Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışma Yeterliklerinin Yordanmasında Kültürel Zekâ, Çok Kültürlü Psikolojik Danışma Eğitimi ve Mesleki Deneyimin Rolü
Abstract
Bu araştırmanın amacı psikolojik danışmanların kültürel zekâ, çok kültürlü psikolojik danışma eğitimi ve mesleki deneyimlerinin kültüre duyarlı danışma yeterliklerini ne düzeyde yordadığını incelemektir. Tarama modelinin kullanıldığı bu araştırma aktif çalışan 115 psikolojik danışman ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri “Çok Kültürlü Psikolojik Danışma Yeterlikleri Ölçeği” ve “Kültürel Zekâ Ölçeği” ile toplanmıştır. Ölçeklerden elde edilen verilerin analizinde Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı hesaplanmış ve çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre kültürel zekâ, çok kültürlü psikolojik danışma eğitimi ve mesleki deneyim ile kültüre duyarlı danışma yeterlikleri arasında anlamlı ilişkilerin olduğu görülürken yordayıcı değişkenlerin birlikte yordanan değişkendeki değişimin %34’ünü açıkladığı tespit edilmiştir. Regresyon katsayılarının anlamlılık testlerine göre sadece kültürel zekânın kültüre duyarlı danışma yeterliklerini yordadığı belirlenmiştir.
Keywords
Kültüre duyarlı psikolojik danışma yeterlikleri Kültürel zekâ Çok kültürlü danışma eğitimi Mesleki deneyim
References
- Aksoy, Z. (2013). Kültürel zekâ ve çokkültürlü ortamlardaki rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Arredondo, P., Toporek, R., Brown, S., Jones, J., Locke, D., Sanchez, J., & Stadler, H.(1996). Operationalization of the multicultural counseling competencies. Journal of Multicultural Counseling and Development. 24 (1), 42-78.
- Aydın, B. (2014). Kültüre duyarlı psikolojik danışma eğitiminin psikolojik danışman adaylarının kültürel duyarlılık düzeyleri üzerindeki Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Bakioğlu, F. (2017). Psikolojik danışman adaylarının özyeterlikleri ile kültüre duyarlılıkları, cinsiyet rolleri ve bilinçli farkındalıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Barden, S. M.,& Greene, J. H. (2015). An investigation of multicultural counseling competence and multicultural counseling self-efficacy for counselors-in-training. International Journal for the Advancement of Counselling, 37(1), 41-53.
- Bektaş, Y. (2006). Kültüre duyarlı psikolojik danışma yeterlikleri ve psikolojik danışman eğitimindeki yeri. Ege Eğitim Dergisi, 7 (1), 43-59.
- Can, A. (2017). SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. (5. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Charkuff, R. (2011). 21. Yüzyılda Yardım Etme Sanatı. Ankara: Nobel Yayınevi Basım Dağıtım.
- Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (2nd Ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
- Corey, G. (2008). Psikolojik Danışma Kuram ve Uygulamaları. Ankara: Mentis Yayıncılık.
- Crook, T. (2010). Relationship between counseling self-efficacy and multicultural counseling self-efficacy among school counselors. Doctoral Thesis, Auburn University, Alabama.
- Çelik, H. (2008). Çokkültürlülük ve Türkiye'deki görünümü. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(15), 319-332.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
- Davis, D. N. (2014). Complexity over looked: enhancing cultural competency in the white lesbian counseling trainee through education and supervision.Journal of Lesbian Studies. 18 (2), 192-201.
- Demir, H.İ. (2016). Okul psikolojik danışmanlarının kültüre duyarlı psikolojik danışma yeterlikleri ve çok kültürlü kişilik özelliklerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
- Dillon, F. R., Odera, L., Fons-Scheyd, A., Sheu, H. B., Ebersole, R. C., & Spanierman, L. B. (2016). A dyadic study of multicultural counseling competence. Journal of Counseling Psychology, 63(1), 57-66.
- Earley, P. C.,& Ang. S. (2003). Cultural Intelligence: Individual Interactions Across Cultures.California: Stanford University Pres.
- Erdur-Baker, Ö. (2007). Psikolojik danışma ve kültürel faktörler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 3 (27), 109-122.
- Field, A. (2005). Discovering Statistics Using SPSS. London: Sage Publication.
- Genç, A. (2019). Psikolojik danışmanların psikolojik danışman nitelikleri ile kültüre duyarlı psikolojik danışma yeterlikleri arasındaki ilişkide kültürel zekânın ve bilişsel esnekliğin aracı rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Güçlücan, N. (2016). Psikolojik danışmanların kültürel duyarlılık algılarının demografik ve mesleki değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Johnson, B.,&Christensen, L. (2014). Eğitim araştırmaları nicel, nitel ve karma yaklaşımlar. (4. Baskı). Ankara: Eğiten Kitap.
- Kağnıcı, Y. D. (2013). Çok kültürlü psikolojik danışma eğitiminin rehberlik ve psikolojik danışmanlık lisans programlarına yerleştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5 (40), 222-231.
- Korban, İ. (2018). Psikolojik danışmanların çok kültürlü psikolojik danışma yeterliklerinin psikolojik danışma becerilerini yordama düzeyi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Korkut-Owen, F., Tuzgöl-Dost, M., & Bugay, A. (2014). Psikolojik danışman eğitimcilerinin psikolojik danışman adaylarının mesleğe ilişkin kişisel eğilimleri hakkındaki görüşleri. International Journal of Human Science. 11.
- Leong, F. T.,& Lee, S. H. (2006). A cultural accommodation model for cross-cultural psychotherapy: Illustrated with the case of Asian Americans. Psychotherapy:Theory, Research, Practice, Training, 43(4), 410-423.
- Özer, Ö. (2014). Çokkültürlü Psikolojik Danışma Yeterlikleri Ölçeğinin Geliştirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
- Ratts, M. J.,& Greenleaf, A. T. (2017). Multicultural and social justice counseling competencies: A leadership framework for professional school counselors. Professional School Counseling, 21(1b), 1-9.
- Sue, D.W. (2001). Multidimensional facets of cultural competence. The Counseling Psychologist, 29 (6), 790-821.
- Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2015). Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Tourek, S. C. (2014). A case for mindfulness practice in fostering multicultural competence in counseling. Doctoral Thesis, University Of Minnesota, St. Paul.
- Whitman, J. S.,& Bidell M, P. (2014). Affirmative lesbian, gay, and bisexual counselor education and religious beliefs: How do webridge the gap? Journal of Counseling and Development. 922, 162-169.
- Yakışır, A.N. (2009). Modern bir olgu olarak çokkültürlülük. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Yüksel-Şahin, F. (2018). Psikolojik Danışmanlar İçin El Kitabı. Ankara: Nobel Yayınevi Basım Dağıtım.
Predicting Multicultural Counseling Competencies: The Role of Cultural Intelligence, Multicultural Counseling Education and Professional Experience
Abstract
The purpose of this study was to examine the prediction level of psychological counselors’ cultural intelligence, multicultural counseling education and professional experiences on the theirs’ multicultural counseling competencies. The study carried out in the screening model was conducted with active 115 psychological counselors. “Multicultural Counseling Competencies Scale” and “Cultural Intelligence Scale” were used to collect data in the study. Multiple linear regression analysis and Pearson correlation analysis were used in the analysis of the obtained data. According to the results of the research, it was found that multicultural counseling competencies and cultural intelligence, multicultural counseling education, professional experience were significantly related. It was found that the predictor variables together accounted for 34% the variance. According to the significance tests of the regression coefficients, it was determined that only cultural intelligence predicted multicultural counseling competencies.
Keywords
Multicultural counseling competencies cultural intelligence multicultural counseling education professional experience
References
- Aksoy, Z. (2013). Kültürel zekâ ve çokkültürlü ortamlardaki rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Arredondo, P., Toporek, R., Brown, S., Jones, J., Locke, D., Sanchez, J., & Stadler, H.(1996). Operationalization of the multicultural counseling competencies. Journal of Multicultural Counseling and Development. 24 (1), 42-78.
- Aydın, B. (2014). Kültüre duyarlı psikolojik danışma eğitiminin psikolojik danışman adaylarının kültürel duyarlılık düzeyleri üzerindeki Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Bakioğlu, F. (2017). Psikolojik danışman adaylarının özyeterlikleri ile kültüre duyarlılıkları, cinsiyet rolleri ve bilinçli farkındalıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Barden, S. M.,& Greene, J. H. (2015). An investigation of multicultural counseling competence and multicultural counseling self-efficacy for counselors-in-training. International Journal for the Advancement of Counselling, 37(1), 41-53.
- Bektaş, Y. (2006). Kültüre duyarlı psikolojik danışma yeterlikleri ve psikolojik danışman eğitimindeki yeri. Ege Eğitim Dergisi, 7 (1), 43-59.
- Can, A. (2017). SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. (5. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Charkuff, R. (2011). 21. Yüzyılda Yardım Etme Sanatı. Ankara: Nobel Yayınevi Basım Dağıtım.
- Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (2nd Ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
- Corey, G. (2008). Psikolojik Danışma Kuram ve Uygulamaları. Ankara: Mentis Yayıncılık.
- Crook, T. (2010). Relationship between counseling self-efficacy and multicultural counseling self-efficacy among school counselors. Doctoral Thesis, Auburn University, Alabama.
- Çelik, H. (2008). Çokkültürlülük ve Türkiye'deki görünümü. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(15), 319-332.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
- Davis, D. N. (2014). Complexity over looked: enhancing cultural competency in the white lesbian counseling trainee through education and supervision.Journal of Lesbian Studies. 18 (2), 192-201.
- Demir, H.İ. (2016). Okul psikolojik danışmanlarının kültüre duyarlı psikolojik danışma yeterlikleri ve çok kültürlü kişilik özelliklerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
- Dillon, F. R., Odera, L., Fons-Scheyd, A., Sheu, H. B., Ebersole, R. C., & Spanierman, L. B. (2016). A dyadic study of multicultural counseling competence. Journal of Counseling Psychology, 63(1), 57-66.
- Earley, P. C.,& Ang. S. (2003). Cultural Intelligence: Individual Interactions Across Cultures.California: Stanford University Pres.
- Erdur-Baker, Ö. (2007). Psikolojik danışma ve kültürel faktörler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 3 (27), 109-122.
- Field, A. (2005). Discovering Statistics Using SPSS. London: Sage Publication.
- Genç, A. (2019). Psikolojik danışmanların psikolojik danışman nitelikleri ile kültüre duyarlı psikolojik danışma yeterlikleri arasındaki ilişkide kültürel zekânın ve bilişsel esnekliğin aracı rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Güçlücan, N. (2016). Psikolojik danışmanların kültürel duyarlılık algılarının demografik ve mesleki değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Johnson, B.,&Christensen, L. (2014). Eğitim araştırmaları nicel, nitel ve karma yaklaşımlar. (4. Baskı). Ankara: Eğiten Kitap.
- Kağnıcı, Y. D. (2013). Çok kültürlü psikolojik danışma eğitiminin rehberlik ve psikolojik danışmanlık lisans programlarına yerleştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5 (40), 222-231.
- Korban, İ. (2018). Psikolojik danışmanların çok kültürlü psikolojik danışma yeterliklerinin psikolojik danışma becerilerini yordama düzeyi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Korkut-Owen, F., Tuzgöl-Dost, M., & Bugay, A. (2014). Psikolojik danışman eğitimcilerinin psikolojik danışman adaylarının mesleğe ilişkin kişisel eğilimleri hakkındaki görüşleri. International Journal of Human Science. 11.
- Leong, F. T.,& Lee, S. H. (2006). A cultural accommodation model for cross-cultural psychotherapy: Illustrated with the case of Asian Americans. Psychotherapy:Theory, Research, Practice, Training, 43(4), 410-423.
- Özer, Ö. (2014). Çokkültürlü Psikolojik Danışma Yeterlikleri Ölçeğinin Geliştirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
- Ratts, M. J.,& Greenleaf, A. T. (2017). Multicultural and social justice counseling competencies: A leadership framework for professional school counselors. Professional School Counseling, 21(1b), 1-9.
- Sue, D.W. (2001). Multidimensional facets of cultural competence. The Counseling Psychologist, 29 (6), 790-821.
- Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2015). Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Tourek, S. C. (2014). A case for mindfulness practice in fostering multicultural competence in counseling. Doctoral Thesis, University Of Minnesota, St. Paul.
- Whitman, J. S.,& Bidell M, P. (2014). Affirmative lesbian, gay, and bisexual counselor education and religious beliefs: How do webridge the gap? Journal of Counseling and Development. 922, 162-169.
- Yakışır, A.N. (2009). Modern bir olgu olarak çokkültürlülük. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Yüksel-Şahin, F. (2018). Psikolojik Danışmanlar İçin El Kitabı. Ankara: Nobel Yayınevi Basım Dağıtım.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Studies on Education |
| Journal Section | Educational Sciences and Sciences of Field Education |
| Authors | |
| Publication Date | May 7, 2020 |
| Published in Issue | Year 2020Volume: 11 Issue: 1 |
Cited By
Problems Encountered in the Counseling Process in the Context of Cultural Sensitivity and Coping Methods: Opinions of School Counselors
Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi
https://doi.org/10.17066/tpdrd.1384733_5
This journal uses a CC BY-NC-SA license.
[email protected] http://www.e-ijer.com Address: Ege University Faculty of Education İzmir/Türkiye