Ortaokul Düzeyinde Uygulanan Anlaşmazlık Çözümü ve Akran Arabuluculuk Eğitim Programının Etkililiği (Boylamsal Bir Çalışma)/Effectiveness of Conflict Resolution and Peer Mediatıon Training Program Applied at Middle School Level (A Longitudinal Study)
Abstract
The purpose of this study is to investigate the effectiveness of a conflict resolution and peer mediation (CRPM) training program being applied at a middle school in İzmir. Case study method which is among the qualitative research patterns has been used in this research. "Peer Mediation Form" has been used as data collection tool. 154 conflicts have been discussed in mediation sessions. Document analysis method has been utilized in the analysis of the mediation forms filled by the mediators. The results of this three-year longitudinal study show that, prominent subjects of conflicts are determined as: fighting, in game quarrels, misunderstanding, nicknaming, quarrelling, gossiping, mocking, jealousy, insulting, swearing to each other, arguing during the processes of courses, resentment, offensive gestures, damaging private property, unauthorized use of private property, not keeping secrets, fighting over seating, lying, swearing each other at social networks, giving a stink eye, casting out and putting on airs.
Keywords: Middle School, Conflict, Peer Mediation, Training Program
Özet:
Öğrenci merkezli alternatif bir anlayışla geliştirilen ve uygulanan Anlaşmazlık Çözümü ve Akran Arabuluculuk (AÇAA) Eğitim Programı, öğrencilerin gerek okul içinde ve gerekse okul dışında yaşadıkları anlaşmazlıkları barışçıl yöntemlerle çözmelerini hedeflemektedir Üç yıl süreli boylamsal bir araştırma olarak tasarlanan ve gerçekleştiren Çalışmanın amacı İzmir’de bir ortaokulda uygulanmakta olan AÇAA Eğitim Programının etkililiğini araştırmaktır. 2012-2015 yılları arasında sınıf arkadaşları tarafından sosyometri tekniği ile seçilen 194 öğrenci 30 saatlik AÇAA eğitimine katılmıştır. AÇAA eğitim programı anlaşmazlıkların doğasının anlaşılması, iletişim becerileri, öfke yönetim becerileri ve arabuluculuk becerileri olmak üzere toplam dört bölümden oluşmaktadır. Arabulucu öğrenciler arkadaşları arasındaki anlaşmazlıkları barışçıl bir şekilde müzakere etmeleri için kolaylaştırıcı rol almışlardır. Veri toplama aracı olarak “Arabuluculuk Formu” kullanılmıştır. Arabuluculuk toplantıları sonunda arabulucu öğrenciler tarafından doldurulan formlar içerik analizine tabi tutulmuştur. Yapılan içerik analizi sonucunda toplam 154 anlaşmazlık ve 171 anlaşmazlık türü tespit edilmiştir. Bu anlaşmazlıkların ilişki ve iletişim anlaşmazlıkları (%31), sözel şiddet (%28), fiziksel şiddet (%23), çıkar anlaşmazlıkları (%13), sözel olmayan şiddet (%4) türlerinde gerçekleştiği belirlenmiştir. Toplam 154 arabuluculuk toplantısının 144’ünde (%96.6) anlaşmaya varılırken 10’nunda (%3.2) çözüme ulaşılamamıştır. Cinsiyet açısından ele alındığında, arabuluculuk masasına gelen anlaşmazlıkların%46’sının erkek-erkek anlaşmazlığı olduğu, arabuluculuk toplantılarının %60’ında kız öğrencilerin arabuluculuk yaptığı tespit edilmiştir. Ulaşılan tüm sonuçlar AÇAA eğitim programının ortaokul öğrencilerinin anlaşmazlıklarının çözümünde etkili olabileceğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Arabuluculuk, Anlaşmazlık, Eğitim programı, Ortaokul
References
- Bell, S. K., Coleman, J. K. Anderson, A, Whelan, J.P., & Wilder, C. (2000). The Effectiveness of Peer Mediation in a Low-SES Rural Elementary School. Psychology in the Schools, 37(6).
- Bickmore, K. (2002). Good training is not enough: research on peer mediation program implementation. Social Alternatives, 21(1), 33-38.
- Bogner, R.G., Salvadore, F. & Manley, E. (2008). The effects of peer mediation programs on middle school academic. Performance Perspectives in Peer Programs, 21(2),59-68.
- Burrell, N. A., Grimes, D., & Allen, M. R. (2014). Using meta-analysis to examine peer mediation: Outcomes and effectiveness in educational settings. Burrell, N. A., Allen, M. R., Gayle, B., & Preiss, R. (Eds.). Managing Interpersonal Conflict: Advances through Meta-Analysis, 167-180. Routledge.
- Çetin, C, Türnüklü, A., & Turan, N. (2014). Anlaşmazlıkların çözümünde akran arabuluculuk Modelinin dönüştürücü etkileri: arabulucu öğrenciler gözünden bir değerlendirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 383-411
- Cohen, R. (1995). Students resolving conflict. New Jersey: GoodYear Books.
- Çoban, R. (2002). Çatışma çözümü eğitiminin ilkokul öğrencilerinin çatışma çözümleme stratejileri üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. ODTÜ, Ankara.
- Daunic, A. P., Smith, S. W., Robinson, T. R., Miller, M. D. & Landry, K. L. (2000). School-wide conflict resolution and peer mediation programs: Experiences in three middle schools. Intervention in School and Clinic, 36 (2), 94 – 100.
- DeJong, W., (1993). Building the peace: The resolving conflict creatively program. Washington, DC: National Institute of Justice.
- Deutsch, M. & Brickman, E. (1994). Conflict resolution pediatrics in review. American Academy of Pediatrics, 15:16-22.
- Gülkokan, Y. (2011). Akran arabuluculuk eğitiminin ilköğretim öğrenci anlaşmazlıkları üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- İlleez, M. (2006). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin yaşadığı çatışmalar ve bu çatışmaların çözüm stratejilerinin sosyal yapılandırmacılık kuramına dayalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Johnson, D.W., & Johnson, R.T. (2004). Implementing the ‘Teaching Students to Be Peacemakers Program’. Theory into Practice, 43(1), 68–79.
- Johnson D.W. & Johnson R.T. (2002). Learning Together and Alone: Overview and Meta-analysis Asia Pacific Journal of Education, 22: 1, 95-105.
- Johnson, D. W., Johnson, R. T., Dudley, B., Mitchell, J. & Fredrickson, J. (1997). The impact of conflict resolution training on middle school students. Journal of Social Psychology, 137(1), 11–21.
- Johnson, D.W., Johnson, R.T., Mitchell, J., Cotton, B., Harris, D., & Louison, S. (1996). Effectiveness of conflict managers in an inner-city elementary school. Journal of Educational Research, 89(5), 280–287.
- Johnson, D.W. & Johnson, R. T. (1995a). Reducing school violence through conflictresolution. association for supervision and curriculum development. Virginia: Alexandria.
- Jones, T.S. (2004). Conflict resolution education: The field, the findings, and the future Conflict Resolution Quarterly, 22, (1–2), 233-267.
- Karip, E. (1999). Çatışma yönetimi. Ankara: Pegema AYayıncılık.
- Korkut, F. (2004). Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Anı
- Koruklu, N. (1998). Arabuluculuk eğitiminin ilköğretim düzeyindeki bir grup öğrencinin çatışma çözme davranışlarına etkisinin incelenmesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Kuş, M. (2007). Çatışma çözümü eğitimi programının anadolu lisesi düzeyindeki bir grup öğrencinin çatışma çözme davranışlarına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Lederach, J.P. (2003). The little book of conflict transformation. Intercourse, PA: Goodbooks.
- Longaretti, L. & Wilson, J. (2000). “I’ve sorted it out, I told them what to do” the role of the teacher in student conflict. Paper presented at the Annual Meeting of the Australian Association for Research in Education, November. Sydney, Australia.
- Maxwell, J.P. (1989). Mediation in the schools: Self-regulation, self-esteem, and self-discipline. Mediation Quarterly, 7(2), 149–155.
- Schellenberg, R. C., Parks-Savage, A., & Rehfuss, M.(2007). Reducing Levels of Elementary School Violence with Peer Mediation. Professional School Counseling, 10(5), 475-481
- Smith, S. W., Daunic, A. P., Miller, M. D., & Robinson, T. R. (2002). Conflict Resolution and Peer Mediation in Middle Schools: Extending the Process and Outcome Knowledge Base. The Journal of Social Psychology, 142(5), 567-586.
- Stevahn, L., Johnson, D.W., Johnson, R. T. & Real, D. (1996). The Impact of a Cooperative or Individualistic Context on the Effectiveness of Conflict Resolution Training. American Educational Research Journal, 33 (3), 801-823
- Şevkin, B. (2008). Müzakere (problem çözme) ve arabuluculuk eğitim programının ilköğretim 4. – 5. sınıf öğrencilerinin çatışma çözüm stilleri ve saldırganlık eğilimleri üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir
- Thomas, C.O. (2008). Benefits and Key Components of Peer Mediation Programs. Master of Science Degree In Education, University of Wisconsin –Stout.
- Türk Dil Kurumu (2016). "Anlaşmazlık" kelimesinin anlamı [Internet-03.01.2016 http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.569eb7dbdcd868.06354383
- Türnüklü, A., Kaçmaz, T., İkiz, E. & Balcı, F. (2009). Liselerde öğrenci şiddetinin önlenmesi: Anlaşmazlık çözümü, müzakere ve akran-arabuluculuk eğitim programı. Ankara: Maya Akademi.
- Türnüklü, A. (2006). Onarıcı disiplin: Okullarda yaşanan kişiler arası çatışmaları yapıcı ve barışçıl olarak yönetmek için çağdaş bir yaklaşım. Ankara: Ekinoks Yayınları
- Türnüklü, A., Şahin, İ.(2002). İlköğretim okullarında öğrenci çatışmaları ve öğretmenlerin bu çatışmalarla başa çıkma stratejileri. Eğitim Yönetimi Dergisi, 8 (30), 283-302.
- Yıldırım A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 6. Basım, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, G. D. (2012). Kubaşık Öğrenme Ve Anlaşmazlık Çözümü Eğitimi İle Bütünleştirilmiş Türkçe Ve Sosyal Bilgiler Programının Öğrencilerin Akademik Başarı, İletişim Ve Sosyal Problem Çözme Becerilerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ege Üniversitesi, İzmir
- Zengin, F. (2008). Müzakere (problem çözme) ve arabuluculuk eğitim pogramının ilköğretim 4.-5. sınıf öğrencilerinin çatışma çözüm stilleri ve atılganlık becerileri üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
- Zengin, F. (2008). Müzakere (problem çözme) ve arabuluculuk eğitim programının ilköğretim 4.-5. sınıf öğrencilerinin çatışma çözüm stilleri ve atılganlık becerileri üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Year 2016,
Volume: 7 Issue: 2, 0 - 0, 01.08.2016
Abstract
References
- Bell, S. K., Coleman, J. K. Anderson, A, Whelan, J.P., & Wilder, C. (2000). The Effectiveness of Peer Mediation in a Low-SES Rural Elementary School. Psychology in the Schools, 37(6).
- Bickmore, K. (2002). Good training is not enough: research on peer mediation program implementation. Social Alternatives, 21(1), 33-38.
- Bogner, R.G., Salvadore, F. & Manley, E. (2008). The effects of peer mediation programs on middle school academic. Performance Perspectives in Peer Programs, 21(2),59-68.
- Burrell, N. A., Grimes, D., & Allen, M. R. (2014). Using meta-analysis to examine peer mediation: Outcomes and effectiveness in educational settings. Burrell, N. A., Allen, M. R., Gayle, B., & Preiss, R. (Eds.). Managing Interpersonal Conflict: Advances through Meta-Analysis, 167-180. Routledge.
- Çetin, C, Türnüklü, A., & Turan, N. (2014). Anlaşmazlıkların çözümünde akran arabuluculuk Modelinin dönüştürücü etkileri: arabulucu öğrenciler gözünden bir değerlendirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 383-411
- Cohen, R. (1995). Students resolving conflict. New Jersey: GoodYear Books.
- Çoban, R. (2002). Çatışma çözümü eğitiminin ilkokul öğrencilerinin çatışma çözümleme stratejileri üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. ODTÜ, Ankara.
- Daunic, A. P., Smith, S. W., Robinson, T. R., Miller, M. D. & Landry, K. L. (2000). School-wide conflict resolution and peer mediation programs: Experiences in three middle schools. Intervention in School and Clinic, 36 (2), 94 – 100.
- DeJong, W., (1993). Building the peace: The resolving conflict creatively program. Washington, DC: National Institute of Justice.
- Deutsch, M. & Brickman, E. (1994). Conflict resolution pediatrics in review. American Academy of Pediatrics, 15:16-22.
- Gülkokan, Y. (2011). Akran arabuluculuk eğitiminin ilköğretim öğrenci anlaşmazlıkları üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- İlleez, M. (2006). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin yaşadığı çatışmalar ve bu çatışmaların çözüm stratejilerinin sosyal yapılandırmacılık kuramına dayalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Johnson, D.W., & Johnson, R.T. (2004). Implementing the ‘Teaching Students to Be Peacemakers Program’. Theory into Practice, 43(1), 68–79.
- Johnson D.W. & Johnson R.T. (2002). Learning Together and Alone: Overview and Meta-analysis Asia Pacific Journal of Education, 22: 1, 95-105.
- Johnson, D. W., Johnson, R. T., Dudley, B., Mitchell, J. & Fredrickson, J. (1997). The impact of conflict resolution training on middle school students. Journal of Social Psychology, 137(1), 11–21.
- Johnson, D.W., Johnson, R.T., Mitchell, J., Cotton, B., Harris, D., & Louison, S. (1996). Effectiveness of conflict managers in an inner-city elementary school. Journal of Educational Research, 89(5), 280–287.
- Johnson, D.W. & Johnson, R. T. (1995a). Reducing school violence through conflictresolution. association for supervision and curriculum development. Virginia: Alexandria.
- Jones, T.S. (2004). Conflict resolution education: The field, the findings, and the future Conflict Resolution Quarterly, 22, (1–2), 233-267.
- Karip, E. (1999). Çatışma yönetimi. Ankara: Pegema AYayıncılık.
- Korkut, F. (2004). Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Anı
- Koruklu, N. (1998). Arabuluculuk eğitiminin ilköğretim düzeyindeki bir grup öğrencinin çatışma çözme davranışlarına etkisinin incelenmesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Kuş, M. (2007). Çatışma çözümü eğitimi programının anadolu lisesi düzeyindeki bir grup öğrencinin çatışma çözme davranışlarına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Lederach, J.P. (2003). The little book of conflict transformation. Intercourse, PA: Goodbooks.
- Longaretti, L. & Wilson, J. (2000). “I’ve sorted it out, I told them what to do” the role of the teacher in student conflict. Paper presented at the Annual Meeting of the Australian Association for Research in Education, November. Sydney, Australia.
- Maxwell, J.P. (1989). Mediation in the schools: Self-regulation, self-esteem, and self-discipline. Mediation Quarterly, 7(2), 149–155.
- Schellenberg, R. C., Parks-Savage, A., & Rehfuss, M.(2007). Reducing Levels of Elementary School Violence with Peer Mediation. Professional School Counseling, 10(5), 475-481
- Smith, S. W., Daunic, A. P., Miller, M. D., & Robinson, T. R. (2002). Conflict Resolution and Peer Mediation in Middle Schools: Extending the Process and Outcome Knowledge Base. The Journal of Social Psychology, 142(5), 567-586.
- Stevahn, L., Johnson, D.W., Johnson, R. T. & Real, D. (1996). The Impact of a Cooperative or Individualistic Context on the Effectiveness of Conflict Resolution Training. American Educational Research Journal, 33 (3), 801-823
- Şevkin, B. (2008). Müzakere (problem çözme) ve arabuluculuk eğitim programının ilköğretim 4. – 5. sınıf öğrencilerinin çatışma çözüm stilleri ve saldırganlık eğilimleri üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir
- Thomas, C.O. (2008). Benefits and Key Components of Peer Mediation Programs. Master of Science Degree In Education, University of Wisconsin –Stout.
- Türk Dil Kurumu (2016). "Anlaşmazlık" kelimesinin anlamı [Internet-03.01.2016 http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.569eb7dbdcd868.06354383
- Türnüklü, A., Kaçmaz, T., İkiz, E. & Balcı, F. (2009). Liselerde öğrenci şiddetinin önlenmesi: Anlaşmazlık çözümü, müzakere ve akran-arabuluculuk eğitim programı. Ankara: Maya Akademi.
- Türnüklü, A. (2006). Onarıcı disiplin: Okullarda yaşanan kişiler arası çatışmaları yapıcı ve barışçıl olarak yönetmek için çağdaş bir yaklaşım. Ankara: Ekinoks Yayınları
- Türnüklü, A., Şahin, İ.(2002). İlköğretim okullarında öğrenci çatışmaları ve öğretmenlerin bu çatışmalarla başa çıkma stratejileri. Eğitim Yönetimi Dergisi, 8 (30), 283-302.
- Yıldırım A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 6. Basım, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, G. D. (2012). Kubaşık Öğrenme Ve Anlaşmazlık Çözümü Eğitimi İle Bütünleştirilmiş Türkçe Ve Sosyal Bilgiler Programının Öğrencilerin Akademik Başarı, İletişim Ve Sosyal Problem Çözme Becerilerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ege Üniversitesi, İzmir
- Zengin, F. (2008). Müzakere (problem çözme) ve arabuluculuk eğitim pogramının ilköğretim 4.-5. sınıf öğrencilerinin çatışma çözüm stilleri ve atılganlık becerileri üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
- Zengin, F. (2008). Müzakere (problem çözme) ve arabuluculuk eğitim programının ilköğretim 4.-5. sınıf öğrencilerinin çatışma çözüm stilleri ve atılganlık becerileri üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
There are 39 citations in total.
Details
| Journal Section | Educational Sciences and Sciences of Field Education |
|---|---|
| Authors | |
| Publication Date | August 1, 2016 |
| Published in Issue | Year 2016Volume: 7 Issue: 2 |
Cite
Cited By
The Effect of Peer Mediation Training on Self-Efficacy, Locus of Control and Conflict Resolution Skills
International Journal of Human and Behavioral Science
https://doi.org/10.19148/ijhbs.746707
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)
[email protected] http://www.e-ijer.com Address: Ege University Faculty of Education İzmir/Türkiye