Preschool Children's Views on Nasreddin Hodja Jokes / Okul Öncesi Çocukların Nasreddin Hoca Fıkralarına İlişkin Görüşleri
Öz
Nasreddin Hodja is the most important name of Anatolian culture. Nasreddin Hodja is both a master of humor and a great thinker and a folk sage. In Nasreddin Hodja jokes, there are points that will educate and make you think while entertaining. It is thought that children of all ages can find humorous elements in Nasreddin Hodja jokes according to their cognitive level. The aim of this study is to determine the opinions of preschool children about Nasreddin Hodja and Nasreddin Hodja jokes. The study group of the research, which was conducted in the basic qualitative research design, consisted of 59 children aged 48-73 months attending a kindergarten affiliated to the Ministry of National Education in Antalya province. The data were collected through a "semi-structured interview form" prepared by the researcher. The children in the study group were interviewed individually. In the study, "I Was Going To Get Off Anyway", "He Was Sleepy", "The Direction Of The Donkey” jokes and three pictures related to these jokes and one Nasreddin Hodja picture were used. The data of the study were analyzed by content analysis method. As a result of the research, it was determined that most of the children knew Nasreddin Hodja, and that they mostly knew Nasreddin Hodja through cartoons/television. Children made explanations about Nasreddin Hodja's cartoons, personality traits, physical characteristics and jokes. It was observed that almost all of the children did not know what the joke meant and had not heard the jokes told before. “The Direction Of The Donkey" joke was the joke that the children found the funniest and laughed the most. In all jokes, children found the basic inconsistency in the joke funny the most. While it was seen that most of the children did not understand the humor in the jokes, it was determined that they understood the humor in the joke "He Was Sleepy" the most. It is a remarkable finding of the study that some of the children did not laugh even though they expressed that they found the jokes funny. It is recommended to include Nasreddin Hodja jokes in preschool education environments in order to enrich children's knowledge about Nasreddin Hodja and to support children's humor development.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akün, D. (1997). 9- 11 yaş çocuklarında mizah duygusunun gelişimi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
- Arıcı, A. F. (2018). Eğitsel yönleriyle Nasreddin Hoca fıkraları: Bir içerik analizi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 602- 621.
- Baş, B. ve Ulu, E. (2020). "Mı̇zahın sınırları: “Gülme” nı̇n memleketı̇ olur mu?”. Milli Folklor, 16(127), 143-155.
- Bayraktar, Z. (2010). Mizah teorileri ve mizah teorilerine göre Nasreddin Hoca fıkralarının tahlili. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
- Boratav, P. N. (2006). Nasreddin Hoca. İstanbul: Kırmızı Yay.
- Bozkurt, M. (2017). İlkokul dördüncü sinif öğrencilerinin Nasrettin Hoca algıları. TURAN-SAM, 9(34), 8-15.
- Bulut, P., ve Kuşdemir, Y. (2013). Çocuk gözüyle Nasreddin Hoca. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 101-112. https://doi.org/10.14686/201321983
- Creswell, J. W. (2013). Qualitative research methods. M. Bütün & S. B Demir, Çev.(Eds.).İstanbul: Siyasal.
- Duran, E. (2012). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin Nasreddin Hoca ve Keloğlan’a ilişkin bilgi ve algı düzeylerinin incelenmesi. Turkish Studies, 7(2), 371-384.
- Ekici, M. (2009). Gülme teorileri ve Nasreddin Hoca fıkraları. 21. yüzyılı Nasreddin Hoca ile anlamak uluslararası sempozyum bildiri kitabı (s.271-280). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Erdal, G. ve Erdal, K. (2017). Çocuk kitaplarında Nasrettin Hoca tiplemeleri ve bilinçaltı mesaj. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (62), 88-97.
- Eskidemir Meral, S., & Koçer, H. (2023). Humor development in preschool and primary school children in Turkiye. Problems of Education in the 21st Century, 81(3), 374387. https://doi.org/10.33225/pec/23.81.374
- Güler, Ç. ve Güler, B. U. (2010). Mizah, gülme ve gülme bilimi. Ankara: Yazıt Yayıncılık.
- Gülşen, H. (2012). Nasrettin Hoca ve Tıll Eulenspıegel üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. Electronic Turkish Studies, 7(4), 1863-1874.
- Kabadayı, A. (2005). Nasreddin Hoca fıkralarının okul öncesi eğitimde kullanılmasına yönelik bilgisayar tabanlı bir model önerisi. İnsan Bilimleri Dergisi, 2 (2), 1-20.
- Karakuş, N. (2017). Çocuk kitaplarındaki Nasreddin Hoca. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(10), 236-252.
- Keskin, F. (2015). Çocuk tiyatrosunda güldürü elde etme yöntemleri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
- Kızıltan, N. (2006). Fıkra metinlerinin kız ve erkek çocuklar tarafından algılanışı. Dil Dergisi, 134, 7-30.
- Klein, A. J. (2003). Introduction: A global perspective of humor. In A. J. Klein (Ed.), Humor in children’s lives: A guidebook for practitioners (pp. 3-15). Westport, CT: Praeger.
- McGhee, P. E. (2002). Understanding and promoting the development of children’s humor. United States of America: Kendall/Hunt Publishing Company.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, çev.). Ankara: Nobel.
- Miles, M. B., & Huberman, M. A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: Sage Publication.
- Morreall, J. (1997). Gülmeyi ciddiye almak. (Çev. K. Aysevener, Ş. Soyer) İstanbul: İris Yayıncılık.
- Nalbantoğlu, A. (2009). “21. yüzyıl Türk çocukları: Nasreddin Hoca’yı tanıyanınız var mı? Nasreddin Hoca ile ilgili anaokulu uygulama örnekleri”. 21. Yüzyılı Nasreddin Hoca ile anlamak uluslararası sempozyum bildiri kitabı (s.541-553). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Özçelik, M. (2005). Nasreddin Hoca. Eskişehir: Odunpazarı Belediyesi Yayınları.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. Baskıdan Çeviri). M. Bütün & S. B Demir, Çev. (Eds.). Ankara: Pegem Akademi.
- Sakaoğlu, S., Alptekin, A.B. (2009). Nasreddin Hoca. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Suls, J. M. (1972). A two-stage model for the appreciation of jokes and cartoons: An information- processing analysis. J. H. Goldstein ve P. E. McGhee (Eds.), The psychology of humor: Theoretical perspectives and empirical issues (pp. 81– 100). New York: Academic Press.
- Tığlı, G. (2019). A Philosophical inquiry into Nasreddin Hodja stories. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
- Toprakçı, E. (2012). Rethinking classroom management: A new perspective, a new horizon, e-international journal of educational research 3(3), 84-110. Retrieved from: http://www.e-ijer.com/en/download/article-file/89768
- Toprakçı, E. (2017). Sınıf yönetimi, Ankara: Pegem
- Tör, N. (1992). Türkçe ve Rumca söylenen Nasreddin Hoca fıkraları üzerine bir inceleme. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
- Türkmen, F. (2013). Seyyid Burhaneddin Çelebi- Letâif-i Nasreddin Hoca-Nasreddin Hoca lâtifeleri (Burhaniye tercümesi) inceleme-şerh. İstanbul: Büyüyenay Yay.
- Ungan, S., Cevher, T. Y. ve Kurt, E. (2017). Ortaokul öğrencilerinin Nasrettin Hoca ile ilgili algılarının belirlenmesi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (1) , 179-188.
- Yalçıntaş, E. & Kartal, H. (2023). Children’s sense of humor and homur in the classroom. E-International Journal of Educational Research, 14(1), 20-36. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1124944
- Yılar, Ö. & Kakşa, M. H. (2020). Geçmişten günümüze Nasreddin Hoca çizgi filmleri üzerinde karşılaştırmalı bir inceleme. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (2), 513-538. https://doi.org/10.31463/aicusbed.757250
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.Baskı). Ankara: Seçkin.
Okul Öncesi Çocukların Nasreddin Hoca Fıkralarına İlişkin Görüşleri / Preschool Children's Views on Nasreddin Hodja Jokes
Öz
Nasrettin Hoca, Anadolu kültürünün en önemli ismidir. Nasreddin Hoca hem bir mizah ustası hem de büyük bir düşünür ve bir halk bilgesidir. Nasreddin Hoca fıkralarında eğlendirirken eğitecek ve düşündürecek noktalar bulunmaktadır. Nasreddin Hoca fıkralarında her yaştan çocuğun kendi bilişsel seviyesine göre mizah içeren unsurlar bulabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı okul öncesi dönemdeki çocukların Nasreddin Hoca ve Nasreddin Hoca fıkralarına ilişkin görüşlerini belirlemektir. Temel nitel araştırma deseninde gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu, Antalya ilinde Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir anaokuluna devam eden 48-73 aylık 59 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından hazırlanan “yarı yapılandırılmış görüşme formu” aracılığı ile toplanılmıştır. Çalışma grubundaki çocuklarla bireysel olarak görüşülmüştür. Araştırmada “Ben Zaten İnecektim”, “Uykusu Kaçmış Da”, “Eşeğin Yönü” fıkraları ve bu fıkralara ilişkin üç adet resim ile bir adet Nasreddin Hoca resmi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda çocukların çoğunun Nasreddin Hoca’yı tanıdığı, en çok çizgi film/televizyon aracılığıyla Nasreddin Hoca’yı tanıdığı tespit edilmiştir. Çocuklar Nasreddin Hoca’nın çizgi filmine, kişilik özelliklerine, fiziksel özelliklerine ve fıkralarına ilişkin açıklamalarda bulunmuşlardır. Çocukların tamamına yakının fıkranın ne demek olduğunu bilmediği ve anlatılan fıkraları daha önceden duymadığı görülmüştür. “Eşeğin Yönü” fıkrası çocukların en komik buldukları ve anlatımına en fazla güldükleri fıkra olmuştur. Çocukların tüm fıkralarda en fazla fıkradaki temel tutarsızlığı komik bulduğu görülmektedir. Çocukların çoğunun fıkralardaki nükteyi anlamadıkları görülürken en fazla “Uykusu Kaçmış Da” fıkrasındaki nükteyi anladıkları tespit edilmiştir. Çocukların bazılarının fıkraları komik bulduklarını ifade ettikleri halde gülmemeleri çalışmanın dikkat çekici bir bulgusudur. Hem çocukların Nasreddin Hoca’ya ilişkin bilgilerinin zenginleşmesi hem de çocukların mizah gelişimlerinin desteklenmesi açısından okul öncesi eğitim ortamlarında Nasreddin Hoca fıkralarına yer verilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akün, D. (1997). 9- 11 yaş çocuklarında mizah duygusunun gelişimi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
- Arıcı, A. F. (2018). Eğitsel yönleriyle Nasreddin Hoca fıkraları: Bir içerik analizi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 602- 621.
- Baş, B. ve Ulu, E. (2020). "Mı̇zahın sınırları: “Gülme” nı̇n memleketı̇ olur mu?”. Milli Folklor, 16(127), 143-155.
- Bayraktar, Z. (2010). Mizah teorileri ve mizah teorilerine göre Nasreddin Hoca fıkralarının tahlili. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
- Boratav, P. N. (2006). Nasreddin Hoca. İstanbul: Kırmızı Yay.
- Bozkurt, M. (2017). İlkokul dördüncü sinif öğrencilerinin Nasrettin Hoca algıları. TURAN-SAM, 9(34), 8-15.
- Bulut, P., ve Kuşdemir, Y. (2013). Çocuk gözüyle Nasreddin Hoca. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 101-112. https://doi.org/10.14686/201321983
- Creswell, J. W. (2013). Qualitative research methods. M. Bütün & S. B Demir, Çev.(Eds.).İstanbul: Siyasal.
- Duran, E. (2012). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin Nasreddin Hoca ve Keloğlan’a ilişkin bilgi ve algı düzeylerinin incelenmesi. Turkish Studies, 7(2), 371-384.
- Ekici, M. (2009). Gülme teorileri ve Nasreddin Hoca fıkraları. 21. yüzyılı Nasreddin Hoca ile anlamak uluslararası sempozyum bildiri kitabı (s.271-280). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Erdal, G. ve Erdal, K. (2017). Çocuk kitaplarında Nasrettin Hoca tiplemeleri ve bilinçaltı mesaj. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (62), 88-97.
- Eskidemir Meral, S., & Koçer, H. (2023). Humor development in preschool and primary school children in Turkiye. Problems of Education in the 21st Century, 81(3), 374387. https://doi.org/10.33225/pec/23.81.374
- Güler, Ç. ve Güler, B. U. (2010). Mizah, gülme ve gülme bilimi. Ankara: Yazıt Yayıncılık.
- Gülşen, H. (2012). Nasrettin Hoca ve Tıll Eulenspıegel üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. Electronic Turkish Studies, 7(4), 1863-1874.
- Kabadayı, A. (2005). Nasreddin Hoca fıkralarının okul öncesi eğitimde kullanılmasına yönelik bilgisayar tabanlı bir model önerisi. İnsan Bilimleri Dergisi, 2 (2), 1-20.
- Karakuş, N. (2017). Çocuk kitaplarındaki Nasreddin Hoca. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(10), 236-252.
- Keskin, F. (2015). Çocuk tiyatrosunda güldürü elde etme yöntemleri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
- Kızıltan, N. (2006). Fıkra metinlerinin kız ve erkek çocuklar tarafından algılanışı. Dil Dergisi, 134, 7-30.
- Klein, A. J. (2003). Introduction: A global perspective of humor. In A. J. Klein (Ed.), Humor in children’s lives: A guidebook for practitioners (pp. 3-15). Westport, CT: Praeger.
- McGhee, P. E. (2002). Understanding and promoting the development of children’s humor. United States of America: Kendall/Hunt Publishing Company.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, çev.). Ankara: Nobel.
- Miles, M. B., & Huberman, M. A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: Sage Publication.
- Morreall, J. (1997). Gülmeyi ciddiye almak. (Çev. K. Aysevener, Ş. Soyer) İstanbul: İris Yayıncılık.
- Nalbantoğlu, A. (2009). “21. yüzyıl Türk çocukları: Nasreddin Hoca’yı tanıyanınız var mı? Nasreddin Hoca ile ilgili anaokulu uygulama örnekleri”. 21. Yüzyılı Nasreddin Hoca ile anlamak uluslararası sempozyum bildiri kitabı (s.541-553). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Özçelik, M. (2005). Nasreddin Hoca. Eskişehir: Odunpazarı Belediyesi Yayınları.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. Baskıdan Çeviri). M. Bütün & S. B Demir, Çev. (Eds.). Ankara: Pegem Akademi.
- Sakaoğlu, S., Alptekin, A.B. (2009). Nasreddin Hoca. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Suls, J. M. (1972). A two-stage model for the appreciation of jokes and cartoons: An information- processing analysis. J. H. Goldstein ve P. E. McGhee (Eds.), The psychology of humor: Theoretical perspectives and empirical issues (pp. 81– 100). New York: Academic Press.
- Tığlı, G. (2019). A Philosophical inquiry into Nasreddin Hodja stories. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
- Toprakçı, E. (2012). Rethinking classroom management: A new perspective, a new horizon, e-international journal of educational research 3(3), 84-110. Retrieved from: http://www.e-ijer.com/en/download/article-file/89768
- Toprakçı, E. (2017). Sınıf yönetimi, Ankara: Pegem
- Tör, N. (1992). Türkçe ve Rumca söylenen Nasreddin Hoca fıkraları üzerine bir inceleme. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
- Türkmen, F. (2013). Seyyid Burhaneddin Çelebi- Letâif-i Nasreddin Hoca-Nasreddin Hoca lâtifeleri (Burhaniye tercümesi) inceleme-şerh. İstanbul: Büyüyenay Yay.
- Ungan, S., Cevher, T. Y. ve Kurt, E. (2017). Ortaokul öğrencilerinin Nasrettin Hoca ile ilgili algılarının belirlenmesi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (1) , 179-188.
- Yalçıntaş, E. & Kartal, H. (2023). Children’s sense of humor and homur in the classroom. E-International Journal of Educational Research, 14(1), 20-36. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1124944
- Yılar, Ö. & Kakşa, M. H. (2020). Geçmişten günümüze Nasreddin Hoca çizgi filmleri üzerinde karşılaştırmalı bir inceleme. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (2), 513-538. https://doi.org/10.31463/aicusbed.757250
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.Baskı). Ankara: Seçkin.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Eğitim Üzerine Çalışmalar |
| Bölüm | Eğitim Bilimleri ve Alan Eğitimi Bilimleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023Cilt: 14 Sayı: 3 |
Cited By
Preschool Teachers' Sense of Humor and Children's Appreciation of Humor
İnsan ve Sosyal Bilimler Dergisi
https://doi.org/10.53048/johass.1357922
[email protected] http://www.e-ijer.com Adres: Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bornova/İzmir