Redirecting to http://dergipark.org.tr/_fragment?_hash=LOnkPQDU9_9Lsv9y4SXGwsK7XcuLlWbvP-OCrDVmahA&_path=id%3D1283158%26_format%3Dhtml%26_locale%3Dtr%26_controller%3DApp%255CController%255CSite%255CArticleController%253A%253AesiArticleStats.
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Associations of Learners of Turkish as a Second Language for the Word Turkish / Türkçeyi İkinci Dil Olarak Öğrenenlerin Türkçe Sözcüğüne İlişkin Çağrışımları

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 4, 146 - 162, 30.08.2023

Öykü Mercan , Ülker Şen

https://doi.org/10.19160/e-ijer.1283158

Öz

Today, association has found a technical application area in language teaching with its free and regular forms. The association technique not only supports the development of the individual's productive skills, but also the receptive skills, it also gives clues about the individual's world of thought and culture. Tthe determination of association words will have an important place in the creation of dictionaries that will be the basis for vocabulary teaching, in determining the feelings and thoughts about the concepts of the target language, and in the evaluation of language-thought, language-culture relations. Based on this importance, this study has been prepared to determine the association words that the word “Turkish” creates in the minds of foreign students. The study group consists of a total of 108 foreign students who are studying at A1-C1 levels in a TÖMER in Turkey and graduated from the same TÖMER. The screening model, one of the qualitative research methods, was taken as a basis. The word association related to the Turkish word was collected through separate opinion forms were created for each level (A1-2/B1-2/C1/Graduate). At the A1-A2 level, the first 4 words that the Turkish word evokes (reminds / reminds / recalls), the first 6 words at the B1-B2 level, the first 8 words at the C1 level, and the first 10 words for the students who graduated from TÖMER were asked to write. In the analysis of the data, content analysis for qualitative data, frequency (f) and percentage (%) analysis were used for the analysis of quantitative data. It is one of the findings of the study that the word “language” comes first in the associations of the Turkish word, followed by the words “Turkey”, “difficult”, “easy”, “beautiful”, “university”.

Anahtar Kelimeler

Turkish teaching Foreign language Word association Association Word Written associations

Kaynakça

  • Agustin-Llach, M. P. (2023, 04). Foreign language semantic categoraization: evidence from the semantic network and word connections. Journal of Research in Applied Linguistics, s. 205-222.
  • Akkaya, A. (2013). Suriyeli mültecilerin Türkçe algıları. EKEV Akademi Dergisi (56), s. 179-190.
  • Akırmak, Ü., ve Orhon, M. (2018, 06). Türkçe kelimelerin serbest çağrışım normları üzerine. Türk Psikoloji Dergisi, s. 62-78.
  • Arslan, E. (2022). Nitel araştırmalarda geçerlilik ve güvenilirlik, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2022 Sayı 51: Özel sayı 1, Denizli, ss. Ö395-Ö407
  • Avrupa Konseyi. (2020). Diller için Avrupa ortak başvuru metni tamamlayıcı cilt.
  • Barlas, S. (2022). Kırgızca ve Rusça sözcük çağrışımlarının karşılaştırılması. Rumelide Journal of Language and Literature Studies, s. 312-323.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (29. b.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri, beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (Çeviri Editörleri: Bütün, M., ve Demir, S. B.). (3. Baskı). Siyasal Kitapevi.
  • Cramer, P. (1968). Word association. New York: Academic Press Inc.
  • Çiftçi, S., ve Duru, K. (2016). Ses temelli kelime çağrışımı. Turkish Studies, 159-178.
  • Çiftçi, S. (2009). Kelime çağrışımlarının cinsiyet değişkenine göre gösterdiği temel nitelikler üzerine bir deneme. Turkish Studies 4(3): 633-654.
  • Çiftpınar, B. (2002). Çağrışımın dil öğrenimindeki yeri. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 74-78.
  • Demirgüneş, S. (2015). Metinlerin sözcük çağrışımlarına / söz varlığına etkisi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, s. 2473-2480.
  • Delioğlu, G., ve Şen, Ü. (2022). Almanlara Türkçe öğretimi için hazırlanmış güle güle (A1-A2) Ders Kitabında Sözcük Öğretimi. Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi, 60-80.
  • Dilek, İ. (2016). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen uluslararası öğrencilerde ve eğitim dili Türkçe olan üniversitelere gidenlerde Türkçe algısı. Aydın Tömer Dil Dergisi, 1(2), s. 17-32.
  • Göçen, G. (2019). Yabancı dil öğretiminde sözcük öğretimi yaklaşımları ve yöntemleri. A. Okur, ve G. Göçen içinde, Yabancı Dil Olarak İkinci Dil Olarak Yurtdışındaki Türk Soylular için Türkçenin Sözcük Öğretimi (s. 249-272). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Güncel Türkçe Sözlük. (2022, 06 04). Türk Dil Kurumu Sözlükleri: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
  • Horwitz, E. K. (2001). Language anxiety and achievement. Annual Review of Applied Linguistics, 21, 112-126.
  • İmer, K., Kocaman, A., ve Özsoy, A. (2011). Dilbilim sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Karadüz, E. (2010). Anlam ve kavram ilişkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 51-57.
  • Karatay, H., ve Kartallıoğlu, N. (2019). Moğol öğrencilerin Türkiye ve Türkçe algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), s. 1016-1028.
  • Maden, S., Altunbay , M., ve Dinçel, Ö. (2016, 05 1). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sözcük öğretimi uygulamaları: Kavram haritası örneği. Milli Eğitim, s. 477 - 488.
  • Memiş, M. R., ve Kiraz, B. (2021). Sözcük öğretimi: yaklaşım, yöntem ve teknikler. E.Karagöl (Ed.) Türkçe öğrenme ve öğretim yaklaşımları içinde (ss. 271- 315). Pegem.
  • Merriam, S. B. (2018). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation/ Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (Çeviri Editörü: Turan, S.). (3. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Nation, I. (2005). Teaching and learning vocabulary. E. Hinkel (Dü.) içinde, Handbook of Research in Second Language Teaching and Learning (s. 605-620). Routledge.
  • Pappamihiel, N. E. (2002). English as a second language students and English language anxiety: Issues in the mainstream classroom. Research in the Teaching of English, 36(3), 327-355.
  • Pilancı, H. (2014). 7-9 yaş arasındaki Türk çocuklarında kelime çağrışımını etkileyen sosyoekonomik değişkenler. Bilig, 183-208.
  • Karakaş, S. (2022). Psikoloji Sözlüğü: https://www.psikolojisozlugu.com/association-cagrisim adresinden alındı.
  • Tarakçı, B., Mert, B., Yavuz, M., ve Akırmak, Ü. (2019, 06 14). Serbest çağrışım üzerine derleme: yöntemler, teoriler ve psikolojide kullanım alanları. İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Dergisi, s. 59-80.
  • Toprakçı, E. (2016). Eğitimbilim pedandragoji. içinde Eğitimbilim Pedandragoji, 130-173. (Ed.: Erdal Toprakçı) Ankara: Ütopya Yayınevi
  • Tunçel, H. (2016). Yunan Üniversite öğrencilerinin yabancı dil olarak Türkçeye yönelik algıları ve Türkçe öğrenme sebepleri. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), s. 107-128.
  • Uçak, S. (2017). Irak'ta yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin Türkiye, Türkler ve Türkçe algısı. Turkish Studies, 12(14), s. 491-512.
  • Uçar, S. (2012). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin kelime öğretiminde kullanılan yöntem ve tekniklerden haberdar olma ve kullanma sıklıkları düzeyleri. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
  • Wu, K. H. (2010). The Relationship between language learners’ anxiety and learning strategy in the CLT classrooms. International Education Studies, 3(1), 174-191191.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
  • Young, D. J. (1991). Creating a low‐anxiety classroom environment: What does language anxiety research suggest? The Modern Language Journal, 75(4), 426-439.

Türkçeyi İkinci Dil Olarak Öğrenenlerin Türkçe Sözcüğüne İlişkin Çağrışımları / Associations of Learners of Turkish as a Second Language for the Word Turkish

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 4, 146 - 162, 30.08.2023

Öykü Mercan , Ülker Şen

https://doi.org/10.19160/e-ijer.1283158

Öz

Disiplinler arası bir terim olan çağrışım, günümüzde, serbest ve kurallı biçimleri ile yabancı dil öğretiminde yeni bir teknik olarak kendine uygulama alanı bulmuştur. Çağrışım tekniği gerek bireyin konuşma ve yazma gibi üretici becerilerinin gerekse okuma ve dinleme gibi alıcı becerilerinin gelişimini desteklerken aynı zamanda bireyin düşünce ve kültür dünyasına ilişkin ipuçları da vermektedir. Çağrışım sözcüklerinin tespitinin, başta sözcük öğretimine temel olacak sözlüklerin oluşturulmasında, hedef dilin kavramlarına yönelik duygu ve düşüncelerinin belirlenmesinde, dil- düşünce, dil- kültür ilişkisinin değerlendirilmesinde önemli bir yeri olacağı düşünülmektedir. Bu önemden hareketle bu çalışma, “Türkçe” sözcüğünün Türkçeyi ikinci dil olarak öğrenen öğrencilerin zihinlerinde oluşturduğu çağrışım sözcüklerini tespit ve analiz etmek amacıyla hazırlanmıştır. Bartın Üniversitesi Türkçe Öğretim, Uygulama ve Araştırma Merkezinde (TÖMER) A1-C1 seviyelerinde eğitim alan öğrenciler ile yine aynı TÖMER’de Türkçe hazırlık sürecini tamamlayıp mezun olarak bölümdeki eğitimlerine başlamış toplam 108 yabancı uyruklu öğrenci araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli esas alınmıştır. Türkçe sözcüğüne ilişkin sözcük çağrışımları görüşme formu aracılığıyla yüz yüze toplanmıştır. Her bir seviye ve mezunlar için (A1-2/B1-2/C1/Mezun) ayrı ayrı görüşme formu oluşturulmuştur. A1-A2 seviyesindeki katılımcılardan Türkçe sözcüğünün çağrıştırdığı (anımsattığı/hatırlattığı/akla getirdiği) ilk 4 sözcüğü, B1-B2 seviyesinde ilk 6 sözcüğü, C1 seviyesinde ilk 8 sözcüğü, TÖMER’den mezun olarak bölümlerde eğitimlerine başlayan öğrenciler için ilk 10 sözcüğü yazmaları istenmiştir. Verilerin analizinde nitel veriler için içerik analizi, nicel veriler için betimsel istatistik yöntemlerinden frekans (f) ve yüzde (%) analizi yapılmıştır. Türkçe sözcüğüne ilişkin ilk sırada “dil” çağrışım sözcüğünün geldiği, “dil” sözcüğünü takiben “Türkiye”, “zor”, “kolay”, “güzel”, “üniversite” çağrışım sözcüklerinin geldiği çalışmanın tespitleri arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretimi Yabancı dil Sözcük çağrışımı Çağrışım sözcüğü Yazılı çağrışım

Kaynakça

  • Agustin-Llach, M. P. (2023, 04). Foreign language semantic categoraization: evidence from the semantic network and word connections. Journal of Research in Applied Linguistics, s. 205-222.
  • Akkaya, A. (2013). Suriyeli mültecilerin Türkçe algıları. EKEV Akademi Dergisi (56), s. 179-190.
  • Akırmak, Ü., ve Orhon, M. (2018, 06). Türkçe kelimelerin serbest çağrışım normları üzerine. Türk Psikoloji Dergisi, s. 62-78.
  • Arslan, E. (2022). Nitel araştırmalarda geçerlilik ve güvenilirlik, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2022 Sayı 51: Özel sayı 1, Denizli, ss. Ö395-Ö407
  • Avrupa Konseyi. (2020). Diller için Avrupa ortak başvuru metni tamamlayıcı cilt.
  • Barlas, S. (2022). Kırgızca ve Rusça sözcük çağrışımlarının karşılaştırılması. Rumelide Journal of Language and Literature Studies, s. 312-323.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (29. b.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri, beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (Çeviri Editörleri: Bütün, M., ve Demir, S. B.). (3. Baskı). Siyasal Kitapevi.
  • Cramer, P. (1968). Word association. New York: Academic Press Inc.
  • Çiftçi, S., ve Duru, K. (2016). Ses temelli kelime çağrışımı. Turkish Studies, 159-178.
  • Çiftçi, S. (2009). Kelime çağrışımlarının cinsiyet değişkenine göre gösterdiği temel nitelikler üzerine bir deneme. Turkish Studies 4(3): 633-654.
  • Çiftpınar, B. (2002). Çağrışımın dil öğrenimindeki yeri. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 74-78.
  • Demirgüneş, S. (2015). Metinlerin sözcük çağrışımlarına / söz varlığına etkisi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, s. 2473-2480.
  • Delioğlu, G., ve Şen, Ü. (2022). Almanlara Türkçe öğretimi için hazırlanmış güle güle (A1-A2) Ders Kitabında Sözcük Öğretimi. Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi, 60-80.
  • Dilek, İ. (2016). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen uluslararası öğrencilerde ve eğitim dili Türkçe olan üniversitelere gidenlerde Türkçe algısı. Aydın Tömer Dil Dergisi, 1(2), s. 17-32.
  • Göçen, G. (2019). Yabancı dil öğretiminde sözcük öğretimi yaklaşımları ve yöntemleri. A. Okur, ve G. Göçen içinde, Yabancı Dil Olarak İkinci Dil Olarak Yurtdışındaki Türk Soylular için Türkçenin Sözcük Öğretimi (s. 249-272). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Güncel Türkçe Sözlük. (2022, 06 04). Türk Dil Kurumu Sözlükleri: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
  • Horwitz, E. K. (2001). Language anxiety and achievement. Annual Review of Applied Linguistics, 21, 112-126.
  • İmer, K., Kocaman, A., ve Özsoy, A. (2011). Dilbilim sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Karadüz, E. (2010). Anlam ve kavram ilişkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 51-57.
  • Karatay, H., ve Kartallıoğlu, N. (2019). Moğol öğrencilerin Türkiye ve Türkçe algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), s. 1016-1028.
  • Maden, S., Altunbay , M., ve Dinçel, Ö. (2016, 05 1). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sözcük öğretimi uygulamaları: Kavram haritası örneği. Milli Eğitim, s. 477 - 488.
  • Memiş, M. R., ve Kiraz, B. (2021). Sözcük öğretimi: yaklaşım, yöntem ve teknikler. E.Karagöl (Ed.) Türkçe öğrenme ve öğretim yaklaşımları içinde (ss. 271- 315). Pegem.
  • Merriam, S. B. (2018). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation/ Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (Çeviri Editörü: Turan, S.). (3. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Nation, I. (2005). Teaching and learning vocabulary. E. Hinkel (Dü.) içinde, Handbook of Research in Second Language Teaching and Learning (s. 605-620). Routledge.
  • Pappamihiel, N. E. (2002). English as a second language students and English language anxiety: Issues in the mainstream classroom. Research in the Teaching of English, 36(3), 327-355.
  • Pilancı, H. (2014). 7-9 yaş arasındaki Türk çocuklarında kelime çağrışımını etkileyen sosyoekonomik değişkenler. Bilig, 183-208.
  • Karakaş, S. (2022). Psikoloji Sözlüğü: https://www.psikolojisozlugu.com/association-cagrisim adresinden alındı.
  • Tarakçı, B., Mert, B., Yavuz, M., ve Akırmak, Ü. (2019, 06 14). Serbest çağrışım üzerine derleme: yöntemler, teoriler ve psikolojide kullanım alanları. İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Dergisi, s. 59-80.
  • Toprakçı, E. (2016). Eğitimbilim pedandragoji. içinde Eğitimbilim Pedandragoji, 130-173. (Ed.: Erdal Toprakçı) Ankara: Ütopya Yayınevi
  • Tunçel, H. (2016). Yunan Üniversite öğrencilerinin yabancı dil olarak Türkçeye yönelik algıları ve Türkçe öğrenme sebepleri. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), s. 107-128.
  • Uçak, S. (2017). Irak'ta yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin Türkiye, Türkler ve Türkçe algısı. Turkish Studies, 12(14), s. 491-512.
  • Uçar, S. (2012). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin kelime öğretiminde kullanılan yöntem ve tekniklerden haberdar olma ve kullanma sıklıkları düzeyleri. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
  • Wu, K. H. (2010). The Relationship between language learners’ anxiety and learning strategy in the CLT classrooms. International Education Studies, 3(1), 174-191191.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
  • Young, D. J. (1991). Creating a low‐anxiety classroom environment: What does language anxiety research suggest? The Modern Language Journal, 75(4), 426-439.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Eğitim Üzerine Çalışmalar
Bölüm Eğitim Bilimleri ve Alan Eğitimi Bilimleri
Yazarlar

Öykü Mercan 0000-0003-3418-7953

Ülker Şen 0000-0002-1855-6336

Yayımlanma Tarihi 30 Ağustos 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 14 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Mercan, Ö., & Şen, Ü. (2023). Türkçeyi İkinci Dil Olarak Öğrenenlerin Türkçe Sözcüğüne İlişkin Çağrışımları / Associations of Learners of Turkish as a Second Language for the Word Turkish. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(4), 146-162. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1283158
 Kapak Resmi İndir

This journal uses a CC BY-NC-SA license.


[email protected]        http://www.e-ijer.com       Adres: Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi  Bornova/İzmir