Öz
The purpose of this study is to compare the 2nd grade native language (Turkish-Persian) textbooks in terms of design. In this context, the Primary School Turkish 2 Textbook and the Persian Primary School Two Textbook (Farsi-e Dovvome Dabestan), which are officially used in the 2020-2021 academic years, have been examined. The visuals in the books were analyzed descriptively by three experts (two of the experts are the researchers of this study) within the framework of the graphic design principles for the textbooks developed by Alpan (2004). The study was carried out using document analysis method in line with qualitative research principles. But in this process, the designs in the textbooks of both countries were compared and interpreted. The results have shown that the Turkish book was designed more successfully than the Iran book in terms of text design; the Iran book was designed slightly better than the Turkey book in terms of page design, and that the books of both countries had similar characteristics in terms of visual design, cover design and production-oriented external structure.
Anahtar Kelimeler
Comparative education visual design primary school text book.
Kaynakça
- Akın, E. (2015). Türkçe çalışma kitaplarindaki (6, 7 ve 8. sınıflar) dil bilgisi etkinliklerinin çeşitli açılardan değerlendirilmesi. Journal Of Turkish Studies, 10, 19-34.
- Arslan, A.ve Engin, A. O. (2019). 5. sınıf Türkçe ders kitabının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (13), 67-94.
- Ataş, U. A. ve Yıldırım, K. (2020). İlkokul birinci sınıf ilk okuma yazma kitabının öğretmen görüşleri bağlamında incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1245-1268.
- Bangir Alpan, G. (2004). Ders kitaplarındaki grafik tasarımın öğrenci başarısına ve derse ilişkin tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara
- Coşkun, E. ve Taş, S. (2008). Ders kitaplarına metin seçimi açısından Türkçe öğretim programlarının değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (10), 59-74.
- Çiftçi, Ö., Çeçen, M.A. ve Melanlıoğlu, D. (2014). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (22), 206-219.
- Demir, D. (2015). İlköğretim 1. 2. ve 3. sınıf Türkçe ders kitaplarının görsel tasarım ilkelerine uygunluğu açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
- Demirel, Ş., Kökçü, Y., ve Akbaba, R. S. (2018). 5. sınıf Türkçe ders kitabının resim-metin ilişkisi açısından incelenmesi. Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 8(2), 224-243.
- Gülen, M. (2021). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Teknolojik Araç-Gereç Kullanımına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. İstanbul.
- Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. & Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma teorik çerçeve, pratik öneriler, 7 farklı nitel araştırma yaklaşımı kalite ve etik hususlar. Ankara: Seçkin Yayınları.
- Kayıkçı, M. (2006). İlköğretim Türkçe, sosyal bilgiler, fen bilgisi ve matematik ders kitaplarında görsel tasarım sorunları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
- Kurt, B. (2018). Ana dili eğitiminde kullanılan ders kitapları üzerine bir karşılaştırma: Türkiye ve Macaristan örneği. Anadolu 1. Uluslararası Multidisipliner Çalışmalar Kongresi, 28-29 Aralık 2018, (s. 1170-1181). Diyarbakır.
- Küçükahmet, L. (2011). Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Özkan, R. ve Tutkun, S. B. (2014). İlköğretim sosyal alan ders kitaplarının görsel boyut ve içerik tutarlılığı açısından incelenmesi. The Journal Of Academic Social Science Studies, 24, 371-386.
- Shahinpoor, S. ve Bangir-Alpan, G. (2021). Türkiye ve İran'daki ders kitaplarının görsel tasarım ilkeleri bakımından incelenmesi: Görsel öğe, sayfa ve kapak tasarımları. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8, 255-280.
- Subaşı, Y. (2020). Türkiye ve İran sosyal bilgiler ders kitaplarının tasarım boyutu açısından karşılaştırılması. International Journal of Social Science Research, 8(2), 141-159.
- Sulak, S. E. ve Çapanoğlu, A. Ş. (2021). İlkokul Türkçe ders kitaplarının sınıf öğretmenlerinin görüşlerine dayalı olarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3), 830-849.
- Şahin, A. (2008) İlköğretim birinci sınıf Türkçe ders kitabı öğrenci çalışma kitabı ve öğretmen kılavuz kitabının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 133–146.
- Şentürk, L. Ve Aktaş, E. (2015). Türkiye’de ve Romanya’da okutulan ana dili Türkçe ders kitaplarının değer iletimi açısından karşılaştırılması. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29), 215-243.
- Tontu, Y. H. (2008). İllüstrasyonların ilköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarındaki görsel etkililik durumlarının değerlendirilmesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Urfa, Ö. (2019). Türkiye ve Azerbaycan’daki anadil ders kitaplarında yer alan metinlerin değer iletimi bağlamında incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Denizli.
- Yıldırım, A. & Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Yıldız, F. İ. ve Bayram, B. A. Ş. (2015). İlkokul 2. Sınıf Türkçe ders kitabının resim-metin ilişkisi açısından değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 251-268.
- Yige, M. M. (2010). İlköğretim ders kitaplarında kullanılan resimlerin 7-9 yaş öğrencilerinin öğrenme ve yaratıcılıklarına etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
Öz
Bu çalışmada Türkiye ve İran ilkokul 2. Sınıf anadil eğitimi (Türkçe-Farsça) ders kitaplarının tasarım açısından karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda 2020-2021 eğitim öğretim yıllarında resmi olarak Türkiye’deki ilkokullarda kullanılan İlkokul Türkçe 2 Ders Kitabı ile İran’daki Farsça İlkokul İki (Farsi-e Dovvome Dabestan) Ders Kitabı incelenmiştir. Kitaplardaki görseller Alpan(2004) tarafından geliştirilen ders kitaplarına yönelik grafik tasarım ilkeleri çerçevesinde üç uzman tarafından (uzmanlardan ikisi bu çalışmanın araştırmacılardır) betimsel olarak ele alınmıştır. Araştırma nitel araştırma ilkeleri doğrultusunda doküman analizi yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Fakat bu süreçte her iki ülkenin ders kitaplarındaki tasarımlar karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Araştırmada metin tasarımı açısından Türkiye kitabının İran kitabına kıyasla daha başarılı bir şekilde tasarlandığı; sayfa tasarımı bakımından İran kitabının Türkiye kitabına göre biraz daha iyi bir şekilde tasarlandığı ve görsel tasarım, kapak tasarımı ve üretime yönelik dış yapı özellikleri yönünden her iki ülke kitabının benzer niteliklere sahip olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Karşılaştırmalı Eğitim İlkokul Ders Kitapları Görsel Tasarım
Kaynakça
- Akın, E. (2015). Türkçe çalışma kitaplarindaki (6, 7 ve 8. sınıflar) dil bilgisi etkinliklerinin çeşitli açılardan değerlendirilmesi. Journal Of Turkish Studies, 10, 19-34.
- Arslan, A.ve Engin, A. O. (2019). 5. sınıf Türkçe ders kitabının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (13), 67-94.
- Ataş, U. A. ve Yıldırım, K. (2020). İlkokul birinci sınıf ilk okuma yazma kitabının öğretmen görüşleri bağlamında incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1245-1268.
- Bangir Alpan, G. (2004). Ders kitaplarındaki grafik tasarımın öğrenci başarısına ve derse ilişkin tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara
- Coşkun, E. ve Taş, S. (2008). Ders kitaplarına metin seçimi açısından Türkçe öğretim programlarının değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (10), 59-74.
- Çiftçi, Ö., Çeçen, M.A. ve Melanlıoğlu, D. (2014). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (22), 206-219.
- Demir, D. (2015). İlköğretim 1. 2. ve 3. sınıf Türkçe ders kitaplarının görsel tasarım ilkelerine uygunluğu açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
- Demirel, Ş., Kökçü, Y., ve Akbaba, R. S. (2018). 5. sınıf Türkçe ders kitabının resim-metin ilişkisi açısından incelenmesi. Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 8(2), 224-243.
- Gülen, M. (2021). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Teknolojik Araç-Gereç Kullanımına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. İstanbul.
- Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. & Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma teorik çerçeve, pratik öneriler, 7 farklı nitel araştırma yaklaşımı kalite ve etik hususlar. Ankara: Seçkin Yayınları.
- Kayıkçı, M. (2006). İlköğretim Türkçe, sosyal bilgiler, fen bilgisi ve matematik ders kitaplarında görsel tasarım sorunları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
- Kurt, B. (2018). Ana dili eğitiminde kullanılan ders kitapları üzerine bir karşılaştırma: Türkiye ve Macaristan örneği. Anadolu 1. Uluslararası Multidisipliner Çalışmalar Kongresi, 28-29 Aralık 2018, (s. 1170-1181). Diyarbakır.
- Küçükahmet, L. (2011). Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Özkan, R. ve Tutkun, S. B. (2014). İlköğretim sosyal alan ders kitaplarının görsel boyut ve içerik tutarlılığı açısından incelenmesi. The Journal Of Academic Social Science Studies, 24, 371-386.
- Shahinpoor, S. ve Bangir-Alpan, G. (2021). Türkiye ve İran'daki ders kitaplarının görsel tasarım ilkeleri bakımından incelenmesi: Görsel öğe, sayfa ve kapak tasarımları. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8, 255-280.
- Subaşı, Y. (2020). Türkiye ve İran sosyal bilgiler ders kitaplarının tasarım boyutu açısından karşılaştırılması. International Journal of Social Science Research, 8(2), 141-159.
- Sulak, S. E. ve Çapanoğlu, A. Ş. (2021). İlkokul Türkçe ders kitaplarının sınıf öğretmenlerinin görüşlerine dayalı olarak bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3), 830-849.
- Şahin, A. (2008) İlköğretim birinci sınıf Türkçe ders kitabı öğrenci çalışma kitabı ve öğretmen kılavuz kitabının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 133–146.
- Şentürk, L. Ve Aktaş, E. (2015). Türkiye’de ve Romanya’da okutulan ana dili Türkçe ders kitaplarının değer iletimi açısından karşılaştırılması. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29), 215-243.
- Tontu, Y. H. (2008). İllüstrasyonların ilköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarındaki görsel etkililik durumlarının değerlendirilmesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Urfa, Ö. (2019). Türkiye ve Azerbaycan’daki anadil ders kitaplarında yer alan metinlerin değer iletimi bağlamında incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Denizli.
- Yıldırım, A. & Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Yıldız, F. İ. ve Bayram, B. A. Ş. (2015). İlkokul 2. Sınıf Türkçe ders kitabının resim-metin ilişkisi açısından değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 251-268.
- Yige, M. M. (2010). İlköğretim ders kitaplarında kullanılan resimlerin 7-9 yaş öğrencilerinin öğrenme ve yaratıcılıklarına etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim ve Medya Çalışmaları |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 6 Sayı: 2 |
Bu dergide yayınlanan eserler Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.