Research Article
BibTex RIS Cite

Evlilik Olgunluğunun Yordayıcıları Olarak Sosyal Karşılaştırma, Benlik Farklılaşması, Algılanan Helikopter Ebeveynlik / Social Comparison, Self-Differentiation, Perceived Helicopter Parent as Predictors of Marriage Maturity

Year 2025, Volume: 16 Issue: 2, 86 - 103, 19.12.2025

Şeyma Doğan Yöyen , Eyüp Çelik

Abstract

Bu araştırmada bekar bireylerin sosyal karşılaştırma, benlik farklılaşması ve algılanan helikopter ebeveyn tutumunun evlilik olgunluğunu yordama gücünün belirlenmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca evlilik olgunluğunun bazı kişisel değişkenler (cinsiyet, romantik ilişkiye sahip olup olmama ve evliliğe hazır hissetme) açısından ele alınması araştırmanın bir diğer amacıdır. Araştırmanın çalışma grubunu uygun örnekleme yöntemi ile ulaşılan 18-40 yaş aralığındaki 450 bekar birey oluşturmaktadır. Katılımcıların %72.5’i kadın, %27.5’i erkektir. Bu araştırma ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı betimsel bir araştırmadır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Evlilik Olgunluk Ölçeği, Iowa-Netherlands Sosyal Karşılaştırma Yönelimi Ölçeği, Benliğin Ayrımlaşması Ölçeği ve Helikopter Ebeveyn Ölçeği veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Çalışma kapsamında evlilik olgunluğu ile sosyal karşılaştırma, benlik farklılaşması ve algılanan helikopter ebeveyn tutumu arasındaki ilişkiler Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı ile incelenmiştir. Sosyal karşılaştırma, benlik farklılaşması ve algılanan helikopter ebeveyn tutumunun evlilik olgunluğunu yordayıp yordamadığı regresyon analizi ile belirlenmiştir. Evlilik olgunluğunun bazı kişisel değişkenlere (cinsiyet, romantik ilişkiye sahip olup olmama ve evliliğe hazır hissetme) göre farklılık gösterip göstermediği ise t testi ile saptanmıştır. Yapılan analizler neticesinde evlilik olgunluğu ile benlik farklılaşması arasında düşük düzeyde pozitif yönlü ve anlamlı ilişki bulunurken evlilik olgunluğu ile sosyal karşılaştırma ve algılanan helikopter ebeveyn tutumu arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Bununla beraber sosyal karşılaştırma ve benlik farklılaşmasının evlilik olgunluğunun anlamlı yordayıcısı olduğu, algılanan helikopter ebeveyn tutumunun ise evlilik olgunluğunu yordamadığı belirlenmiştir. Ayrıca evlilik olgunluğunun cinsiyete göre anlamlı bir biçimde farklılaşmadığı görülürken, romantik ilişki içinde olanların ve evliliğe hazır hisseden kişilerin evlilik olgunluğu düzeylerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Evlilik olgunluğu Sosyal karşılaştırma Benlik farklılaşması Helikopter Ebeveynlik

References

  • Alruwayshid, M. S., Alduraywish, S. A., Allafi, A. H., Alshuniefi, A. S., Alaraik, E. F., Alreshidi, F., ... & Alruwayshid, N. S. (2021). The influence of social media on body dissatisfaction among college students. Journal of Family Medicine and Primary Care, 10(4), 1741-1746. https://doi.org/10.4103/jfmpc.jfmpc_1529_20
  • Alan, S. (2025). TÜİK verileri ışığında aile yapısındaki değişimlerin sosyolojik değerlendirmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(Aile özel sayısı), 177-198.
  • Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55(5), 469.
  • Bahmani Makvandzadeh, P., Korae, A., Alavi, S. Z. & Hashemi, S. E. (2022). Evaluating the model of direct and ındirect effects of origin family function and perception of parents' marriage on depression and marital quality in women: The mediating role of emotional maturity. Res Behav Sci, 19(4), 671-685. http://dx.doi.org/10.52547/rbs.19.4.671
  • Bilbek, M. ve Yılmaz, C. Y. (2014). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin sosyal karşılaştırma düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 105-112. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000258
  • Bohlander, R. W. (1999). Dıfferentıatıon of self, need fulfıllment, and psychologıcal well-beıng ın marrıed men. Psvchological Reports, 84(3), 1274-1280. http://dx.doi.org/10.2466/pr0.1999.84.3c.1274
  • Boztaş, Z. ve Tutkun, Ö. F. (2023). Investigation of life satisfaction and social comparison levels of parents of children with special needs. E-International Journal of Educational Research, 14(6). http://dx.doi.org/10.19160/e-ijer.1358972
  • Bowen, M. (1978). Family therapy in clinical practice. New York: Jason Aronson.
  • Büyükmumcu, S. B. ve Ceyhan, A. A. (2020). Sosyal medya kullanıcılarının sosyal karşılaştırma eğilimlerinin incelenmesi. AJESI - Anadolu Journal of Educational Sciences International, 10(1), 273-302. http://dx.doi.org/10.18039/ajesi.682035
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2024). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri (e-kitap). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cihan Güngör, H. ve Özbay, Y. (2006). Evlilikte yetkinlik ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(29), 79-93.
  • Corcoran, K., Crusius, J. & Mussweiler, T. (2011). Social comparison: Motives, standards, and mechanisms. D. Chadee (Eds.), Theories of Social Psychology (pp. 119-139). New York: Wiley- Blackwell.
  • Creswell, J.W. (2008). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4rd ed.). New Jersey: Pearson International Education.
  • Çakal, A. G. (2023). Üniversite öğrencilerinin ebeveynlerinden algıladığı helikopter ebeveyn tutumunun kişiler arası duyarlılık düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale, Türkiye.
  • Çiçek, Z. (2021). Çağdaş toplum dinamikleri ekseninde değişen evlilik ve aile kurumu. Premium E-Journal of Social Sciences, 5(17), 664-686. http://dx.doi.org/10.37242/pejoss.2201
  • Çiçekli, A. (2025). Türkiye’de mahremiyetin dönüşümü üzerine boylamsal bir çalışma: Aile, boşanma ve cinsellik. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (59), 1-24.
  • Çizmecioğlu, R. (2020). Evlilik olgunluğu ile evlilik beklentisi arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
  • Engin, M. (2022). Türkiye'de Aile Yapısının Dönüşümü: Sorunlar ve Beklentiler, Uluslararası Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 123-136.
  • Festinger, L. (1954). A theory of social comparison processes. Human relations, 7(2), s. 117-140. http://dx.doi.org/10.1177/00187267540070020
  • Galambos, N. L., Berenbaum, S. A., & McHale, S. M. (2009). Gender development in adolescence. In R. M. Lerner & L. Steinberg (Eds.), Handbook of adolescent psychology: Individual bases of adolescent development (3rd ed., pp. 305–357). John Wiley & Sons, Inc.. https://doi.org/10.1002/9780470479193.adlpsy001011
  • Gemlik, N., Siğri, Ü. ve Sur, H. (2007). Sosyal karşılaştırma ve öğrenilmiş güçlülük ilişkisinin yönetsel etkileri hastane yöneticileri ve çalışanları üzerine bir çalışma. İstanbul Management Journal, 57, 55-66.
  • Gençdoğan, B. ve Gülbahçe, A. (2020). Psikolojik iyi oluş ile yaşam doyumunun bir yordayıcısı olarak algılanan helikopter ebeveyn tutumu. Milli Eğitim Özel Eğitim Ve Rehberlik Dergisi, 1(1), s. 66-98.
  • Gençer, G. B. (2020). Ergenlerde algılanan helikopter ebeveyn tutumunun, depresyon ve anksiyete ile ilişkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Okan Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • George, D. & Mallery, P. (2016). IBM SPSS Statistics 26 Step by Step: A Simple Guide and Reference (16th Edition). New York: Routledge.
  • Gholami Gherashiran, Z., Sanai Zaker, B., Kiamanesh, A. & Zahrakar, K. (2022). The role of marriage attitude and emotional maturity in predicting marriage instability in women and men. Journal of Psychological Science, 21(116), 1581-1598. http://dx.doi.org/10.52547/JPS.21.116.1581
  • Gibbons, F. X. & Buunk, B. P. (1999). Individual differences in social comparison: Development of a scale of social comparison orientation. Journal of Personality and Social Psychology, 76(1), 129-142. http://dx.doi.org/10.1037/0022-3514.76.1.129
  • Haskan Avcı, Ö. (2013). Evliliğe hazırlık programının çift ilişkileri ve ilişki istikrarı üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Hooper, L. M. & Doehler, K. (2011). The mediating and moderating effects of differentiation of self on body mass index and depressive symptomatology among an American college sample. Counselling Psychology Quarterly, 24(1), 71-82. http://dx.doi.org/10.1080/09515070.2011.559957
  • Işık, E. ve Bulduk, S. (2015). Psychometrıc propertıes of the dıfferentıatıon of self ınventory-revısed in Turkish adults. Journal of Marital and Family Therapy, 41(1), 102-112. http://dx.doi.org/10.1111/jmft.12022
  • Jang, K., Park, N. & Song, H. (2016). Social comparison on Facebook: Its antecedents and psychological outcomes. Computers in Human Behavior, 62, s. 147-154. https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.03.082
  • Kalkan, E. ve Aydoğan, D. (2019). Evlilik ilişki kalitesini benlik açısından değerlendirme: Benliğin farklılaşması ve ilişkisel özgünlük. Ondokuz Mayıs University Journal of Education Faculty, 38(1), 174-189. https://doi.org/10.7822/omuefd.494918
  • Karasar, N., (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (37 b.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Karayel Bilbil, E. ve Toku, A. B. (2021). Sosyal medya kullanım alışkanlıklarının kişilerarası etkiye tüketici duyarlılığı ve sosyal karşılaştırma ile ilişkisi. Intermedia International e-Journal, 8(14), 39-57. http://dx.doi.org/10.21645/intermedia.2021.100
  • Kaya, İ. ve Tıraş, B. (2021). Sosyal karşılaştırma, bilişsel üçlü ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkiler. International Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 12(45), 537-557. http://dx.doi.org/10.35826/ijoess.2957
  • Keldal, G. (2021). Evliliğe hazır oluş ile ilişkili faktörler (Yayımlanmamış doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Khasmakhi, S. E. & Salahin, A. (2018). Relationship between religious orientation, emotional maturity and identity styles with marital infidelity. European Scientific Journal, 14(29), 129-137. http://dx.doi.org/10.19044/esj.2018.v14n29p129
  • Kurt, A. A. ve Gündüz, B. (2020). The investigation of relationship between irrational relationship beliefs, cognitive flexibility and differentiation of self in young adults. Cukurova University Faculty of Education Journal, 49(1), 28-44. http://dx.doi.org/10.14812/cufej.658628
  • Lal, A. & Bartle-Haring, S. (2011). Relatıonshıp among dıfferentıatıon of self, relatıonshıp satısfactıon, partner support, and depressıon ın patıents wıth chronıc lung dısease and theır partners. Journal of Marital and Family Therapy, 37(2), 169-181. http://dx.doi.org/10.1111/j.1752-0606.2009.00167.x
  • Landis, P. H. (1970). Making the most of marriage (4th Edition). New York: Appleton-Century-Croft.
  • Lapsekili Uysal, S. (2020). Helikopter ebeveynlerin çocuklarının benlik algısı durumlarının kaygı düzeyleri üzerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Latif, K., Weng, Q., Pitafi, A. H., Ali, A., iddiqui, A. W., Malik, M. Y. & Latif, Z. (2021). Social comparison as a double-edged sword on social media: The role of envy type and online social identity. Telematics and Informatics, 56, 101470. http://dx.doi.org/10.1016/j.tele.2020.101470
  • LeMoyne, T. & Buchanan, T. (2011). Does “hoverıng” matter? Helıcopter parentıng and its effect on well-beıng. Sociological Spectrum: Mid-South Sociological Association, 31(4), 399-418. http://dx.doi.org/10.1080/02732173.2011.574038
  • Lo-oh, J. L. (2023). Conceptions of marriage readiness and marital quality indicators for future wellbeing among emerging adult students in the university of buea, Cameroon. American Journal of Social Sciences and Humanities, 8(1), 16–34. http://dx.doi.org/10.55284/ajssh.v8i1.822
  • Marım, Y. ve Kahveci, S. (2021, Haziran). 12th Eurasian Conferences on Language & Social Sciences. V. Kuzmın, A. Korkut, N. Açan, H. Karacan (Ed.). Helikopter ebeveyn tutumları bağlamında küresel köyün kaygılı çocukları (s.s. 439-461). Ural Federal University, Ekaterinburg, Russia.
  • Mirzaei Kondari, F., Abdi Zarrin, S. & Agh Yousefi, A. (2023). Comparison of marital conflict model based on selfdifferentiation and familism with the mediating role of intimacy and emotional maturity in traditional and modern families. jayps, 4(3), 20-34. http://dx.doi.org/10.32598/JRH.12.6.2049.1
  • Okray, Z. (2016). Helicopter parenting and related issues: Psychological well being, basic psychological needs and depression on university students. Current Research in Education, 2(3), 165-173.
  • Özatlı, İ. (2022). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları helikopter ebeveyn tutumu ile genel özyeterlilik seviyeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Kırklareli Üniversitesi örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli, Türkiye.
  • Özger, H. R. (2023). 18/30 yaş arasındaki bireylerin psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile evlilik olgunlukları ve eşten beklentileri arasındaki ilişkinin araştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Öztürk, S. (2016). 15-18 yaş grubu öğrencilerinin mizah tarzlarının ve sosyal karşılaştırma düzeylerinin, yaşam doyumlarına ve kaygı düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Padilla-Walker, L. M. & Nelson, L. J. (2012). Black hawk down?: Establishing helicopter parenting as a distinct construct from other forms of parental control during emerging adulthood. Journal of adolescence, 35(5), s. 1177-1190. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2012.03.007
  • Pautler, L. R. (2017). Helicopter parenting of college students (Unpublished master dissertation). Eastern Illinois University, Charleston, USA.
  • Pigart, C. J., MacKinnon, D. P., & Cooper, K. M. (2024). Academic social comparison: a promising new target to reduce fear of negative evaluation in large-enrollment college science courses. International Journal of STEM Education, 11(1), 42.
  • Reed, K., Duncan, J. M., Lucier-Greer, M., Fixelle, C. & Ferraro, A. J. (2016). Helicopter parenting and emerging adult self-efficacy: Implications for mental and physical health. Journal of Child and family Studies, 25, s. 3136-3149. https://doi.org/10.1007/s10826-016-0466-x
  • Reilly, S. ve Semkovska, M. (2018). An examination of the mediatory role of resilience in the relationship between helicopter parenting and severity of depressive symptoms in Irish university students. Adolescent Psychiatry, 8(1), s. 32-47. https://doi.org/10.2174/2210676608666180508130224
  • Savaşlı, Y. (2019). Ergenlerin sosyal karşılaştırma ve duygusal öz-yeterlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van, Türkiye.
  • Shamsi, M. F. & Asad, S. (2021). Emotional maturity, forgiveness, and marital satisfaction among dual earner couples. Bahria Journal of Professional Psychology, 20(1), 01-13.
  • Shofiyah, S., & Sovitrina, R. (2022, April). The effect of perfectionism, social comparison and gratitude on body dissatisfaction among female students. In 3rd Tarumanagara International Conference on the Applications of Social Sciences and Humanities (TICASH 2021) (pp. 1736-1742). Atlantis Press. https://doi.org/10.2991/assehr.k.220404.282
  • Shulman, S., & Connolly, J. (2013). The challenge of romantic relationships in emerging adulthood: Reconceptualization of the field. Emerging Adulthood, 1, 27–39. https://doi.org/10.1177/2167696812467330
  • Shulman, S. & Kipnis, O. (2001). Adolescent romantic relationships: A look from the future. Journal of Adolescence, 24, 337–351. http://dx.doi.org/10.1006/jado.2001.0409
  • Skowron, E. A. & Friedlander, M. L. (1998). The differentiation of self ınventory: Development and ınitial validation. Journal of Counseling Psychology, 45(3), 235-246.
  • Skowron, E. A. & Schmitt, T. A. (2003). Assessing interpersonal fusion: Reliability and validity of a new DSI Fusion. Journal of Marital and Family Therapy, 29(2), 209-222. http://dx.doi.org/10.1111/j.1752-0606.2003.tb01201.x
  • Suls, J., Martin, R. & Wheeler, L. (2002). Social comparison: Why, with whom, and with what effect? Current Directions in Psychological Science, 11(5), s. 159-163. https://doi.org/10.1111/1467-8721.00191
  • Tabanoğlu, E. (2022). The mediating role of basic psychological need satisfaction and need frustration in the relationship of helicopter parenting and autonomy-supportive parenting with marital attitudes (Unpublished master dissertation), İzmir Ekonomi Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
  • Taylor, S. E., Buunk, B. P. & Aspinwall, L. G. (1990). Social comparison, stress, and coping. Personality and Social Psychology Bulletin, 16(1), 74-89. http://dx.doi.org/10.1177/0146167290161006
  • Teközel, İ. M. (2000). Sosyal karşılaştırma süreçlerinde benliğin olumlu değerlendirilmesi ihtiyacının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2024). Evlenme ve boşanma istatistikleri (Rapor No. 53707). Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2023 53707#:~:text=Bin%20n%C3%BCfus%20ba%C5%9F%C4%B1na%20d%C3%BC%C5%9Fen%20evlenme,binde%206%2C63%20olarak%20ger%C3%A7ekle%C5%9Fti.&text=Bo%C5%9Fanan%20%C3%A7iftlerin%20say%C4%B1s%C
  • Uyar, S. (2022). Evli bireylerin eş tükenmişliğinin benliğin ayrımlaşması, aile yaşam döngüsü ve bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi, Mersin, Türkiye.
  • Willoughby, B. J., Hersh, J. N., Padilla-Walker, L. M. & Nelson, L. J. (2015). "Back off”! Helicopter parenting and a retreat from marriage among emerging adults. Journal of Family Issues, 36(5), s. 669-692. https://doi.org/10.1177/0192513X1349585
  • Yaşaroğlu, S. (2024). Beliren yetişkinlerin benlik kurguları ve evlilik beklentileri arasındaki ilişkide evlilik olgunluğunun aracı rolü (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Yıldız, B. (2019). Benlik farklılaşması ve affediciliğin ruminasyonu yordayıcı rolü. EKEV Akademi Dergisi, 80, 41-56.
  • Yıldız, M. (2017). Evlilik olgunluk ölçeğinin geliştirilmesi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 1(1), 24-34. http://dx.doi.org/10.31461/ybpd.316274
  • Yılmaz, B. ve Gündüz, B. (2021). Beliren yetişkinlik döneminde romantik ilişki doyumunun yordayıcısı olarak benlik ayrımlaşması, otantiklik ve depresyon. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(58), 334-361. http://dx.doi.org/10.21764/ maeuefd.885306
  • Yılmaz, Y. (2023). Genç yetişkinlerde helikopter ebeveyn görülme sıklığı ve deneyimlerinin sosyal hizmet perspektifinden değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Yüksektepe, İ. , Akbaş, E. (2023). Evlilik öncesi eğitimin önemi. Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi,12, 52-64.

Social Comparison, Self-Differentiation, Perceived Helicopter Parent as Predictors of Marriage Maturity / Evlilik Olgunluğunun Yordayıcıları Olarak Sosyal Karşılaştırma, Benlik Farklılaşması, Algılanan Helikopter Ebeveynlik

Year 2025, Volume: 16 Issue: 2, 86 - 103, 19.12.2025

Şeyma Doğan Yöyen , Eyüp Çelik

Abstract

In this study, it is aimed to determine the predictive roles of social comparison, self-differentiation and perceived helicopter parental attitude on marriage maturity of single individuals. In addition, another aim of the study is to examine marriage maturity in terms of some personal variables (gender, having or not having a romantic relationship and feeling ready for marriage). The study group of the research consists of 450 single individuals between the ages of 18-40 who were reached by convenient sampling method. 72.5% of the participants were female and 27.5% were male. This is a descriptive study employing a relational screening model. Data were collected using the Personal Information Form, Marital Maturity Scale, Iowa-Netherlands Social Comparison Orientation Scale, Differentiation of Self Scale and Helicopter Parent Scale. Within the scope of the study, relationships between marital maturity and social comparison, self-differentiation, and perceived helicopter parenting attitude were examined using Pearson product moment correlation coefficients. The predictive roles of social comparison, self-differentiation, and perceived helicopter parenting attitude on marriage maturity were analyzed through regression analysis. Differences in marriage maturity based on personal variables (gender, romantic relationship status and perceived readiness for marriage) were assessed using t tests. The results revealed a low, positive and statistically significant relationship between marriage maturity and self-differentiation, while no statistically significant relationship was found between marriage maturity and either social comparison or perceived helicopter parenting attitude. However, social comparison and self-differentiation were found to be significant predictors of marriage maturity, whereas perceived helicopter parenting attitudes did not predict marriage maturity. Furthermore, marriage maturity did not differ significantly by gender, but individuals in romantic relationships and those who felt ready for marriage exhibited higher levels of marriage maturity.

Keywords

Marriage maturity Social comparison Self differentiation Helicopter parenting

Ethical Statement

Bu araştırma için etik izin, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Araştırmaları ve Yayın Etik Kurulunun 11/09/2024 tarih ve 35 sayılı kararıyla alınmıştır.

Supporting Institution

Yazarlar, bu makalenin araştırılması, yazarlığı ve / veya yayınlanması için herhangi bir finansal destek almamıştır.

References

  • Alruwayshid, M. S., Alduraywish, S. A., Allafi, A. H., Alshuniefi, A. S., Alaraik, E. F., Alreshidi, F., ... & Alruwayshid, N. S. (2021). The influence of social media on body dissatisfaction among college students. Journal of Family Medicine and Primary Care, 10(4), 1741-1746. https://doi.org/10.4103/jfmpc.jfmpc_1529_20
  • Alan, S. (2025). TÜİK verileri ışığında aile yapısındaki değişimlerin sosyolojik değerlendirmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(Aile özel sayısı), 177-198.
  • Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55(5), 469.
  • Bahmani Makvandzadeh, P., Korae, A., Alavi, S. Z. & Hashemi, S. E. (2022). Evaluating the model of direct and ındirect effects of origin family function and perception of parents' marriage on depression and marital quality in women: The mediating role of emotional maturity. Res Behav Sci, 19(4), 671-685. http://dx.doi.org/10.52547/rbs.19.4.671
  • Bilbek, M. ve Yılmaz, C. Y. (2014). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin sosyal karşılaştırma düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 105-112. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000258
  • Bohlander, R. W. (1999). Dıfferentıatıon of self, need fulfıllment, and psychologıcal well-beıng ın marrıed men. Psvchological Reports, 84(3), 1274-1280. http://dx.doi.org/10.2466/pr0.1999.84.3c.1274
  • Boztaş, Z. ve Tutkun, Ö. F. (2023). Investigation of life satisfaction and social comparison levels of parents of children with special needs. E-International Journal of Educational Research, 14(6). http://dx.doi.org/10.19160/e-ijer.1358972
  • Bowen, M. (1978). Family therapy in clinical practice. New York: Jason Aronson.
  • Büyükmumcu, S. B. ve Ceyhan, A. A. (2020). Sosyal medya kullanıcılarının sosyal karşılaştırma eğilimlerinin incelenmesi. AJESI - Anadolu Journal of Educational Sciences International, 10(1), 273-302. http://dx.doi.org/10.18039/ajesi.682035
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2024). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri (e-kitap). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cihan Güngör, H. ve Özbay, Y. (2006). Evlilikte yetkinlik ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(29), 79-93.
  • Corcoran, K., Crusius, J. & Mussweiler, T. (2011). Social comparison: Motives, standards, and mechanisms. D. Chadee (Eds.), Theories of Social Psychology (pp. 119-139). New York: Wiley- Blackwell.
  • Creswell, J.W. (2008). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4rd ed.). New Jersey: Pearson International Education.
  • Çakal, A. G. (2023). Üniversite öğrencilerinin ebeveynlerinden algıladığı helikopter ebeveyn tutumunun kişiler arası duyarlılık düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale, Türkiye.
  • Çiçek, Z. (2021). Çağdaş toplum dinamikleri ekseninde değişen evlilik ve aile kurumu. Premium E-Journal of Social Sciences, 5(17), 664-686. http://dx.doi.org/10.37242/pejoss.2201
  • Çiçekli, A. (2025). Türkiye’de mahremiyetin dönüşümü üzerine boylamsal bir çalışma: Aile, boşanma ve cinsellik. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (59), 1-24.
  • Çizmecioğlu, R. (2020). Evlilik olgunluğu ile evlilik beklentisi arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
  • Engin, M. (2022). Türkiye'de Aile Yapısının Dönüşümü: Sorunlar ve Beklentiler, Uluslararası Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 123-136.
  • Festinger, L. (1954). A theory of social comparison processes. Human relations, 7(2), s. 117-140. http://dx.doi.org/10.1177/00187267540070020
  • Galambos, N. L., Berenbaum, S. A., & McHale, S. M. (2009). Gender development in adolescence. In R. M. Lerner & L. Steinberg (Eds.), Handbook of adolescent psychology: Individual bases of adolescent development (3rd ed., pp. 305–357). John Wiley & Sons, Inc.. https://doi.org/10.1002/9780470479193.adlpsy001011
  • Gemlik, N., Siğri, Ü. ve Sur, H. (2007). Sosyal karşılaştırma ve öğrenilmiş güçlülük ilişkisinin yönetsel etkileri hastane yöneticileri ve çalışanları üzerine bir çalışma. İstanbul Management Journal, 57, 55-66.
  • Gençdoğan, B. ve Gülbahçe, A. (2020). Psikolojik iyi oluş ile yaşam doyumunun bir yordayıcısı olarak algılanan helikopter ebeveyn tutumu. Milli Eğitim Özel Eğitim Ve Rehberlik Dergisi, 1(1), s. 66-98.
  • Gençer, G. B. (2020). Ergenlerde algılanan helikopter ebeveyn tutumunun, depresyon ve anksiyete ile ilişkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Okan Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • George, D. & Mallery, P. (2016). IBM SPSS Statistics 26 Step by Step: A Simple Guide and Reference (16th Edition). New York: Routledge.
  • Gholami Gherashiran, Z., Sanai Zaker, B., Kiamanesh, A. & Zahrakar, K. (2022). The role of marriage attitude and emotional maturity in predicting marriage instability in women and men. Journal of Psychological Science, 21(116), 1581-1598. http://dx.doi.org/10.52547/JPS.21.116.1581
  • Gibbons, F. X. & Buunk, B. P. (1999). Individual differences in social comparison: Development of a scale of social comparison orientation. Journal of Personality and Social Psychology, 76(1), 129-142. http://dx.doi.org/10.1037/0022-3514.76.1.129
  • Haskan Avcı, Ö. (2013). Evliliğe hazırlık programının çift ilişkileri ve ilişki istikrarı üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Hooper, L. M. & Doehler, K. (2011). The mediating and moderating effects of differentiation of self on body mass index and depressive symptomatology among an American college sample. Counselling Psychology Quarterly, 24(1), 71-82. http://dx.doi.org/10.1080/09515070.2011.559957
  • Işık, E. ve Bulduk, S. (2015). Psychometrıc propertıes of the dıfferentıatıon of self ınventory-revısed in Turkish adults. Journal of Marital and Family Therapy, 41(1), 102-112. http://dx.doi.org/10.1111/jmft.12022
  • Jang, K., Park, N. & Song, H. (2016). Social comparison on Facebook: Its antecedents and psychological outcomes. Computers in Human Behavior, 62, s. 147-154. https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.03.082
  • Kalkan, E. ve Aydoğan, D. (2019). Evlilik ilişki kalitesini benlik açısından değerlendirme: Benliğin farklılaşması ve ilişkisel özgünlük. Ondokuz Mayıs University Journal of Education Faculty, 38(1), 174-189. https://doi.org/10.7822/omuefd.494918
  • Karasar, N., (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (37 b.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Karayel Bilbil, E. ve Toku, A. B. (2021). Sosyal medya kullanım alışkanlıklarının kişilerarası etkiye tüketici duyarlılığı ve sosyal karşılaştırma ile ilişkisi. Intermedia International e-Journal, 8(14), 39-57. http://dx.doi.org/10.21645/intermedia.2021.100
  • Kaya, İ. ve Tıraş, B. (2021). Sosyal karşılaştırma, bilişsel üçlü ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkiler. International Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 12(45), 537-557. http://dx.doi.org/10.35826/ijoess.2957
  • Keldal, G. (2021). Evliliğe hazır oluş ile ilişkili faktörler (Yayımlanmamış doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Khasmakhi, S. E. & Salahin, A. (2018). Relationship between religious orientation, emotional maturity and identity styles with marital infidelity. European Scientific Journal, 14(29), 129-137. http://dx.doi.org/10.19044/esj.2018.v14n29p129
  • Kurt, A. A. ve Gündüz, B. (2020). The investigation of relationship between irrational relationship beliefs, cognitive flexibility and differentiation of self in young adults. Cukurova University Faculty of Education Journal, 49(1), 28-44. http://dx.doi.org/10.14812/cufej.658628
  • Lal, A. & Bartle-Haring, S. (2011). Relatıonshıp among dıfferentıatıon of self, relatıonshıp satısfactıon, partner support, and depressıon ın patıents wıth chronıc lung dısease and theır partners. Journal of Marital and Family Therapy, 37(2), 169-181. http://dx.doi.org/10.1111/j.1752-0606.2009.00167.x
  • Landis, P. H. (1970). Making the most of marriage (4th Edition). New York: Appleton-Century-Croft.
  • Lapsekili Uysal, S. (2020). Helikopter ebeveynlerin çocuklarının benlik algısı durumlarının kaygı düzeyleri üzerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Latif, K., Weng, Q., Pitafi, A. H., Ali, A., iddiqui, A. W., Malik, M. Y. & Latif, Z. (2021). Social comparison as a double-edged sword on social media: The role of envy type and online social identity. Telematics and Informatics, 56, 101470. http://dx.doi.org/10.1016/j.tele.2020.101470
  • LeMoyne, T. & Buchanan, T. (2011). Does “hoverıng” matter? Helıcopter parentıng and its effect on well-beıng. Sociological Spectrum: Mid-South Sociological Association, 31(4), 399-418. http://dx.doi.org/10.1080/02732173.2011.574038
  • Lo-oh, J. L. (2023). Conceptions of marriage readiness and marital quality indicators for future wellbeing among emerging adult students in the university of buea, Cameroon. American Journal of Social Sciences and Humanities, 8(1), 16–34. http://dx.doi.org/10.55284/ajssh.v8i1.822
  • Marım, Y. ve Kahveci, S. (2021, Haziran). 12th Eurasian Conferences on Language & Social Sciences. V. Kuzmın, A. Korkut, N. Açan, H. Karacan (Ed.). Helikopter ebeveyn tutumları bağlamında küresel köyün kaygılı çocukları (s.s. 439-461). Ural Federal University, Ekaterinburg, Russia.
  • Mirzaei Kondari, F., Abdi Zarrin, S. & Agh Yousefi, A. (2023). Comparison of marital conflict model based on selfdifferentiation and familism with the mediating role of intimacy and emotional maturity in traditional and modern families. jayps, 4(3), 20-34. http://dx.doi.org/10.32598/JRH.12.6.2049.1
  • Okray, Z. (2016). Helicopter parenting and related issues: Psychological well being, basic psychological needs and depression on university students. Current Research in Education, 2(3), 165-173.
  • Özatlı, İ. (2022). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları helikopter ebeveyn tutumu ile genel özyeterlilik seviyeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Kırklareli Üniversitesi örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli, Türkiye.
  • Özger, H. R. (2023). 18/30 yaş arasındaki bireylerin psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile evlilik olgunlukları ve eşten beklentileri arasındaki ilişkinin araştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Öztürk, S. (2016). 15-18 yaş grubu öğrencilerinin mizah tarzlarının ve sosyal karşılaştırma düzeylerinin, yaşam doyumlarına ve kaygı düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Padilla-Walker, L. M. & Nelson, L. J. (2012). Black hawk down?: Establishing helicopter parenting as a distinct construct from other forms of parental control during emerging adulthood. Journal of adolescence, 35(5), s. 1177-1190. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2012.03.007
  • Pautler, L. R. (2017). Helicopter parenting of college students (Unpublished master dissertation). Eastern Illinois University, Charleston, USA.
  • Pigart, C. J., MacKinnon, D. P., & Cooper, K. M. (2024). Academic social comparison: a promising new target to reduce fear of negative evaluation in large-enrollment college science courses. International Journal of STEM Education, 11(1), 42.
  • Reed, K., Duncan, J. M., Lucier-Greer, M., Fixelle, C. & Ferraro, A. J. (2016). Helicopter parenting and emerging adult self-efficacy: Implications for mental and physical health. Journal of Child and family Studies, 25, s. 3136-3149. https://doi.org/10.1007/s10826-016-0466-x
  • Reilly, S. ve Semkovska, M. (2018). An examination of the mediatory role of resilience in the relationship between helicopter parenting and severity of depressive symptoms in Irish university students. Adolescent Psychiatry, 8(1), s. 32-47. https://doi.org/10.2174/2210676608666180508130224
  • Savaşlı, Y. (2019). Ergenlerin sosyal karşılaştırma ve duygusal öz-yeterlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van, Türkiye.
  • Shamsi, M. F. & Asad, S. (2021). Emotional maturity, forgiveness, and marital satisfaction among dual earner couples. Bahria Journal of Professional Psychology, 20(1), 01-13.
  • Shofiyah, S., & Sovitrina, R. (2022, April). The effect of perfectionism, social comparison and gratitude on body dissatisfaction among female students. In 3rd Tarumanagara International Conference on the Applications of Social Sciences and Humanities (TICASH 2021) (pp. 1736-1742). Atlantis Press. https://doi.org/10.2991/assehr.k.220404.282
  • Shulman, S., & Connolly, J. (2013). The challenge of romantic relationships in emerging adulthood: Reconceptualization of the field. Emerging Adulthood, 1, 27–39. https://doi.org/10.1177/2167696812467330
  • Shulman, S. & Kipnis, O. (2001). Adolescent romantic relationships: A look from the future. Journal of Adolescence, 24, 337–351. http://dx.doi.org/10.1006/jado.2001.0409
  • Skowron, E. A. & Friedlander, M. L. (1998). The differentiation of self ınventory: Development and ınitial validation. Journal of Counseling Psychology, 45(3), 235-246.
  • Skowron, E. A. & Schmitt, T. A. (2003). Assessing interpersonal fusion: Reliability and validity of a new DSI Fusion. Journal of Marital and Family Therapy, 29(2), 209-222. http://dx.doi.org/10.1111/j.1752-0606.2003.tb01201.x
  • Suls, J., Martin, R. & Wheeler, L. (2002). Social comparison: Why, with whom, and with what effect? Current Directions in Psychological Science, 11(5), s. 159-163. https://doi.org/10.1111/1467-8721.00191
  • Tabanoğlu, E. (2022). The mediating role of basic psychological need satisfaction and need frustration in the relationship of helicopter parenting and autonomy-supportive parenting with marital attitudes (Unpublished master dissertation), İzmir Ekonomi Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
  • Taylor, S. E., Buunk, B. P. & Aspinwall, L. G. (1990). Social comparison, stress, and coping. Personality and Social Psychology Bulletin, 16(1), 74-89. http://dx.doi.org/10.1177/0146167290161006
  • Teközel, İ. M. (2000). Sosyal karşılaştırma süreçlerinde benliğin olumlu değerlendirilmesi ihtiyacının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2024). Evlenme ve boşanma istatistikleri (Rapor No. 53707). Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2023 53707#:~:text=Bin%20n%C3%BCfus%20ba%C5%9F%C4%B1na%20d%C3%BC%C5%9Fen%20evlenme,binde%206%2C63%20olarak%20ger%C3%A7ekle%C5%9Fti.&text=Bo%C5%9Fanan%20%C3%A7iftlerin%20say%C4%B1s%C
  • Uyar, S. (2022). Evli bireylerin eş tükenmişliğinin benliğin ayrımlaşması, aile yaşam döngüsü ve bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi, Mersin, Türkiye.
  • Willoughby, B. J., Hersh, J. N., Padilla-Walker, L. M. & Nelson, L. J. (2015). "Back off”! Helicopter parenting and a retreat from marriage among emerging adults. Journal of Family Issues, 36(5), s. 669-692. https://doi.org/10.1177/0192513X1349585
  • Yaşaroğlu, S. (2024). Beliren yetişkinlerin benlik kurguları ve evlilik beklentileri arasındaki ilişkide evlilik olgunluğunun aracı rolü (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Yıldız, B. (2019). Benlik farklılaşması ve affediciliğin ruminasyonu yordayıcı rolü. EKEV Akademi Dergisi, 80, 41-56.
  • Yıldız, M. (2017). Evlilik olgunluk ölçeğinin geliştirilmesi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 1(1), 24-34. http://dx.doi.org/10.31461/ybpd.316274
  • Yılmaz, B. ve Gündüz, B. (2021). Beliren yetişkinlik döneminde romantik ilişki doyumunun yordayıcısı olarak benlik ayrımlaşması, otantiklik ve depresyon. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(58), 334-361. http://dx.doi.org/10.21764/ maeuefd.885306
  • Yılmaz, Y. (2023). Genç yetişkinlerde helikopter ebeveyn görülme sıklığı ve deneyimlerinin sosyal hizmet perspektifinden değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • Yüksektepe, İ. , Akbaş, E. (2023). Evlilik öncesi eğitimin önemi. Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi,12, 52-64.
There are 74 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Psychological Counseling and Guidance (Other)
Journal Section Research Article
Authors

Şeyma Doğan Yöyen 0009-0004-3638-770X

Eyüp Çelik 0000-0002-7714-9263

Submission Date January 10, 2025
Acceptance Date November 11, 2025
Publication Date December 19, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 16 Issue: 2

Cite

APA Doğan Yöyen, Ş., & Çelik, E. (2025). Evlilik Olgunluğunun Yordayıcıları Olarak Sosyal Karşılaştırma, Benlik Farklılaşması, Algılanan Helikopter Ebeveynlik / Social Comparison, Self-Differentiation, Perceived Helicopter Parent as Predictors of Marriage Maturity. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 16(2), 86-103. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1616813

Creative Commons Lisansı
This journal uses a CC BY-NC-SA license.


[email protected]                http://www.e-ijer.com    Address: Ege University Faculty of Education İzmir/Türkiye