Research Article
Bilimsel Muhakeme Konusunda Türkiye’de Gerçekleştirilen Tezlerin Analizi: Bir Meta-Sentez Çalışması / Analysis of Dissertations on Scientific Reasoning in Türkiye: A Meta-Synthesis Study
Abstract
Bu araştırma ile Türkiye’ de bilimsel muhakeme konusunda gerçekleştirilen tezlerin analiz edilmesi ve bu alanda nasıl bir eğilim olduğunun ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında tezlere YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından ulaşılmıştır. Tez adı “Muhakeme” olarak “Eğitim ve Öğretim” konusunda tezler taranmıştır. Bu kapsamda, meta-sentez çalışmasına 73 lisansüstü tez dâhil edilmiştir. Tezlerin her birine içerik analizi yapılarak çalışmanın amacı, konu alanı, yöntemi, örneklemi, veri toplama araçları, kullanılan öğretim uygulamaları, kullanılan istatistiki yöntemler ve elde edilen sonuçlar ve öneriler olarak incelenmiştir. Elde edilen veriler tablo ve grafiklerle gösterilmiş, frekansları verilerek sonuçlar yorumlanmıştır. Araştırma kapsamında tezlerin amaçları incelenerek muhakeme becerisinin tespit edilmesi ve geliştirilmesi, herhangi bir uygulamanın muhakeme becerisine etkisi, muhakeme becerisinin diğer değişkenlerle ilişkisi, muhakeme becerisine yönelik ölçek geliştirme, muhakemeyi etkileyen faktörler, muhakeme süreci ve müfredat inceleme temaları oluşturulmuştur. Yapılan çalışmalarda deneysel çalışmaların ve tarama çalışmaların sayısının fazla olduğu görülmektedir. Bunlara ek olarak nitel yöntemlerden durum çalışmasının da fazla sayıda kullanıldığı görülmektedir. Yapılan çalışmalarda en fazla beceri testinden yararlanıldığı görülmektedir. Veriler incelendiğinde nicel yaklaşımlardan yararlanılan araştırmalara bağlı olarak parametrik testlerin daha fazla kullanıldığı, non-parametrik testlerin ise az kullanıldığı görülmüştür. Nitel yaklaşımlardan yararlanılan araştırmalarda ise içerik analizi, betimsel analiz gibi analiz teknikleri kullanılmıştır. Yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçlara bakıldığında; muhakeme becerisinin geliştirilebilmesine imkân kılan uygulamalar kullanıldığında muhakeme becerisine olumlu bir etkinin söz konusu olduğu görülmekte, ayrıca muhakeme becerisinin öz yeterlilik, algı hızı, karar verme, bilimin doğası algısı gibi diğer değişkenlerle ilişkisinin önemine vurgu yapılmaktadır. Çalışmaların daha fazla katılımcı ile daha fazla sürede uygulanmasına, farklı konularda ve farklı değişkenler ele alınarak yürütülmesine yönelik öneriler göze çarpmaktadır.
Keywords
References
- Adey, P., & Shayer, M. (1990). Accelerating the development of formal thinking in middle and high school students. Journal of Research in ScienceTeaching, (27), 267- 285.
- *Adıgüzel Doğan, F. (2021). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin geometri bağlamında cebirsel muhakemelerinin incelenmesi: üçgenler alt öğrenme alanında bir uygulama [Yayınlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
- *Akdoğan, E. (2021). Türkiye’de matematiksel düşünme ve matematiksel muhakeme ile ilgili yazılan lisansüstü tezlerin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
- *Akın, A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin matematik okuryazarlıklarının niceliksel muhakemelerinin güçlendirilerek desteklenmesinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Eskişehir Anadolu Üniversitesi.
- *Akkaya Ersan, G. (2014). 60-72 aylık çocukların sosyal problem çözme becerilerinin ve akran ilişkilerinin işitsel muhakeme ve işlem becerileri açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
- *Akyürek, E. (2018). Fen öğretmenlerinin epistemik muhakemelerinin ölçülmesi amacıyla bir ölçek geliştirilmesi ve epistemik muhakemelerin pedagojik çıkarımlar üzerindeki etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Uludağ Üniversitesi.
- *Albayrak Bahtiyari, Ö. (2010). 8. sınıf matematik öğretiminde ispat ve muhakeme kavramlarının ve önemlerinin farkındalığı [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi.
- *Alphayta, B. (2022). 8.sınıf öğrencilerinin geometrik muhakeme becerileri ile öz-yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ordu Üniversitesi.
- *Arpacı, Y. (2022). Akıl ve zekâ oyunlarının matematik problemlerindeki matematiksel muhakemeye yönelik ilişkisinin öğretmen görüşü ile incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Siirt Üniversitesi.
- *Arslan, Ç. (2007). İlköğretim öğrencilerinde muhakeme etme ve ispatlama düşüncesinin gelişimi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Uludağ Üniversitesi.
- Ateş, S. (2019). Bilimsel muhakeme (Akıl yürütme). Palme Yayınevi.
- Atış Akyol, N. (2023). Okul öncesi öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerilerinin incelenmesi, E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(1), 57-70. DOI: https://doi.org/10.19160/e-ijer.1168267
- *Bağcı, V. (2015). Matematiksel muhakeme becerisinin ölçülmesinde klasik test kuramı ile genellenebilirlik kuramındaki farklı desenlerin karşılaştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi.
- Bao, L., Cai, T., Koenig, K., Fang, K., Han, J., Wang, J., Liu, Q., Ding, L., Cui, L., Luo, Y., Wang, Y., Li, L., &Wu, N. (2009). Learning and scientific reasoning. Science, 323 (5914), 586.
- *Bardakçı, M. (2010). The impact of raising awareness about reasoning fallacies on the development of critical reading [Unpublished doctoral dissertation]. University of Gazi.
- *Belin, M. (2016). Prospective mathematics teachers’ quantitative reasoning on the development of decimal representation of real numbers and its effect on their comprehension of a related of Unpublished master’s thesis. University of Bogazici.
- Benford, R. & Lawson, A. E. (2001). Relationships between effective inquiry use and the development of scientific reasoning skills in college biology labs. MS Thesis, Arizona State University . ERIC Accession No: ED456157
- *Bike Kalkan, D. (2014). Sekizinci sınıf öğrencilerinin kavramsal anlama ve cebirsel muhakeme yapıları [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi.
- Brown, R. E.,Weiland, T., & Orrill, C. H. (2020). Mathematics teachers use of knowledge resources when identifying proportional reasoning situations. International Journal of Science and Mathematics Education, 18(6), 1085-1104. https://doi.org/10.1007/s10763-019-10006-3
- *Büyükbayraktar Ersoy, F. N. (2015). Aktif öğrenme uygulamalarıyla yapılan fizik öğretiminin lise öğrencilerinin bilimsel muhakeme becerilerine ve akademik başarılarına etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- *Cansız, N. (2014). Developing preservice science teachers’ socioscientific reasoning through socioscientific ıssues-focused course [Unpublished doctoral dissertation]. University of Middle East Technical.
- *Ceylan, E. (2016). Gems programının fen bilgisi öğretmen adaylarının “dünya, ay ve yıldızlar” konularındaki başarılarına, öz yeterliliklerine, tutumlarına ve bilimsel muhakemelerine etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi.
- Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174),33-38.
- Çakır, N. (2013). Üniversite eğitiminin üst düzey düşünme becerilerinin gelişimine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
- *Çoban, H. (2010). Öğretmen adaylarının matematiksel muhakeme becerileri ile bilişötesi öğrenme stratejilerini kullanma düzeyleri arasındaki ilişki [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
- *Çoban, H. (2019). Farklılaştırılmış öğretim tasarımının öğrencilerin matematiksel muhakeme becerilerine, bilişötesi öğrenme stratejilerini kullanma düzeylerine ve problem çözme becerilerine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
- *Çokyaşa, M. Ç. (2019). Matematik öğretmen adaylarının matematiksel muhakeme ve ispat yapma süreçlerinin muhakeme – ispatlama çerçevesi ve üstbiliş bağlamında incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi.
- *Demir, A. (2017). Modellemeye dayalı etkinliklerin beşinci sınıf öğrencilerinin heyelan konusundaki informal muhakemelerinin ve argümanlarının gelişimine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
- *Demir, E. (2017). Ortaöğretim matematik öğretmeni adaylarının muhakeme hatalarının ispatlama bağlamında incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
- *Demirel, O. E. (2014). Probleme dayalı öğrenme ve argümantasyona dayalı öğrenmenin öğrencilerin kimya dersi başarılarına, bilimsel süreç becerilerine ve bilimsel muhakeme yeteneklerine etkilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi.
- *Demirtaş, E. (2019). Öğretmen adaylarının sağlık okuryazarlıkları ve sağlıkla ilgili yaygın inanışlara ilişkin biyolojik muhakemeleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi.
- Dökme, İ. (2019). Bilimsel muhakeme becerileri ile düşünme sanatı. Anı Yayıncılık.
- *Elvan, Ö. (2020). Çevre ile ilgili sosyobilimsel konularda 7. sınıf öğrencilerinin informal muhakemelerinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
- Ennis, R. H. (1985). A logical basis forma ensuring critical thinking skills. Educational leadership, 43(2), 44-48.
- *Er, S. (2012). Farklı bilişsel tempoya sahip 5-6 yaş grubu çocukların işitsel muhakeme ve işlem becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
- *Erbay, F. (2009). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarına verilen yaratıcı drama eğitiminin çocukların işitsel muhakeme ve işlem becerilerine etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
- *Erdem, E. (2011). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin matematiksel ve olasılıksal muhakeme becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Adıyaman Üniversitesi.
- *Erdem, E. (2015). Zenginleştirilmiş öğrenme ortamının matematiksel muhakemeye ve tutuma etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- *Eroğlu, B. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının küresel ısınma hakkındaki informal muhakemeleri üzerinde bilimin doğasının etkisinin araştırılması [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- *Erol, G. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin tümevarımsal muhakeme becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi.
- *Eryaman, Z. (2009). A study on sixth grade students’ spatial reasoning regarding 2d representations of 3d objects Unpublished master’s thesis. University of Middle East Technical.
- *Eşkin, H. (2008). Fizik dersi kapsamında öğretim sürecinde oluşturulan argüman ortamlarının öğrencilerin muhakemesine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi.
- Ezberci Çevik, E. (2021). Analitik düşünme becerisi. E. Kabataş Memiş (Ed.), 21. Yüzyıl becerileri için fen eğitimi öğrenmeyi derinleştirme (1. Baskı) içinde (ss. 136-150). Pegem Akademi.
- Gerber, B. L., Cavallo, A. M., & Marek, E. A. (2001). Relationships among informal learning environments, teaching procedures and scientific reasoning ability. International Journal of Science Education, 23(5), 535-549.
- *Gül, F. S. (1015). 5-6 yaş grubu çocukların işitsel muhakeme ve işlem becerilerinin annelerin açıklayıcı akıl yürütme ve bilişsel uyarım davranışları açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
- *Gülmez Güngörmez, H. (2018). Süreç odaklı rehberli sorgulayıcı öğrenme yöntemine dâhil edilen bilimin doğası etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin kavramsal değişimlerine ve bilimsel muhakeme becerilerine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Adıyaman Üniversitesi.
- Günel, M., Kabataş Memiş, E., &Büyükkasap, E. (2010). Yaparak yazarak bilim öğrenimi YYBÖ yaklaşımının ilköğretim öğrencilerinin fen akademik başarısına ve fen dersine yönelik tutumuna etkisi. Eğitim ve Bilim, 35 (155), 49-62.
- *Güvendiren, G. N. (2019). Altıncı sınıf öğrencilerinin cebirsel düşünmelerinin üç parametreyle birlikte incelenmesi: niceliksel muhakeme, kovaryasyonel ve fonksiyonel düşünme [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi.
- *Irmak, F. N. (2021). The relationship between eighth grade students’ nature of science understanding and their in formal reasoning on socıoscıentıfıcUnpublished master’s thesis. University of Middle East Technical.
- *İnal, G. (2010). Bilişsel yetenekler testi form-6’nın geçerlik güvenirlik çalışması ve altı yaş çocuklarının bilişsel yeteneklerine muhakeme eğitim programının etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- *Kalın, B. (2019). Fen bilimleri öğretmen adaylarının informal muhakemeleri ve bilimsel düşünme alışkanlıkları: Hidroelektrik santraller örneği [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
- *Kara Çalışkan, A. L. (2019). 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin matematiksel muhakeme becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi.
- *Karaçor, N. E. (2020). Ortaokul öğrencilerinin informal muhakeme örüntüleri ile bilimin doğası görüşleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Adıyaman Üniversitesi.
- *Karışan, D. (2014). Exploration of preservice teachers’ reflective judgment and argumentation skills revealed in a socioscientific ıssues-based inquiry laboratory course [Unpublished doctoral dissertation]. University of Middle East Technical.
- *Kaya, D. (2015). Çoklu temsil temelli öğretimin öğrencilerin cebirsel muhakeme becerilerine, cebirsel düşünme düzeylerine ve matematiğe yönelik tutumlarına etkisi üzerine bir inceleme [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
- *Keskin, A. N. (2020). The mıddle school students’ reasonıngs about multıple responses for the same scıentıfıc questıon, Unpublished master’s thesis. University of Uludağ.
- *Kılıçarslan, S. (2019). Anadolu-Sak Zekâ Ölçeği’nin (asis) hıza dayalı sözel muhakeme alt testi ile algı hızı testleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi.
- *Kızıltoprak, A. (2020). Ortaokul öğrencilerinin dörtgenlere ilişkin geometrik muhakemelerinin gelişimi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
- *Koçyiğit, Ş. (2019). STEM odaklı öğretim süreçlerinde öğrencilerin matematiksel muhakeme, matematiğe yönelik tutum ve özyeterliklerinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
- Lawson, A. E. (1995). Science teaching and the development of thinking. Belmont, CA: Wadsworth.
- Marek, E. A.,&Cavallo, A. M. L. (1997). The learning cycle and elementary school science. Portsmouth, NH: Heinemann.
- MEB (2013). Milli eğitim bakanlığı talim terbiye kurulu başkanlığı, ilköğretim fen ve teknoloji dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
- *Mutluoğlu, A. (2019). 6. sınıf matematik dersi geometri ve ölçme öğrenme alanında geliştirilen bir sanal manipülatif takımının (MATMAP) öğrencilerin akademik başarılarına, geometriye yönelik tutumlarına ve geometrik muhakeme süreçlerine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
- National Research Council (NRC). 1996. National Science Education Standards. Washington, DC: National Academy Pres.
- *Ölger, N. (2019). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin iklim değişikliği konusundaki informal muhakemelerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Aksaray Üniversitesi.
- Osborne, J. (2013). The 21st century challenge for science education: Assessing scientific reasoning. Thinking Skills and Creativity, 10, 265-279.
- *Ocak, A. (2022). “Plastik atıklar, yayla turizmi ve HES” sosyobilimsel konularına yönelik informal muhakeme desenleri ve kanıt kalitesi: Sınıflararası bir karşılaştırma [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Trabzon Üniversitesi.
- *Önen, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri (Makü Eğitim Fakültesi örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi.
- *Özdemir, F. (2019). Lise öğrencilerinin limit ve süreklilik konusunda muhakeme ve üstbilişsel gelişiminin IMPROVE modeli ile incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- *Özdeniz, Y. (2021). Harmanlanmış öğrenme ortamında bütünleştirilmiş müfredat modeline göre tasarlanan fen modülünün uygulamasının üstün yetenekli öğrencilerin bilimsel muhakeme ve bilimsel süreç becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
- Özdeniz, Y. (2021). Harmanlanmış öğrenme ortamında bütünleştirilmiş müfredat modeline göre tasarlanan fen modülünün uygulamasının üstün yetenekli öğrencilerin bilimsel muhakeme ve bilimsel süreç becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
- *Pehlivanlar, S. (2019). Fen bilgisi ve sınıf öğretmen adaylarının yerel, ulusal ve küresel sosyobilimsel konular hakkındaki informal muhakemeleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
- Perkins, D. N. (1989). Reasoning as it is and could be: An empirical perspective. “Thinking across cultures: The third international conference on thinking. Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
- *Pınar Tüccaroğlu, E. (2018). Canlılarda üreme büyüme gelişme ünitesinde kullanılan argümantasyon tabanlı bilim öğretimi yaklaşımının öğrencilerin muhakeme becerileri ve başarı düzeylerine etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Uludağ Üniversitesi.
- *Pilten, P. (2008). Üstbiliş stratejileri öğretiminin ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin matematiksel muhakeme becerilerine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Polat, S. & Ay, O. (2016). Meta-Sentez: Kavramsal Bir Çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4 (2) , 52-64. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/enad/issue/32040/354541
- Resnick, L. (1987). Education and learning to think. National Academy.
- *Sağlam, H. İ. (2016). Öğretmen adaylarının nükleer enerji kullanımına yönelik informal muhakemeleri üzerine karma yöntem araştırması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Aksaray Üniversitesi.
- *Salih, E. (2020). Rol oynamaya dayalı çevirimiçi tartışma etkinliklerinin fen bilimleri öğretmen adaylarının informal muhakemelerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
- *Selçuk, A. S. (2016). Teknoloji destekli merkezi eğilim ve yayılım ölçüleri etkinliklerinin 9. sınıf öğrencilerinin informel çıkarımsal muhakemelerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi.
- *Selimoğlu, H. (1014). 60-72 aylık çocukların işitsel muhakeme ve işlem becerilerinin ebeveynlerine ait değişkenler açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
- Sönmez, E. (2021). Bilimsel akıl yürütme. E. Kabataş Memiş (Ed.), 21. Yüzyıl becerileri için fen eğitimi öğrenmeyi derinleştirme (1. Baskı) içinde (ss. 100-111). Pegem Akademi.
- Toprakçı, E. (2016). Eğitimbilim Pedandragoji. içinde Eğitimbilim Pedandragoji, 130-173. (Ed.: Erdal Toprakçı) Ankara: Ütopya Yayınevi
- Toprakçı, E.(2021) “Değerlerli” uzaktan öğretim, Hürriyet Gazetesi, Eğitim Haberleri (04.01.2021) Erişim: https://www.hurriyet.com.tr/egitim/degerlerli-uzaktan-ogretim-41705164
- *Tum, A. (2019). Öğrenme stilleri bağlamında zenginleştirilmiş öğrenme ortamlarının matematiksel muhakemeye ve problem çözmeye yönelik tutuma etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dicle Üniversitesi.
- *Tuncay Yüksel, B. (2016). Environmental moral reasoning patterns of pre-service science teachers and their relationships to epistemological beliefs and values [Unpublished doctoral dissertation]. University of Middle East Technical.
- *Tutan, S. (2019). Geometrik muhakeme süreçleri bağlamında ortaokul matematik öğretmenlerinin geometri içerikli derslerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziantep Üniversitesi.
- *Turan, N. (2021). An examination of elementary and lower secondary level Japanese and Turkish mathematics curricula through quantitative and (co)variational reasoning in terms of the treatment of functional relationships Unpublished master’s thesis. University of Bogazici.
- *Türkmen, F. G. (2022). Karakter güçleri ve ahlaki muhakeme becerisi: Olumlu sosyal davranışların aracılık rolü [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi.
- *Tüzüngüç, B. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin sosyobilimsel muhakeme yeteneklerinin araştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi.
- *Uzel, N. (2014). Biyoloji öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik ahlaki muhakemeleri [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- *Üstün, A. (2019). 5.sınıf öğrencilerinin kesirler konusu üzerindeki muhakeme yapabilme becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
- Yıldırım, R., Utkugün, C., & Yurtseven, R. (2022). Teachers' perceptions of self-efficacy in teaching 21st-century skills, E-International Journal of Educational Research, 13(6), 28-44. DOI: https://doi.org/10.19160/eijer.1159560
- *Yılmaz, Ş. (2017). Fen bilgisi öğretmenlerinin soru üretme hakkındaki muhakemeleri ve inanç sistemleri [Yayınlanmamış doktora tezi]. Uludağ Üniversitesi.
- *Yolaçtı Kızılkaya, K. (2021). Fen bilimleri öğretmen adaylarının informal muhakeme biçimleri ve sosyobilimsel muhakeme yeterlikleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
- *Yöndemli, E. N. (2018). Zekâ oyunlarının (strateji ve geometri) ortaokul düzeyindeki öğrencilerde matematiksel muhakeme yeteneğine ve matematik dersinde gösterilen çabaya etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi.
- *Yüksel, İ. (2015). Tahmin gözlem açıklama ve bilişsel gelişimi hızlandırma temelli etkinliklerin fen bilimleri öğretmen adaylarının muhakeme becerilerinin gelişimine etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- *Yüksel, Y. B. (2018). Okul öncesi çocuklarına uygulanan yaratıcılık eğitim programının çocukların yaratıcılık ve işitsel muhakeme becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi.
- Zimmerman, C. (2007). The development of scientific thinking skills in elamentary and middle school. Developmental review, 27(2), 172-223.
- *Zorlu, E. (2017). Öğretmen adaylarının küresel ısınmanın kaynağına yönelik informal muhakemeleri üzerine karma yöntem araştırması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Aksaray Üniversitesi.
Analysis of Dissertations on Scientific Reasoning in Türkiye: A Meta-Synthesis Study / Bilimsel Muhakeme Konusunda Türkiye’de Gerçekleştirilen Tezlerin Analizi: Bir Meta-Sentez Çalışması
Abstract
Abstract
With this research, it is aimed to analyze the theses on scientific reasoning in Türkiye and to reveal what kind of orientation there is in this field. Within the scope of the research, theses were accessed from the YÖK National Thesis Center database. Theses titled “Reasoning” and “Education and Training” were scanned and included in the meta-synthesis study of 73 postgraduate theses. The purpose, subject area, method, sample, data collection tools, teaching practices used, statistical methods used, results and suggestions of the research were examined by making content analysis for each of the theses. Within the scope of the research, the aims of the theses were examined and the themes of determining and developing the reasoning skill, the variables affecting the reasoning skill, the effect of any application on the reasoning skill, the relationship of the reasoning skill with other variables, scale development and curriculum review were examined. In the studies conducted, it is seen that the number of experimental studies and screening studies is high. In addition to these, case study, which is one of the qualitative methods, was used extensively. It is seen that skill tests are mostly used in the studies. In studies using quantitative approaches, it has been seen that parametric tests are used more than non-parametric tests. Analysis techniques such as content analysis and descriptive analysis were used in studies using qualitative approaches. Considering the results obtained from the studies; When applications that enable the development of reasoning skills are used, it is emphasized that reasoning skills have a positive effect on self-efficacy, speed of perception, decision-making, decision-making and the perception of the nature of science. It is recommended that the studies be conducted for a longer period of time, with more participants, on different subjects and taking into account different variables.
References
- Adey, P., & Shayer, M. (1990). Accelerating the development of formal thinking in middle and high school students. Journal of Research in ScienceTeaching, (27), 267- 285.
- *Adıgüzel Doğan, F. (2021). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin geometri bağlamında cebirsel muhakemelerinin incelenmesi: üçgenler alt öğrenme alanında bir uygulama [Yayınlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
- *Akdoğan, E. (2021). Türkiye’de matematiksel düşünme ve matematiksel muhakeme ile ilgili yazılan lisansüstü tezlerin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
- *Akın, A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin matematik okuryazarlıklarının niceliksel muhakemelerinin güçlendirilerek desteklenmesinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Eskişehir Anadolu Üniversitesi.
- *Akkaya Ersan, G. (2014). 60-72 aylık çocukların sosyal problem çözme becerilerinin ve akran ilişkilerinin işitsel muhakeme ve işlem becerileri açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
- *Akyürek, E. (2018). Fen öğretmenlerinin epistemik muhakemelerinin ölçülmesi amacıyla bir ölçek geliştirilmesi ve epistemik muhakemelerin pedagojik çıkarımlar üzerindeki etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Uludağ Üniversitesi.
- *Albayrak Bahtiyari, Ö. (2010). 8. sınıf matematik öğretiminde ispat ve muhakeme kavramlarının ve önemlerinin farkındalığı [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi.
- *Alphayta, B. (2022). 8.sınıf öğrencilerinin geometrik muhakeme becerileri ile öz-yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ordu Üniversitesi.
- *Arpacı, Y. (2022). Akıl ve zekâ oyunlarının matematik problemlerindeki matematiksel muhakemeye yönelik ilişkisinin öğretmen görüşü ile incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Siirt Üniversitesi.
- *Arslan, Ç. (2007). İlköğretim öğrencilerinde muhakeme etme ve ispatlama düşüncesinin gelişimi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Uludağ Üniversitesi.
- Ateş, S. (2019). Bilimsel muhakeme (Akıl yürütme). Palme Yayınevi.
- Atış Akyol, N. (2023). Okul öncesi öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerilerinin incelenmesi, E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(1), 57-70. DOI: https://doi.org/10.19160/e-ijer.1168267
- *Bağcı, V. (2015). Matematiksel muhakeme becerisinin ölçülmesinde klasik test kuramı ile genellenebilirlik kuramındaki farklı desenlerin karşılaştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi.
- Bao, L., Cai, T., Koenig, K., Fang, K., Han, J., Wang, J., Liu, Q., Ding, L., Cui, L., Luo, Y., Wang, Y., Li, L., &Wu, N. (2009). Learning and scientific reasoning. Science, 323 (5914), 586.
- *Bardakçı, M. (2010). The impact of raising awareness about reasoning fallacies on the development of critical reading [Unpublished doctoral dissertation]. University of Gazi.
- *Belin, M. (2016). Prospective mathematics teachers’ quantitative reasoning on the development of decimal representation of real numbers and its effect on their comprehension of a related of Unpublished master’s thesis. University of Bogazici.
- Benford, R. & Lawson, A. E. (2001). Relationships between effective inquiry use and the development of scientific reasoning skills in college biology labs. MS Thesis, Arizona State University . ERIC Accession No: ED456157
- *Bike Kalkan, D. (2014). Sekizinci sınıf öğrencilerinin kavramsal anlama ve cebirsel muhakeme yapıları [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi.
- Brown, R. E.,Weiland, T., & Orrill, C. H. (2020). Mathematics teachers use of knowledge resources when identifying proportional reasoning situations. International Journal of Science and Mathematics Education, 18(6), 1085-1104. https://doi.org/10.1007/s10763-019-10006-3
- *Büyükbayraktar Ersoy, F. N. (2015). Aktif öğrenme uygulamalarıyla yapılan fizik öğretiminin lise öğrencilerinin bilimsel muhakeme becerilerine ve akademik başarılarına etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- *Cansız, N. (2014). Developing preservice science teachers’ socioscientific reasoning through socioscientific ıssues-focused course [Unpublished doctoral dissertation]. University of Middle East Technical.
- *Ceylan, E. (2016). Gems programının fen bilgisi öğretmen adaylarının “dünya, ay ve yıldızlar” konularındaki başarılarına, öz yeterliliklerine, tutumlarına ve bilimsel muhakemelerine etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi.
- Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174),33-38.
- Çakır, N. (2013). Üniversite eğitiminin üst düzey düşünme becerilerinin gelişimine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
- *Çoban, H. (2010). Öğretmen adaylarının matematiksel muhakeme becerileri ile bilişötesi öğrenme stratejilerini kullanma düzeyleri arasındaki ilişki [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
- *Çoban, H. (2019). Farklılaştırılmış öğretim tasarımının öğrencilerin matematiksel muhakeme becerilerine, bilişötesi öğrenme stratejilerini kullanma düzeylerine ve problem çözme becerilerine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
- *Çokyaşa, M. Ç. (2019). Matematik öğretmen adaylarının matematiksel muhakeme ve ispat yapma süreçlerinin muhakeme – ispatlama çerçevesi ve üstbiliş bağlamında incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi.
- *Demir, A. (2017). Modellemeye dayalı etkinliklerin beşinci sınıf öğrencilerinin heyelan konusundaki informal muhakemelerinin ve argümanlarının gelişimine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
- *Demir, E. (2017). Ortaöğretim matematik öğretmeni adaylarının muhakeme hatalarının ispatlama bağlamında incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
- *Demirel, O. E. (2014). Probleme dayalı öğrenme ve argümantasyona dayalı öğrenmenin öğrencilerin kimya dersi başarılarına, bilimsel süreç becerilerine ve bilimsel muhakeme yeteneklerine etkilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi.
- *Demirtaş, E. (2019). Öğretmen adaylarının sağlık okuryazarlıkları ve sağlıkla ilgili yaygın inanışlara ilişkin biyolojik muhakemeleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi.
- Dökme, İ. (2019). Bilimsel muhakeme becerileri ile düşünme sanatı. Anı Yayıncılık.
- *Elvan, Ö. (2020). Çevre ile ilgili sosyobilimsel konularda 7. sınıf öğrencilerinin informal muhakemelerinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
- Ennis, R. H. (1985). A logical basis forma ensuring critical thinking skills. Educational leadership, 43(2), 44-48.
- *Er, S. (2012). Farklı bilişsel tempoya sahip 5-6 yaş grubu çocukların işitsel muhakeme ve işlem becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
- *Erbay, F. (2009). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarına verilen yaratıcı drama eğitiminin çocukların işitsel muhakeme ve işlem becerilerine etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
- *Erdem, E. (2011). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin matematiksel ve olasılıksal muhakeme becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Adıyaman Üniversitesi.
- *Erdem, E. (2015). Zenginleştirilmiş öğrenme ortamının matematiksel muhakemeye ve tutuma etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- *Eroğlu, B. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının küresel ısınma hakkındaki informal muhakemeleri üzerinde bilimin doğasının etkisinin araştırılması [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- *Erol, G. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin tümevarımsal muhakeme becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi.
- *Eryaman, Z. (2009). A study on sixth grade students’ spatial reasoning regarding 2d representations of 3d objects Unpublished master’s thesis. University of Middle East Technical.
- *Eşkin, H. (2008). Fizik dersi kapsamında öğretim sürecinde oluşturulan argüman ortamlarının öğrencilerin muhakemesine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi.
- Ezberci Çevik, E. (2021). Analitik düşünme becerisi. E. Kabataş Memiş (Ed.), 21. Yüzyıl becerileri için fen eğitimi öğrenmeyi derinleştirme (1. Baskı) içinde (ss. 136-150). Pegem Akademi.
- Gerber, B. L., Cavallo, A. M., & Marek, E. A. (2001). Relationships among informal learning environments, teaching procedures and scientific reasoning ability. International Journal of Science Education, 23(5), 535-549.
- *Gül, F. S. (1015). 5-6 yaş grubu çocukların işitsel muhakeme ve işlem becerilerinin annelerin açıklayıcı akıl yürütme ve bilişsel uyarım davranışları açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
- *Gülmez Güngörmez, H. (2018). Süreç odaklı rehberli sorgulayıcı öğrenme yöntemine dâhil edilen bilimin doğası etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin kavramsal değişimlerine ve bilimsel muhakeme becerilerine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Adıyaman Üniversitesi.
- Günel, M., Kabataş Memiş, E., &Büyükkasap, E. (2010). Yaparak yazarak bilim öğrenimi YYBÖ yaklaşımının ilköğretim öğrencilerinin fen akademik başarısına ve fen dersine yönelik tutumuna etkisi. Eğitim ve Bilim, 35 (155), 49-62.
- *Güvendiren, G. N. (2019). Altıncı sınıf öğrencilerinin cebirsel düşünmelerinin üç parametreyle birlikte incelenmesi: niceliksel muhakeme, kovaryasyonel ve fonksiyonel düşünme [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi.
- *Irmak, F. N. (2021). The relationship between eighth grade students’ nature of science understanding and their in formal reasoning on socıoscıentıfıcUnpublished master’s thesis. University of Middle East Technical.
- *İnal, G. (2010). Bilişsel yetenekler testi form-6’nın geçerlik güvenirlik çalışması ve altı yaş çocuklarının bilişsel yeteneklerine muhakeme eğitim programının etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- *Kalın, B. (2019). Fen bilimleri öğretmen adaylarının informal muhakemeleri ve bilimsel düşünme alışkanlıkları: Hidroelektrik santraller örneği [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
- *Kara Çalışkan, A. L. (2019). 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin matematiksel muhakeme becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi.
- *Karaçor, N. E. (2020). Ortaokul öğrencilerinin informal muhakeme örüntüleri ile bilimin doğası görüşleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Adıyaman Üniversitesi.
- *Karışan, D. (2014). Exploration of preservice teachers’ reflective judgment and argumentation skills revealed in a socioscientific ıssues-based inquiry laboratory course [Unpublished doctoral dissertation]. University of Middle East Technical.
- *Kaya, D. (2015). Çoklu temsil temelli öğretimin öğrencilerin cebirsel muhakeme becerilerine, cebirsel düşünme düzeylerine ve matematiğe yönelik tutumlarına etkisi üzerine bir inceleme [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
- *Keskin, A. N. (2020). The mıddle school students’ reasonıngs about multıple responses for the same scıentıfıc questıon, Unpublished master’s thesis. University of Uludağ.
- *Kılıçarslan, S. (2019). Anadolu-Sak Zekâ Ölçeği’nin (asis) hıza dayalı sözel muhakeme alt testi ile algı hızı testleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi.
- *Kızıltoprak, A. (2020). Ortaokul öğrencilerinin dörtgenlere ilişkin geometrik muhakemelerinin gelişimi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
- *Koçyiğit, Ş. (2019). STEM odaklı öğretim süreçlerinde öğrencilerin matematiksel muhakeme, matematiğe yönelik tutum ve özyeterliklerinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
- Lawson, A. E. (1995). Science teaching and the development of thinking. Belmont, CA: Wadsworth.
- Marek, E. A.,&Cavallo, A. M. L. (1997). The learning cycle and elementary school science. Portsmouth, NH: Heinemann.
- MEB (2013). Milli eğitim bakanlığı talim terbiye kurulu başkanlığı, ilköğretim fen ve teknoloji dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
- *Mutluoğlu, A. (2019). 6. sınıf matematik dersi geometri ve ölçme öğrenme alanında geliştirilen bir sanal manipülatif takımının (MATMAP) öğrencilerin akademik başarılarına, geometriye yönelik tutumlarına ve geometrik muhakeme süreçlerine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
- National Research Council (NRC). 1996. National Science Education Standards. Washington, DC: National Academy Pres.
- *Ölger, N. (2019). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin iklim değişikliği konusundaki informal muhakemelerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Aksaray Üniversitesi.
- Osborne, J. (2013). The 21st century challenge for science education: Assessing scientific reasoning. Thinking Skills and Creativity, 10, 265-279.
- *Ocak, A. (2022). “Plastik atıklar, yayla turizmi ve HES” sosyobilimsel konularına yönelik informal muhakeme desenleri ve kanıt kalitesi: Sınıflararası bir karşılaştırma [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Trabzon Üniversitesi.
- *Önen, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri (Makü Eğitim Fakültesi örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi.
- *Özdemir, F. (2019). Lise öğrencilerinin limit ve süreklilik konusunda muhakeme ve üstbilişsel gelişiminin IMPROVE modeli ile incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- *Özdeniz, Y. (2021). Harmanlanmış öğrenme ortamında bütünleştirilmiş müfredat modeline göre tasarlanan fen modülünün uygulamasının üstün yetenekli öğrencilerin bilimsel muhakeme ve bilimsel süreç becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
- Özdeniz, Y. (2021). Harmanlanmış öğrenme ortamında bütünleştirilmiş müfredat modeline göre tasarlanan fen modülünün uygulamasının üstün yetenekli öğrencilerin bilimsel muhakeme ve bilimsel süreç becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
- *Pehlivanlar, S. (2019). Fen bilgisi ve sınıf öğretmen adaylarının yerel, ulusal ve küresel sosyobilimsel konular hakkındaki informal muhakemeleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
- Perkins, D. N. (1989). Reasoning as it is and could be: An empirical perspective. “Thinking across cultures: The third international conference on thinking. Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
- *Pınar Tüccaroğlu, E. (2018). Canlılarda üreme büyüme gelişme ünitesinde kullanılan argümantasyon tabanlı bilim öğretimi yaklaşımının öğrencilerin muhakeme becerileri ve başarı düzeylerine etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Uludağ Üniversitesi.
- *Pilten, P. (2008). Üstbiliş stratejileri öğretiminin ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin matematiksel muhakeme becerilerine etkisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Polat, S. & Ay, O. (2016). Meta-Sentez: Kavramsal Bir Çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4 (2) , 52-64. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/enad/issue/32040/354541
- Resnick, L. (1987). Education and learning to think. National Academy.
- *Sağlam, H. İ. (2016). Öğretmen adaylarının nükleer enerji kullanımına yönelik informal muhakemeleri üzerine karma yöntem araştırması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Aksaray Üniversitesi.
- *Salih, E. (2020). Rol oynamaya dayalı çevirimiçi tartışma etkinliklerinin fen bilimleri öğretmen adaylarının informal muhakemelerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
- *Selçuk, A. S. (2016). Teknoloji destekli merkezi eğilim ve yayılım ölçüleri etkinliklerinin 9. sınıf öğrencilerinin informel çıkarımsal muhakemelerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi.
- *Selimoğlu, H. (1014). 60-72 aylık çocukların işitsel muhakeme ve işlem becerilerinin ebeveynlerine ait değişkenler açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
- Sönmez, E. (2021). Bilimsel akıl yürütme. E. Kabataş Memiş (Ed.), 21. Yüzyıl becerileri için fen eğitimi öğrenmeyi derinleştirme (1. Baskı) içinde (ss. 100-111). Pegem Akademi.
- Toprakçı, E. (2016). Eğitimbilim Pedandragoji. içinde Eğitimbilim Pedandragoji, 130-173. (Ed.: Erdal Toprakçı) Ankara: Ütopya Yayınevi
- Toprakçı, E.(2021) “Değerlerli” uzaktan öğretim, Hürriyet Gazetesi, Eğitim Haberleri (04.01.2021) Erişim: https://www.hurriyet.com.tr/egitim/degerlerli-uzaktan-ogretim-41705164
- *Tum, A. (2019). Öğrenme stilleri bağlamında zenginleştirilmiş öğrenme ortamlarının matematiksel muhakemeye ve problem çözmeye yönelik tutuma etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dicle Üniversitesi.
- *Tuncay Yüksel, B. (2016). Environmental moral reasoning patterns of pre-service science teachers and their relationships to epistemological beliefs and values [Unpublished doctoral dissertation]. University of Middle East Technical.
- *Tutan, S. (2019). Geometrik muhakeme süreçleri bağlamında ortaokul matematik öğretmenlerinin geometri içerikli derslerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziantep Üniversitesi.
- *Turan, N. (2021). An examination of elementary and lower secondary level Japanese and Turkish mathematics curricula through quantitative and (co)variational reasoning in terms of the treatment of functional relationships Unpublished master’s thesis. University of Bogazici.
- *Türkmen, F. G. (2022). Karakter güçleri ve ahlaki muhakeme becerisi: Olumlu sosyal davranışların aracılık rolü [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi.
- *Tüzüngüç, B. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin sosyobilimsel muhakeme yeteneklerinin araştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi.
- *Uzel, N. (2014). Biyoloji öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik ahlaki muhakemeleri [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- *Üstün, A. (2019). 5.sınıf öğrencilerinin kesirler konusu üzerindeki muhakeme yapabilme becerilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
- Yıldırım, R., Utkugün, C., & Yurtseven, R. (2022). Teachers' perceptions of self-efficacy in teaching 21st-century skills, E-International Journal of Educational Research, 13(6), 28-44. DOI: https://doi.org/10.19160/eijer.1159560
- *Yılmaz, Ş. (2017). Fen bilgisi öğretmenlerinin soru üretme hakkındaki muhakemeleri ve inanç sistemleri [Yayınlanmamış doktora tezi]. Uludağ Üniversitesi.
- *Yolaçtı Kızılkaya, K. (2021). Fen bilimleri öğretmen adaylarının informal muhakeme biçimleri ve sosyobilimsel muhakeme yeterlikleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
- *Yöndemli, E. N. (2018). Zekâ oyunlarının (strateji ve geometri) ortaokul düzeyindeki öğrencilerde matematiksel muhakeme yeteneğine ve matematik dersinde gösterilen çabaya etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi.
- *Yüksel, İ. (2015). Tahmin gözlem açıklama ve bilişsel gelişimi hızlandırma temelli etkinliklerin fen bilimleri öğretmen adaylarının muhakeme becerilerinin gelişimine etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- *Yüksel, Y. B. (2018). Okul öncesi çocuklarına uygulanan yaratıcılık eğitim programının çocukların yaratıcılık ve işitsel muhakeme becerilerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi.
- Zimmerman, C. (2007). The development of scientific thinking skills in elamentary and middle school. Developmental review, 27(2), 172-223.
- *Zorlu, E. (2017). Öğretmen adaylarının küresel ısınmanın kaynağına yönelik informal muhakemeleri üzerine karma yöntem araştırması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Aksaray Üniversitesi.
There are 100 citations in total.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Studies on Education |
| Journal Section | Issue Articles |
| Authors | |
| Publication Date | April 29, 2023 |
| Published in Issue | Year 2023Volume: 14 Issue: 2 |
Cite
Cited By
Reasoning Skills in Mathematics Teaching: A Meta-Synthesis on Studies Conducted in Turkey
International e-Journal of Educational Studies
https://doi.org/10.31458/iejes.1389681
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)
[email protected] http://www.e-ijer.com Address: Ege University Faculty of Education İzmir/Türkiye