Öz
Nowadays, we have experienced a world, which is more characteristic than the world
that most of us recall from our past. The new word of 21st century, soaked with media,
depending on the technology, and linked globally, is an intricate multimedia age with
the information mostly comes from visual images, of sound arrangements, and in
multiple media formats, all of which complexly constructed to manipulate us. Hence,
the students have not educated only with letters and numbers but also with new
media tools. Nowadays it is important to develop new skills and competencies to the
children, who are in contact with media at home and school by internet more than
before, to be able to evaluate the functioning of the media. In Turkey at primary level
this mission has been uploaded to social studies teachers. For this purpose, it has
been attempted to find out how the social studies prospective teachers are perceived
the media literacy from the metaphores used by them. This study is a descriptive
study based on qualitative data and designed according to phenomenology which
is the qualitative research designs. The sample group consists of 74 social studies
prospective teachers, who were taking the Media Literacy course, during the 2016-
2017 academic year at a state university education faculty. Findings of this study
revealed that the prospective teachers who participated in the study did not have
enough awareness about the 5 basic concepts determined by the Media Literacy
Center. In addition it has been found that the perception of media literacy changes
according to the individual but it can be said that they all agree that media literacy is
a critical analysis skill. From this point of view, media literacy offers a wide range of
laboratories that help students develop critical thinking skills.
Anahtar Kelimeler
Media literacy media education social studies prospective teachers
Kaynakça
- Acier, D & Kern, L.(2011). Problematic Internet use: Perceptions of addiction counsellors, Computers & Education 56, 983–989
- Akşit F. ve Yıldız F. (2010). Assessment Of The Current And The Future Of Media Literacy Education In Turkey. The Second International Congress of Educational Rerearch, 1268-1292.
- Akyürek, Z. (2007). Media Literacy in Turkey. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul: Yayınlanmamış lisans tezi.
- Altun, A. (2008). Türkiye’de Medya Okuryazarlığı, İlköğretmen Eğitimci Dergisi, Cilt 16 http://www.sosyalbilgiler.gazi.edu.tr/article21.pdf
- Altun, A. (2009). Eğitim Bilim Açısından Seçmeli Medya Okuryazarlığı Dersi Programına Eleştirel Bir Yaklaşım, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3),97-109
- Ang, I. (2002). On the politics of empirical audience research. In M. G. Durham & D. M. Kellner (Eds.), Media and cultural studies key works (pp. 177_/197). Malden: Blackwell.
- Arık, B. (2006). “Medya Okuryazarlığı” I. Bölüm Medya Okuryazarlığı – Temel Bir Aktör Olarak Medyanın Rolü, RTÜK, Ankara.
- Arke, E. T. (2005). Media literacy and critical thinking: is there a connection? (Unpublished doctoral dissertation), Duquesne University, Pittsburg.
- Center for Media Literacy (2005). Five Key Questions of Media Literacy, http://www. medialit.org/sites/default/files/14B_CCKQPoster+5essays.pdf
- Creswell, W. J. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni (Çev. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir) Siyasal Kitabevi, Ankara
- Çetinkaya, S. (2008). Bilinçli Medya Kullanıcıları Yaratma Sürecinde Medya Okuryazarlığının Önemi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara: Yayınlanmamış yüksek lisans tezi
- Fedorov, A. (2008). “Media Education Around The World: Brief History” Acta Didactica Napocensia, Volume 1, Number 2
- Fedorov, A. (2015). Media Literacy Education. Moscow: ICO “Information for all”, http://www.ifap.ru/library/book564.pdf
- Feurstein, M. (1999). Media literacy in support of critical thinking, Journal of Educational Media, 24(1), 43-54.
- Guo-Ming, C. (2007). Media (Literacy) Education in the United States, China Media Research, 3(3) http://www.chinamediaresearch.net/vol3no3/10_Guo_Ming_ Chen.pdf
- Hall, S. (1980). Encoding/decoding. In S. Hall, D. Hobson, A. Lowe & P. Willis (Eds.), Culture, media, language (pp. 128_/138). London: Hutchinson.
- Hasdemir, T. (2012). Gelenekselden Yeni Medya Okuryazarlığına: Türkiye Örneğinde Bir Değerlendirme, Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 5 (2), 23-40)
- Hobbs, R. (2010). Digital and Media Literacy: A Plan of Action, by The Aspen Institute Communications and Society Program, https://files.eric.ed.gov/fulltext/ ED523244.pdf
- Hobbs, R. ve Jensen, A. (2009). The Past, Present, and Future of Media Literacy Education, The National Association for Media Literacy Education’s Journal of Media Literacy Education 1, 1-11
- Hobbs, R. Çev: Bağlı, M. T. (2004). “Medya Okuryazarlığı Hareketinde Yedi Büyük Tartışma”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, yıl: 2004, cilt: 37, sayı: 1, s.122-140
- İnceoğlu, Y. (2007). “Medya Okuryazarlığı: Neden Gerekli” Medya Okuryazarlığı Ed. N. Türkoğlu ve M. Cinman Şimşek Kalemus Yayıncılık, ISBN 978-975-01610- 2-5, İstanbul.
- Jolls & Tessa. (2012). Media Literacy: A System for Learning Anytime, Anywhere. Accessed on January 20, 2014. Los Angeles: Center for Media Literacy. http://www. medialit.org/sites/default/files/eBookDeconstructionConstruction2012.pdf
- Kellner, D. & Share, J. (2005). Toward Critical Media Literacy: Core concepts, debates, organizations, and policy, studies in the cultural politics of education, 26 (3), pp369-386
- Kellner, D. & Share, J. (2007). Critical media literacy, democracy, and the reconstruction of education. In D. Macedo & S.R. Steinberg (Eds.), Media literacy: A reader (pp. 3-23). New York: Peter Lang Publishing.
- Kıncal, R., Kartal, Y. ve Yılmaz O. (2009). Medya Okuryazarlığı Eğitimi, Milli Eğitim Dergisi, (181):318-333
- Kim, S., ve Kim, R. (2002). A study of internet addiction: status, causes, and remedies. Journal of Korean Home Economics Association English Edition, 3(1), 1-19.
- Masterman, L. (1994). A rationale for media education (1st Part). In L. Masterman & F. Mariet (Eds.), Media Education in 1990s Europe (pp. 5-87). Strasbourg, France: Council of Europe.
- Oxstrand, B. (2009). Media Literacy Education- A discussion about Media education in the Western countries, Europe and Sweden, Paper presented at the Nordmedia09 conference in Karlstad University,
- Özonur, D. ve Özalpman, D. (2009).Türkiye’de Medya Okuryazarlığı Projesi Üzerine Bir Değerlendirme, Marmara İletişim Dergisi, 15
- Patton, Q.M., (2014) Nitel Araştırma ve Deerlendirme Yöntemleri (Çev. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir) Pegem Akademi, Ankara.
- Pekman C. (2007) “ Avrupa Birliği Çevre Politikalarında Katılım Hakkı: Aarhus Sözleşmesi” Medya Okuryazarlığı Ed. N. Türkoğlu ve M. Cinman Şimşek Kalemus Yay. s.40, ISBN 978-975-01610-2-5, İstanbul
- Solmaz, T. (2016). Yeni İletişim Teknolojileri Bağlamıda Medya Okuryazarlığı, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Tv Ve Sinema Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
- Şeylan, Seher (2008). Medya Okuryazarlığı Ders Uygulamalarında Dünya Üzerinde Görülen Aksaklıklar, T.C. İstanbul Kültür Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi
- Thoman, E. ve Jolls T. (2008). 21. Yüzyıl Okuryazarlığı. (Çev. Cevat Elma ve Alper Kesten) Ekinoks Yayınları, ISBN 978-994-449-513-4, Ankara http://www.kff. org/entmedia/upload/Key-Facts-Media-Literacy.pdf
- Toker-Erdoğan, M. (2010), Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanmasında Medya Okuryazarlığının Rolü, Uzmanlık Tezi, Prof. Dr. Mutlu Binark (danışman), Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü.
- Türkoğlu, N. (2007). İletişim Bilimlerinden Kültürel Çalışmalara Toplumsal İletişim. Tanımlar, Kavramlar, Tartışmalar, İstanbul: Kalemus Yayınları, ISBN 978-975- 01610-2-5, İstanbul.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara
- Yıldız F & Akşit, F (2012), Social Studies Teacher Candidates Perceptions about Media Literacy, Procedia Social and Behavioral Sciences, Volume 46, 2012, Pages 4897–4901, doi:10.1016/j.sbspro.2012.06.356
Öz
Bugün yaşadığımız dünya, çoğumuzun çocukluğumuzdan hatırladığı dünyadan çok
farklıdır. 21. yüzyıl, medya tarafından bombalanan, teknolojik olarak bağımlı ve
küresel olarak bağlantılı bir dünyadır. Bilgilerin çoğunun yüksek yapılandırılmış
görsel imajlardan, karmaşık ses düzenlemelerinden ve çoklu ortam biçimlerinden
oluştuğu, basılı kaynaklardan gelen bilgilerin ise daha az olduğu bir multimedya
çağında yaşıyoruz. Bu nedenle, öğrencilere sadece harf ve rakamlarla okuma ve
yazma öğretmek artık yetersizdir. Günümüzde çocuklar internetle birlikte evde
ve okulda medyayla daha fazla temas halinde bulunmaktadır. Bu nedenle onlarda
medyanın işleyişini değerlendirebilmeleri için yeni beceriler ve yetkinlikler
geliştirilmesi önem kazanmıştır. Türkiye’de İlköğretim düzeyinde bu misyon sosyal
bilgiler öğretmenlerine yüklenmiştir. Bu amaçla çalışmada Medya Okuryazarlığı
dersini alan sosyal bilgiler öğretmen adaylarının medya okuryazarlığını nasıl
algıladığı, öğretmen adaylarının kullandığı meteforlardan yola çıkılarak ortaya
konulmaya çalışılmıştır. Bu çalışma nitel araştırma desenlerinden olgu bilime
(fenomenoloji) göre desenlendirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2016-
2017 eğitim öğretim yılında medya okuryazarlığı dersini almış olan 74 sosyal
bilgiler öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu çalışmanın bulguları, çalışmaya katılan
öğretmen adaylarının Medya Okuryazarlığı Merkezinin belirlediği 5 temel kavram
hakkında yeterli farkındalığa sahip olmadığını ortaya koymuştur. Ayrıca çalışmada,
medya okuryazarlığı algısının kişiye göre değiştiği ancak öğrencilerin medya
okuryazarlığının eleştirel analiz becerisi olduğu konusunda hem fikir oldukları
bulgusuna ulaşılmıştır. Bu açıdan değerlendirdiğimizde medya okuryazarlığı
öğrencilere eleştirel düşünme becerilerini geliştirmede yardımcı olan geniş bir
laboratuvar sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Medya okuryazarlığı medya eğitimi sosyal bilgiler öğretmen adayları
Kaynakça
- Acier, D & Kern, L.(2011). Problematic Internet use: Perceptions of addiction counsellors, Computers & Education 56, 983–989
- Akşit F. ve Yıldız F. (2010). Assessment Of The Current And The Future Of Media Literacy Education In Turkey. The Second International Congress of Educational Rerearch, 1268-1292.
- Akyürek, Z. (2007). Media Literacy in Turkey. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul: Yayınlanmamış lisans tezi.
- Altun, A. (2008). Türkiye’de Medya Okuryazarlığı, İlköğretmen Eğitimci Dergisi, Cilt 16 http://www.sosyalbilgiler.gazi.edu.tr/article21.pdf
- Altun, A. (2009). Eğitim Bilim Açısından Seçmeli Medya Okuryazarlığı Dersi Programına Eleştirel Bir Yaklaşım, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3),97-109
- Ang, I. (2002). On the politics of empirical audience research. In M. G. Durham & D. M. Kellner (Eds.), Media and cultural studies key works (pp. 177_/197). Malden: Blackwell.
- Arık, B. (2006). “Medya Okuryazarlığı” I. Bölüm Medya Okuryazarlığı – Temel Bir Aktör Olarak Medyanın Rolü, RTÜK, Ankara.
- Arke, E. T. (2005). Media literacy and critical thinking: is there a connection? (Unpublished doctoral dissertation), Duquesne University, Pittsburg.
- Center for Media Literacy (2005). Five Key Questions of Media Literacy, http://www. medialit.org/sites/default/files/14B_CCKQPoster+5essays.pdf
- Creswell, W. J. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni (Çev. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir) Siyasal Kitabevi, Ankara
- Çetinkaya, S. (2008). Bilinçli Medya Kullanıcıları Yaratma Sürecinde Medya Okuryazarlığının Önemi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara: Yayınlanmamış yüksek lisans tezi
- Fedorov, A. (2008). “Media Education Around The World: Brief History” Acta Didactica Napocensia, Volume 1, Number 2
- Fedorov, A. (2015). Media Literacy Education. Moscow: ICO “Information for all”, http://www.ifap.ru/library/book564.pdf
- Feurstein, M. (1999). Media literacy in support of critical thinking, Journal of Educational Media, 24(1), 43-54.
- Guo-Ming, C. (2007). Media (Literacy) Education in the United States, China Media Research, 3(3) http://www.chinamediaresearch.net/vol3no3/10_Guo_Ming_ Chen.pdf
- Hall, S. (1980). Encoding/decoding. In S. Hall, D. Hobson, A. Lowe & P. Willis (Eds.), Culture, media, language (pp. 128_/138). London: Hutchinson.
- Hasdemir, T. (2012). Gelenekselden Yeni Medya Okuryazarlığına: Türkiye Örneğinde Bir Değerlendirme, Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 5 (2), 23-40)
- Hobbs, R. (2010). Digital and Media Literacy: A Plan of Action, by The Aspen Institute Communications and Society Program, https://files.eric.ed.gov/fulltext/ ED523244.pdf
- Hobbs, R. ve Jensen, A. (2009). The Past, Present, and Future of Media Literacy Education, The National Association for Media Literacy Education’s Journal of Media Literacy Education 1, 1-11
- Hobbs, R. Çev: Bağlı, M. T. (2004). “Medya Okuryazarlığı Hareketinde Yedi Büyük Tartışma”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, yıl: 2004, cilt: 37, sayı: 1, s.122-140
- İnceoğlu, Y. (2007). “Medya Okuryazarlığı: Neden Gerekli” Medya Okuryazarlığı Ed. N. Türkoğlu ve M. Cinman Şimşek Kalemus Yayıncılık, ISBN 978-975-01610- 2-5, İstanbul.
- Jolls & Tessa. (2012). Media Literacy: A System for Learning Anytime, Anywhere. Accessed on January 20, 2014. Los Angeles: Center for Media Literacy. http://www. medialit.org/sites/default/files/eBookDeconstructionConstruction2012.pdf
- Kellner, D. & Share, J. (2005). Toward Critical Media Literacy: Core concepts, debates, organizations, and policy, studies in the cultural politics of education, 26 (3), pp369-386
- Kellner, D. & Share, J. (2007). Critical media literacy, democracy, and the reconstruction of education. In D. Macedo & S.R. Steinberg (Eds.), Media literacy: A reader (pp. 3-23). New York: Peter Lang Publishing.
- Kıncal, R., Kartal, Y. ve Yılmaz O. (2009). Medya Okuryazarlığı Eğitimi, Milli Eğitim Dergisi, (181):318-333
- Kim, S., ve Kim, R. (2002). A study of internet addiction: status, causes, and remedies. Journal of Korean Home Economics Association English Edition, 3(1), 1-19.
- Masterman, L. (1994). A rationale for media education (1st Part). In L. Masterman & F. Mariet (Eds.), Media Education in 1990s Europe (pp. 5-87). Strasbourg, France: Council of Europe.
- Oxstrand, B. (2009). Media Literacy Education- A discussion about Media education in the Western countries, Europe and Sweden, Paper presented at the Nordmedia09 conference in Karlstad University,
- Özonur, D. ve Özalpman, D. (2009).Türkiye’de Medya Okuryazarlığı Projesi Üzerine Bir Değerlendirme, Marmara İletişim Dergisi, 15
- Patton, Q.M., (2014) Nitel Araştırma ve Deerlendirme Yöntemleri (Çev. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir) Pegem Akademi, Ankara.
- Pekman C. (2007) “ Avrupa Birliği Çevre Politikalarında Katılım Hakkı: Aarhus Sözleşmesi” Medya Okuryazarlığı Ed. N. Türkoğlu ve M. Cinman Şimşek Kalemus Yay. s.40, ISBN 978-975-01610-2-5, İstanbul
- Solmaz, T. (2016). Yeni İletişim Teknolojileri Bağlamıda Medya Okuryazarlığı, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Tv Ve Sinema Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
- Şeylan, Seher (2008). Medya Okuryazarlığı Ders Uygulamalarında Dünya Üzerinde Görülen Aksaklıklar, T.C. İstanbul Kültür Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi
- Thoman, E. ve Jolls T. (2008). 21. Yüzyıl Okuryazarlığı. (Çev. Cevat Elma ve Alper Kesten) Ekinoks Yayınları, ISBN 978-994-449-513-4, Ankara http://www.kff. org/entmedia/upload/Key-Facts-Media-Literacy.pdf
- Toker-Erdoğan, M. (2010), Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanmasında Medya Okuryazarlığının Rolü, Uzmanlık Tezi, Prof. Dr. Mutlu Binark (danışman), Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü.
- Türkoğlu, N. (2007). İletişim Bilimlerinden Kültürel Çalışmalara Toplumsal İletişim. Tanımlar, Kavramlar, Tartışmalar, İstanbul: Kalemus Yayınları, ISBN 978-975- 01610-2-5, İstanbul.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara
- Yıldız F & Akşit, F (2012), Social Studies Teacher Candidates Perceptions about Media Literacy, Procedia Social and Behavioral Sciences, Volume 46, 2012, Pages 4897–4901, doi:10.1016/j.sbspro.2012.06.356
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Sunulmuş Bildiriler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Temmuz 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 19 Ocak 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 5 Sayı: 4 |
Cited By
Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüşleri Doğrultusunda Medya Okuryazarlığının İncelenmesi
Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.35675/befdergi.1384132
Descriptive Study On Media Literacy Course Problems: Social Studies and Turkish Teachers' Understandings
Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.51460/baebd.1274134
Üniversite Öğrencilerinin Problem Çözme ve Algoritmik Düşünme Beceri Düzeylerinin İncelenmesi: Çanakkale Teknik Bilimler MYO Örneği
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022..-781021
Examining Literacy Skills in Social Studies Curriculum
e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.30900/kafkasegt.1097887
Bu dergi Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.