağduriyetin yordayıcıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 105-122
  • Akca, E. B., & Sayımer, İ. (2017). Siber zorbalık kavramı, türleri ve ilişkili olduğu faktörler: Mevcut araştırmalar üzerinden bir değerlendirme. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 8(30), 7-19.
  • Aksaray, S. (2011). Siber zorbalık. Journal of the Cukurova University Institute of Social Sciences, 20(2), 405-432.
  • Altundağ, Y. (2016). Lise öğrencilerinde sanal zorbalık ve problemli internet kullanımı ilişkisi. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 3(1), 27-43.
  • Anderson, C. A. & Bushman, B. J. (2001). Effects of violent video games on aggressive behavior, aggressive cognition, aggressive affect, physiological arousal, and prosocial behavior: A meta-analytic review of the scientific literature. Psychological Science, 12(5), 353–359.
  • Anderson, C. A., & Dill, K. E. (2000). Video games and aggressive thoughts, feelings, and behavior in the laboratory and in life. Journal of Ppersonality and Social Psychology, 78(4), 772.
  • Anderson, C. A., Shibuya, A., Ihori, N., Swing, E. L., Bushman, B. J., Sakamoto, A., & Saleem, M. (2010). Violent video game effects on aggression, empathy, and prosocial behavior in eastern and western countries: A meta-analytic review. Psychological Bulletin, 136(2), 151-73.
  • Aoyama, I., Barnard-Brak, L., & Talbert, T. (2011). Cyberbullying among high school students: Cluster analysis of sex and age differences and the level of parental monitoring. International Journal of Cyber Behavior, Psychology and Learning, 1(1), 25–35.
  • Arıcak, T., Siyahhan, S., Uzunhasanoğlu, A., Sarıbeyoğlu, S., Çıplak, S., Yılmaz, N., & Memmedov, C. (2008). Cyberbullying among Turkish adolescents. Cyberpsychology And Behavior, 11(3), 253-261
  • Arslan, A. (2020). Ortaöğretim öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeyleri ve şiddet eğilimlerinin belirlenmesi. Journal of Computer and Education Research, 8(15), 86-113.
  • Arslan, A. (2022). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıklarının öz-yeterlik düzeylerine etkisi: yapısal eşitlik modeli çalışması. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13 (5), 132-150. DOI: 10.19160/e-ijer.1135981
  • Ayas, T., & Horzum, M. B. (2010). Sanal zorba/kurban ölçek geliştirme çalışması. Akademik Bakış Dergisi-Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 19, 1-17.
  • Batmaz, M., & Tuncay, A (2013). İlköğretim ikinci kademeki öğrencilerin psikolojik belirtilere göre sanal zorbalık düzeylerinin yordanması. Sakarya University Journal of Education, 3(1), 43-53.
  • Becker, M. W., Alzahabi, R., & Hopwood, C. J. (2013). Media multitasking is associated with symptoms of depression and social anxiety. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 16(2), 132–135.
  • Belsey, B., (2019). Cyberbullying: An emerging threat to the “always on” generation. https://billbelsey.com/?p=1827
  • Beran, T., & Li, Q. (2007). The relationship between cyberbullying and school bullying. The Journal of Student Wellbeing, 1(2), 16-33.
  • Bozzola, E., Spina, G., Agostiniani, R., Barni, S., Russo, R., Scarpato, E., ... & Staiano, A. (2022). The use of social media in children and adolescents: Scoping review on the potential risks. International journal of environmental research and public health, 19(16), 9960.
  • Bilge, N., & Ercan, H., (2019). Ergenlerde saldırganlığın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Theoretical Educational Science, 12(3), 1067-1094.
  • Cappadocia, M. C., Craig, W. M., & Pepler, D. (2013). Cyberbullying: Prevalence, stability, and risk factors during adolescence. Canadian Journal of School Psychology, 28(2), 171-192.
  • Carrera, M. V., Fern´ andez, M. L., Castro, Y. R., Failde, J. M., & Otero, M. C., (2013). Bullying in Spanish secondary schools: Gender-based differences. Spanish Journal of Psychology, 16, 1–14.
  • Cook, C. R., Williams, K. R., Guerra, N. G., Kim, T. E., & Sadek, S. (2010). Predictors of bullying and victimization in childhood and adolescence: A meta-analytic investigation. School Psychology Quarterly, 25(2), 65–83.
  • Doane, A. N., Kelley, M. L., & Pearson, M. R. (2015). Reducing cyberbullying: A theory of reasoned action-based video prevention program for college students. Aggressive Behavior, 42(2), 136–146.
  • Doane, A. N., Boothe, L. G., Pearson, M. R., & Kelley, M. L. (2016). Risky electronic communication behaviors and cyberbullying victimization: An application of Protection Motivation Theory. Computers in Human Behavior, 60, 508-513.
  • Dukes, R. L., Stein, J. A., & Zane, J. I. (2010).Gender differences in the relative impact of physical and relational bullying on adolescent injury and weapon carrying. Journal of School Psychology, 48(6), 511–532.
  • Erdur-Baker, Ö. (2010). Cyberbullying and its correlation to traditional bullying, gender and frequent and risky usage of internet-mediated communication tools. New Media & Society, 12(1), 109-125
  • Fisher, B. W., Gardella, J. H., & Teurbe-Tolon, A. R. (2016). Peer cybervictimization among adolescents and the associated internalizing and externalizing problems: A meta-analysis. Journal of Youth and Adolescence, 45(9), 1727–1743.
  • Garaigordobil, M. & Machimbarrena, J. M. (2019). Victimization and perpetration of bullying/cyberbullying: connections with emotional and behavioral problems and childhood stress. Psychosocial Intervention, 28, 67-73.
  • Gonzalez-Cabrera,´ J., Machimbarrena, J. M., Ortega-Baron, ´J., & Alvarez-Bard´ on, ´A., (2019). Joint association of bullying and cyberbullying in health-related quality of life in a sample of adolescents. Quality of Life Research, 29, 941–952.
  • González-Cabrera, Tourón, Machimbarrena, Gutiérrez-Ortega, Álvarez-Bardón, & Garaigordobil. (2019). Cyberbullying in gifted students: Prevalence and psychological well-being in a Spanish sample. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(12), 2173.
  • Gökbulut, B., (2020). Ortaokul öğrencilerinin akran zorbalığı ve dijital oyun bağımlılığı arasındaki ilişki. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 89-100.
  • Helweg-Larsen, K., Schütt, N., & Larsen, H. B. (2012). Predictors and protective factors for adolescent Internet victimization: results from a 2008 nationwide Danish youth survey. Acta Paediatrica, 101(5), 533–539.
  • Hinduja, S.; Patchin, J.W., (2014). Bullying beyond the schoolyard: Preventing and responding to cyberbullying; SAGE Publications Sage (Corwin Press): Thousand Oaks, CA, USA, 2009.
  • Huang, Y. Y., & Chou, C. (2010). An analysis of multiple factors of cyberbullying among junior high school students in Taiwan. Computers in human behavior, 26(6), 1581-1590.
  • Iranzo, B. , Buelga, S. , Cava, M. , & Ortega-Barón, J. (2019). Cyberbullying, psychosocial adjustment and suicidal ideation in adolescence. Psychosocial Intervention, 28, 75 – 81.
  • Karaca, K. (2018). Ortaokullarda akran zorbalığının yaygınlığının ve zorba-mağdurların depresyon ve anksiyete düzeylerinin incelenmesi, [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • Katzer, C., Fetchenhauer, D., & Belschak, F., (2009). Cyberbullying: Who are the victims? A comparison of victimization in Internet chatrooms and victimization in school. Journal of media Psychology, 21(1), 25-36.
  • Kaya, Z., Vangölü, M. S., Özdemir, M. & Marufoğlu, M. (2023). Lise öğrencilerinin dijital bağımlılık ve iyi oluş düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14 (1), 117-138. DOI: 10.19160/e-ijer.1173642
  • Kayıkçı, K., & Bayram, P. (2021). Ortaokul öğrencileri arasında siber zorbalık/cyber bullying among secondary school students. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(5), 255-272.
  • Keser, H., & Kavuk, M. (2015). Developing a questionnaire for cyberbullying awareness at school. Kastamonu Education Journal, 23(1), 17-30.
  • Kılıç, K. M. (2019). Ergenlerde dijital oyun bağımlılığı, zorbalık bilişleri ve empati düzeyleri arasındaki ilişkiler. Elementary Education Online, 18(2).
  • Kircaburun, K., Demetrovics, Z., Király, O., & Griffiths, M. D. (2020). Childhood emotional trauma and cyberbullying perpetration among emerging adults: A multiple mediation model of the role of problematic social media use and psychopathology. International Journal of Mental Health and Addiction, 18, 548-566.
  • Korkmaz, A. (2016). Siber zorbalık davranışları sergileme ve siber zorbalığa maruz kalma durumlarının karşılaştırılması. TRT Akademi, 1(2), 620-639.
  • Kowalski, R. M., Giumetti, G. W., Schroeder, A. N., & Lattanner, M. R., (2014). Bullying in the digital age: A critical review and meta-analysis of cyberbullying research among youth. Psychological Bulletin, 140(4), 1073–1137.
  • Kubiszewski, V., Fontaine, R., Huré, K., & Rusch, E. (2012). Cyber-bullying in adolescents: Associated psychosocial problems and comparison with school bullying. L'encephale, 39(2), 77-84.
  • Kwan, G. C. E., & Skoric, M. M. (2013). Facebook bullying: An extension of battles in school. Computers in Human Behavior, 29(1), 16-25.
  • Lam, T. N., Jensen, D. B., Hovey, J. D., & Roley-Roberts, M. E. (2022). College students and cyberbullying: how social media use affects social anxiety and social comparison. Heliyon, 8(12).
  • Manap, A. & Durmuş, E. (2021). Dijital ebeveynlik farkındalığının aile içi roller ve çocukta internet bağımlılığına göre incelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12 (1), 141-156. DOI: 10.19160/ijer.837749
  • Martínez-Monteagudo, Á., Martínez-Monteagudo, M. C., & Delgado, B. (2023). School bullying and cyberbullying in academically gifted students: A systematic review. Aggression and Violent Behavior, 101842.
  • Mishna, F., Khoury-Kassabri, M., Gadalla, T., & Daciuk, J. (2012). Risk factors for involvement in cyber bullying: Victims, bullies and bully–victims. Children and Youth Services Review, 34(1), 63-70.
  • Nair & Ercan (2019). Ergenlerde Saldırganlığın Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 12(3), 1067-1094
  • Oliver, C., & Candappa, M. (2003). Tackling bullying: Listening to the views of children and young people (Research Report No. 400). London: Department for Education and Skills.
  • Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Oxford: Blackwell. Olweus, D. (2013). School bullying: Development and some important challenges. Annual Review of Clinical Psychology, 9, 751–780.
  • Özdemir, M. ve Akar, F. (2011). Lise öğrencilerinin siber-zorbalığa ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler bakımından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4(4) , 605-626
  • Özdemir, M. ve Karaboğa, M. T. (2021). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıkları ve sosyal eğilimleri. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12 (5), 17-35. DOI: 10.19160/e-ijer.994099
  • Royal Society for Public Health (2017). Status of Mind: Social media and young people's mental health. Retrieved from: https://www.rsph.org.uk/static/uploaded/d125b27c-0b62-41c5-a2c0155a8887cd01.pdf
  • Patchin, J. W., & Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the schoolyard: A preliminary look at cyberbullying. Youth violence and juvenile justice, 4(2), 148-169.
  • Prabhakararao, S., (2016). Overuse of social media affects the mental health of adolescents and early youth. Int. J. Ind. Psychiatry, 3, 14-19.
  • Sampasa-Kanyinga, H., & Lewis, R. F. (2015). Frequent use of social networking sites is associated with poor psychological functioning among children and adolescents. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 8(7), 380-385.
  • Sarı, F. G., & Seferoğlu, S. S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin sanal zorbalık farkındalık durumları ile sanal zorbalık yapma ve mağdur olma durumlarının incelenmesi. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 6(1), 54-76.
  • Smith, P. K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S., & Tippett, N. (2008). Cyberbullying: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal of child psychology and psychiatry, 49(4), 376-385.
  • Suler, J. (2003). The psychology of cyberspace.. Retrivied: https://www.researchgate.net/publication/37366481_The_Psychology_of_Cyberspace
  • Şahin, M. , Sarı, S. V. , Özer, Ö. & Er, S. H. (2010). Lise öğrencilerinin siber zorba davranışlarda bulunma ve maruz kalma durumlarına ilişkin görüşleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 257-270.
  • Tokunaga, R. S. (2010). Following you home from school: A critical review and synthesis of research on cyberbullying victimization. Computers in human behavior, 26(3), 277-287.
  • Toprakçı, E. (2007). The profiles of the use of the internet for study purposes among university students, The Turkish Online Journal of Educational Technology- TOJET 6(3), 129-145 ERIC No: ED500215 Full Paper: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1102629.pdf
  • Toprakçı, E. (2017). Sınıf yönetimi, PegemA Yayınları, 3.Baskı Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] (2021). Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Cocuklarda-Bilisim-Teknolojileri-Kullanim-Arastirmasi-2021-41132
  • Uğur, E., Akat, M., Savcı, M., & Ercengiz, M. (2022). Uğur, E., Akat, M. Savcı, M., & Ercengiz, M. (2022). The validity and reliability studies of the scales of cyberobsessional pursuit (cops) and cyber dating abuse (cdas): adaptation to Turkish, E-International Journal of Educational Research, 13(3), 46-58.
  • Varjas, K., Henrich, C. C., & Meyers, J. (2009). Urban middle school students' perceptions of bullying, cyberbullying, and school safety. Journal of School Violence, 8(2), 159-176.
  • Yaman, E., & Peker, A. (2012). Ergenlerin siber zorbalık ve siber mağduriyete ilişkin algıları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(3), 819-833.
  • Yenilmez, Y., & Seferoğlu, S. S. (2013). Sanal zorbalık ve öğretmenlerin farkındalık durumlarına bir bakış. Education & Science/Egitim ve Bilim, 38(169).
  • Waasdorp, T. E., & Bradshaw, C. P. (2015). The overlap between cyberbullying and traditional bullying. Journal of Adolescent Health, 56(5), 483-488.
  • We Are Social (Temmuz, 2023). We Are Social 2022 Türkiye: Sosyal Medya İstatistikleri. https://datareportal.com/reports/digital-2023-turkey
  • Williams, K. R., & Guerra, N. G. (2007). Prevalence and predictors of internet bullying. Journal of Adolescent Health, 41(6), 14-21.
Toplam 73 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri (Diğer)
Bölüm Sayı Makaleleri
Yazarlar

Bayram Gökbulut 0000-0002-7218-5900

Ceren Akbaş 0009-0006-4595-1581

Yayımlanma Tarihi 22 Ekim 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023Cilt: 14 Sayı: 5

Kaynak Göster

APA Gökbulut, B., & Akbaş, C. (2023). Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Düzeylerinin İncelenmesi / Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Düzeylerinin Bazı Boyutlardan İncelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(5), 109-127. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1336942
 Kapak Resmi İndir

Creative Commons Lisansı
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)


[email protected]        http://www.e-ijer.com       Adres: Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi  Bornova/İzmir