Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Enerji Okuryazarlığı Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Ölçme Aracının Geliştirilmesi / Development of a Measurement Tool to Determine the Energy Literacy Levels of Fifth Grade Students
Öz
Enerji, endüstri devrimi ile ülkelerin kalkınması için gerekli olan en önemli unsurlardan biri olmuştur. Bu noktadan hareketle, birçok ülke enerji ile ilgili bilimsel araştırmaları teşvik etmiştir. Bu araştırmalar sonucunda elde edilen tecrübelerin gelecek kuşaklara aktarılması zamanla bir zorunluluk haline gelmiştir. Günümüzde, birçok ülke öğretim programlarında erken çocukluk döneminden itibaren enerji eğitimine yer vermektedir. Enerji eğitiminin temel amacı, öğrencilerin enerji ile ilgili konulara ilişkin bilişsel, duyuşsal ve davranışsal beceriler elde etmeleridir. İlkokuldan ortaokula geçiş dönemi, kısmen de olsa öğrencilerin soyut kavramları anlamaya başladıkları, duygusal farkındalığın belirgenleştiği ve bilinçli davranışlar sergilemek için gerekli fiziksel olgunluğa eriştikleri bir gelişim sürecini kapsamaktadır. Bu nedenle, 5. sınıf seviyesindeki öğrencilerin enerji ile ilgili konulara ilişkin bilişsel, duyuşsal ve devinişsel gelişimlerinin ortaya çıkarılması önem arz etmektedir. Bu araştırmanın amacı, 5. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi öğretim programı bağlamında enerji okuryazarlığı düzeylerini belirlemeye yönelik bir ölçme aracının geliştirilmesidir. Araştırmanın örneklemini, Ağrı ilinde yer alan iki ortaokulda öğrenim gören 5. sınıf öğrencileri (N=304) oluşturmaktadır. Bu araştırmada, uzman görüşlerine de başvurularak üç bölümden oluşan bir ölçme aracı geliştirilmiştir. Ölçme aracının birinci bölümü, öğrencilerin enerji okuryazarlığına ilişkin bilişsel gelişimlerini belirlemeye yönelik 32 adet çoktan seçmeli soru içeren “yüksek derecede güvenilir” bir başarı testinden oluşmaktadır. Ölçme aracının ikinci bölümü, öğrencilerin enerji okuryazarlığına ilişkin duyuşsal gelişimlerini belirlemeye yönelik 5’li Likert tipinde 16 madde içeren “oldukça güvenilir” bir ölçekten ibarettir. Ölçme aracının üçüncü bölümü ise öğrencilerin enerji okuryazarlığına ilişkin devinişsel gelişimlerini belirlemeye yönelik 5’li likert tipinde 22 madde içeren “oldukça güvenilir” bir ölçekten oluşmaktadır. Bu araştırmada, farklı sınıf seviyelerinde yer alan öğrencilerin de enerji okuryazarlığı düzeylerinin belirlenmesine yönelik ölçme araçlarının geliştirilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Enerji eğitimi Enerji okuryazarlığı 5. Sınıf öğrencileri Ölçme aracı geliştirme
Kaynakça
- Acot, P. (2017). Bilim tarihi (N. Acar, Çev.). Ankara: Dost Kitapevi.
- Ağgül Yalçın, F., & Bayrakçeken, S. (2010). 5E öğrenme modelinin fen bilgisi öğretmen adaylarının asit-baz konusu başarılarına etkisi. International Online Journal of Educational Sciences, 2(2), 508-531.
- Akbaş, U., Karabay, E., Yıldırım- Seheryeli, M., Ayaz, A., & Demir, Ö.O. (2019). Türkiye ölçme araçları dizininde yer alan açımlayıcı faktör analizi çalışmalarının paralel analiz sonuçları ile karşılaştırılması. Journal of Theoretical Educational Science,12(3).
- Alsop, S., & Watts, M. (2003). Science education and affect. International Journal of science education, 25(9), 1043-1047.
- Aydın, E., & Selvi, M. (2020). Ortaokul öğrencilerine yönelik ekosistem, biyolojik çeşitlilik ve çevre sorunları başarı testinin geliştirilmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 661-682.
- Ayvacı, H., Bakırcı, H., & Yıldız, M. (2014). Fen bilimleri öğretmenlerinin hizmet içi eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri ve beklentileri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 357-383.
- Bernal, J. D. (2009). Tarihte bilim (T. Ok, Çev.). İstanbul: Evrensel Yayınları.
- Bolat, A., & Karamustafaoğlu, S. (2019). “Vücudumuzdaki sistemler” ünitesi başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 131-159.
- Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
- Crocker, L., & Algina, J. (1986). Introduction to classical and modern test theory. Toronto: Holt, RineHart, and Winston, Inc.
- Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika,16, 297-334.
- Çolakoğlu, Ö. M., & Büyükekşi, C. (2014). Açımlayıcı faktör analiz sürecini etkileyen unsurların değerlendirilmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 56-64.
- DeWaters, J. E., & Powers, S. E. (2011). Energy literacy of secondary students in New York State (USA): A measure of knowledge, affect, and behavior. Energy Policy, 39(3), 1699-1710.
- Dumanoğlu, F., & Akçay, B. (2018). Elektrik enerjisi başarı testinin geliştirilmesi. E-Kafkas Journal of Educational Research, 5(2), 20-39.
- Fabrigar, L. R. & Wegener, D.T. (2012). Exploratory factor analysis. New York: Oxford University Press.
- Güneş, T., & Taştan Akdağ, F. (2016). Determination of perceptions of science high school students on energy and their levels of interdisciplinary association. International Journal of Social Sciences and Education Research, 2(2), 625-635.
- Gürbüz, S., & Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Henson, R. K., & Roberts, J. K. (2006). Use of exploratory factor analysis in published research: common errors and some comment on improved practice. Educational and Psychological Measurement, 66, 393–416.
- Herrmann-Abell, C. F., & DeBoer, G. E. (2011, April). Investigating students’ understanding of energy transformation, energy transfer, and conservation of energy using standards-based assessment items. Paper presented at the National Association for Research in Science (NARST) Teaching Annual Conference, Orlando.
- Hodson, D. (1985). Philosophy of science, science and science education. Studies in Science Education, 12(1), 25-57.
- İlhan, N., & Hoşgören, G. (2017). Fen bilimleri dersine yönelik yaşam temelli başarı testi geliştirilmesi: Asit baz konusu. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 5(2), 87-110.
- Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi (19. Baskı). Ankara: Nobel Yayın.
- Kızkapan, O., & Bektaş, O. (2018). Fen eğitiminde başarı testi geliştirilmesi: hücre bölünmesi ve kalıtım örneği. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-18.
- Koyré, A. (2000). Bilim tarihi yazıları (6. bs.), (K. Dinçer, Çev.). Ankara: Tübitak Yayınları.
- Kuder, G. F., & Richardson, M. W. (1937). The theory of the estimation of test reliability. Psychometrika, 2(3), 151-160.
- Kurnaz, M. A., & Sağlam-Arslan, A. (2011). Model tabanlı öğrenme yaklaşımını temel alan öğrenme ortamının öğrencilerin enerji kavramını anlama düzeylerine etkisi. E-İnternational Journal Of Educational Research, 2(2), 1-16.
- Lee, L. S., Lee, Y. F., Altschuld, J. W., & Pan, Y. J. (2015). Energy literacy: Evaluating knowledge, affect, and behavior of students in Taiwan. Energy Policy, 76, 98-106.
- Lin, K. Y., & Lu, S. C. (2018). Effects of project-based activities in developing high school students’ energy literacy. Journal of Baltic science education, 17(5), 867.
- Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Opitz, S. T., Harms, U., Neumann, K., Kowalzik, K., & Frank, A. (2015). Students’ energy concepts at the transition between primary and secondary school. Research in Science Education, 45(5), 691-715.
- Osborne, J. (2007). Science education for the twenty first century. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 3(3), 173-184.
- Öner Armağan, F., & Demir, N. (2019). Astronomi başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 52-70.
- Sontay, G., & Karamustafaoğlu, O. (2020). Fen bilimleri dersi “güneş, dünya ve ay” ünitesine yönelik başarı testinin geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 511-551.
- Sukendar, S., & Setiawan, A. (2018). High school physics teacher’s competences in designing physics lesson plan for improving student’s energy literacy. IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 434, No. 1, p. 012016). IOP Publishing.
- Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Beşinci Baskı. Nobel Yayıncılık.
- Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. Washington, DC: American Psychological Association.
- Topaloğlu, S., Genel, Y., & Bakırcı, H. (2023). Yeşil kimya farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Computer and Education Research, 11(22), 744-766.
- Toprakcı, E. (2012). Rethinking Classroom Management: A new perspective, a new horizon. Online Submission, 3(3), 84-110.
- Tosun, C. & Taşkesenligil, Y. (2011). Revize edilmiş Bloom’un taksonomisine göre çözeltiler ve fiziksel özellikleri konusunda başarı testinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 499-522.
- US Department of Energy [US DoE] (2017). Energy literacy: Essential principles and fundamental concepts for energy education. US Department of Energy, Global Change Research Programme. Washington, DC.
- Üçüncü, G., & Sakiz, G. (2020). Başarı testi geliştirme süreci: ilkokul dördüncü sınıf maddeyi tanıyalım ünitesi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 82-94.
- Ürey, M., & Kavgacı, G. (2021). Fen ve sosyal bilimler kökenli öğretmen adaylarının enerji kavramına yönelik algılarının belirlenmesi ve karşılaştırılması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 463-493.
- Ürey, M., & Çepni, S. (2015). Fen temelli ve disiplinlerarası okul bahçesi programının bazı fen ve teknoloji dersi kazanımları üzerine etkisinin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 166-184.
- Velicer, W. F. & Jackson, D. N. (1990). Component analysis versus common factor analysis: Some further observations. Multivariate Behavioral Research, 25(1), 97-114.
- Yıldırım, C. (2014). Bilim tarihi. Ankara: Remzi Kitapevi.
- Yıldız, M. (2022). Farklı sınıf seviyelerindeki öğrencilerin fen bilimleri dersi müfredatı kapsamında enerji okuryazarlıkları (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Trabzon Üniversitesi, Trabzon, Türkiye.
Development of a Measurement Tool to Determine the Energy Literacy Levels of Fifth Grade Students / Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Enerji Okuryazarlığı Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Ölçme Aracının Geliştirilmesi
Öz
Energy has become one of the most important elements necessary for the development of countries with the industrial revolution. From this point of view, many countries have encouraged scientific research on energy. Transferring the experiences obtained as a result of these researches to future generations has become a necessity over time. Today, many countries include energy education in their curricula starting from early childhood. The main purpose of energy education is for students to acquire cognitive, affective and behavioural skills related to energy-related issues. The transition period from primary school to secondary school covers a developmental period in which students begin to understand abstract concepts, emotional awareness becomes apparent and they reach the physical maturity necessary to exhibit conscious behaviours. For this reason, it is important to reveal the cognitive, affective and kinesthetic development of 5th grade students regarding energy-related topics. The aim of this study is to develop a measurement tool to determine the energy literacy levels of 5th grade students in the context of science Curriculum. The sample of the study consisted of 5th grade students (N=304) studying in two secondary schools in Ağrı province. In this study, a measurement tool consisting of three parts was developed by consulting expert opinions. The first part of the measurement tool consists of a "highly reliable" achievement test containing 32 multiple-choice questions to determine the cognitive development of students regarding energy literacy. The second part of the measurement tool consists of a "highly reliable" scale containing 16 items in 5-point Likert type to determine the affective development of students regarding energy literacy. The third part of the measurement tool consists of a "highly reliable" scale containing 22 items on a 5-point Likert scale to determine students' kinesthetic development related to energy literacy. In this research, it is recommended to develop measurement tools to determine the enrgy literacy levels of students at different grade levels.
Anahtar Kelimeler
Energy education Energy literacy 5th grade students Measurement tool development
Kaynakça
- Acot, P. (2017). Bilim tarihi (N. Acar, Çev.). Ankara: Dost Kitapevi.
- Ağgül Yalçın, F., & Bayrakçeken, S. (2010). 5E öğrenme modelinin fen bilgisi öğretmen adaylarının asit-baz konusu başarılarına etkisi. International Online Journal of Educational Sciences, 2(2), 508-531.
- Akbaş, U., Karabay, E., Yıldırım- Seheryeli, M., Ayaz, A., & Demir, Ö.O. (2019). Türkiye ölçme araçları dizininde yer alan açımlayıcı faktör analizi çalışmalarının paralel analiz sonuçları ile karşılaştırılması. Journal of Theoretical Educational Science,12(3).
- Alsop, S., & Watts, M. (2003). Science education and affect. International Journal of science education, 25(9), 1043-1047.
- Aydın, E., & Selvi, M. (2020). Ortaokul öğrencilerine yönelik ekosistem, biyolojik çeşitlilik ve çevre sorunları başarı testinin geliştirilmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 661-682.
- Ayvacı, H., Bakırcı, H., & Yıldız, M. (2014). Fen bilimleri öğretmenlerinin hizmet içi eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri ve beklentileri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 357-383.
- Bernal, J. D. (2009). Tarihte bilim (T. Ok, Çev.). İstanbul: Evrensel Yayınları.
- Bolat, A., & Karamustafaoğlu, S. (2019). “Vücudumuzdaki sistemler” ünitesi başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 131-159.
- Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
- Crocker, L., & Algina, J. (1986). Introduction to classical and modern test theory. Toronto: Holt, RineHart, and Winston, Inc.
- Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika,16, 297-334.
- Çolakoğlu, Ö. M., & Büyükekşi, C. (2014). Açımlayıcı faktör analiz sürecini etkileyen unsurların değerlendirilmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 56-64.
- DeWaters, J. E., & Powers, S. E. (2011). Energy literacy of secondary students in New York State (USA): A measure of knowledge, affect, and behavior. Energy Policy, 39(3), 1699-1710.
- Dumanoğlu, F., & Akçay, B. (2018). Elektrik enerjisi başarı testinin geliştirilmesi. E-Kafkas Journal of Educational Research, 5(2), 20-39.
- Fabrigar, L. R. & Wegener, D.T. (2012). Exploratory factor analysis. New York: Oxford University Press.
- Güneş, T., & Taştan Akdağ, F. (2016). Determination of perceptions of science high school students on energy and their levels of interdisciplinary association. International Journal of Social Sciences and Education Research, 2(2), 625-635.
- Gürbüz, S., & Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Henson, R. K., & Roberts, J. K. (2006). Use of exploratory factor analysis in published research: common errors and some comment on improved practice. Educational and Psychological Measurement, 66, 393–416.
- Herrmann-Abell, C. F., & DeBoer, G. E. (2011, April). Investigating students’ understanding of energy transformation, energy transfer, and conservation of energy using standards-based assessment items. Paper presented at the National Association for Research in Science (NARST) Teaching Annual Conference, Orlando.
- Hodson, D. (1985). Philosophy of science, science and science education. Studies in Science Education, 12(1), 25-57.
- İlhan, N., & Hoşgören, G. (2017). Fen bilimleri dersine yönelik yaşam temelli başarı testi geliştirilmesi: Asit baz konusu. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 5(2), 87-110.
- Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi (19. Baskı). Ankara: Nobel Yayın.
- Kızkapan, O., & Bektaş, O. (2018). Fen eğitiminde başarı testi geliştirilmesi: hücre bölünmesi ve kalıtım örneği. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-18.
- Koyré, A. (2000). Bilim tarihi yazıları (6. bs.), (K. Dinçer, Çev.). Ankara: Tübitak Yayınları.
- Kuder, G. F., & Richardson, M. W. (1937). The theory of the estimation of test reliability. Psychometrika, 2(3), 151-160.
- Kurnaz, M. A., & Sağlam-Arslan, A. (2011). Model tabanlı öğrenme yaklaşımını temel alan öğrenme ortamının öğrencilerin enerji kavramını anlama düzeylerine etkisi. E-İnternational Journal Of Educational Research, 2(2), 1-16.
- Lee, L. S., Lee, Y. F., Altschuld, J. W., & Pan, Y. J. (2015). Energy literacy: Evaluating knowledge, affect, and behavior of students in Taiwan. Energy Policy, 76, 98-106.
- Lin, K. Y., & Lu, S. C. (2018). Effects of project-based activities in developing high school students’ energy literacy. Journal of Baltic science education, 17(5), 867.
- Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Opitz, S. T., Harms, U., Neumann, K., Kowalzik, K., & Frank, A. (2015). Students’ energy concepts at the transition between primary and secondary school. Research in Science Education, 45(5), 691-715.
- Osborne, J. (2007). Science education for the twenty first century. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 3(3), 173-184.
- Öner Armağan, F., & Demir, N. (2019). Astronomi başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 52-70.
- Sontay, G., & Karamustafaoğlu, O. (2020). Fen bilimleri dersi “güneş, dünya ve ay” ünitesine yönelik başarı testinin geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 511-551.
- Sukendar, S., & Setiawan, A. (2018). High school physics teacher’s competences in designing physics lesson plan for improving student’s energy literacy. IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 434, No. 1, p. 012016). IOP Publishing.
- Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Beşinci Baskı. Nobel Yayıncılık.
- Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. Washington, DC: American Psychological Association.
- Topaloğlu, S., Genel, Y., & Bakırcı, H. (2023). Yeşil kimya farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Computer and Education Research, 11(22), 744-766.
- Toprakcı, E. (2012). Rethinking Classroom Management: A new perspective, a new horizon. Online Submission, 3(3), 84-110.
- Tosun, C. & Taşkesenligil, Y. (2011). Revize edilmiş Bloom’un taksonomisine göre çözeltiler ve fiziksel özellikleri konusunda başarı testinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 499-522.
- US Department of Energy [US DoE] (2017). Energy literacy: Essential principles and fundamental concepts for energy education. US Department of Energy, Global Change Research Programme. Washington, DC.
- Üçüncü, G., & Sakiz, G. (2020). Başarı testi geliştirme süreci: ilkokul dördüncü sınıf maddeyi tanıyalım ünitesi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 82-94.
- Ürey, M., & Kavgacı, G. (2021). Fen ve sosyal bilimler kökenli öğretmen adaylarının enerji kavramına yönelik algılarının belirlenmesi ve karşılaştırılması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 463-493.
- Ürey, M., & Çepni, S. (2015). Fen temelli ve disiplinlerarası okul bahçesi programının bazı fen ve teknoloji dersi kazanımları üzerine etkisinin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 166-184.
- Velicer, W. F. & Jackson, D. N. (1990). Component analysis versus common factor analysis: Some further observations. Multivariate Behavioral Research, 25(1), 97-114.
- Yıldırım, C. (2014). Bilim tarihi. Ankara: Remzi Kitapevi.
- Yıldız, M. (2022). Farklı sınıf seviyelerindeki öğrencilerin fen bilimleri dersi müfredatı kapsamında enerji okuryazarlıkları (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Trabzon Üniversitesi, Trabzon, Türkiye.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Fen Bilgisi Eğitimi |
| Bölüm | Sayı Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Nisan 2024 |
| Kabul Tarihi | 17 Mayıs 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Cilt: 15 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
This journal uses a CC BY-NC-SA license.
[email protected] http://www.e-ijer.com Adres: Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bornova/İzmir