Öz
Article abstracts are defined as a text genre that has the functions of promoting the article and persuading readers to read the main text. The aim of this study is to determine and compare the rhetorical structure in the research article abstracts of philosophy, psychology and history under social sciences. For this purpose, a database consisting of 150 abstracts (50 abstracts in philosophy, 50 abstracts in psychology and 50 abstracts in history) was built. The abstracts in this database were written in Turkish and published in scientific journals between 2013 and 2017. The abstracts were classified according to the article abstract move classification by Hyland (2004). The findings of the study showed tendency towards introduction and purpose (I and P) moves in philosophy and history abstracts, and a tendency towards moves that refer to the main sections of the article, such as purpose, method, results and conclusion (P-M-R-C) moves in psychology abstracts. In the context of the findings in this study, the writers in the fields under social sciences have different motivations while creating article abstract, prioritize different types of information for their potential readers and therefore they have different perspectives for directing their readers to reading the main text.
Anahtar Kelimeler
Academic Texts Academic Discourse Academic Writing Rhetorical Structure Research Article Abstracts
Kaynakça
- Aktaş, E. ve Uzuner Yurt, S. (2015). Türkçe Eğitimi Alanındaki Makale Özetlerine Yönelik Bir İçerik Analizi. Turkish Studies. 10(7):73-96. DOI No: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8121
- Bhatia, V. K. (2013). Analysing Genre: Language Use in Professional Settings. New York: Routledge.
- Bordage, G. & McGaghie, W. C. (2001). Title, Authors and Abstract. Academic Medicine. 76(9): 945-947.
- Busch-Lauer, I. (2012). Abstracts-eine facettenreiche Textsorte der Wissenschaft. Linguistik Online. 52(2): 5-22.
- Coşmuş, C. (2011). Structural Organisation of Abstracts in English and Turkish Research Article. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bursa: Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Çakır, H. (2011). Türkçe ve İngilizce Bilimsel Makale Özetlerinde Bilgiyi Kurgulama ve Yazar Kimliğini Kodlama Biçimleri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çakır, H. & Fidan, Ö. (2015). A Contrastive Study of the Rhetorical Structure of Turkish and English Research Article Abstracts. Ed. Zeyrek, D.; Sağın Şimşek, Ç.; Ataş, U. and Rehbein, J. In:Ankara Papers in Turkish and Turkic Linguistics. (pp.367-378). Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
- Gillaerts, P. & Van de Velde, F. (2010). Interactional Metadiscourse in Research Article Abstracts. Journal of English for Academic Purposes. 9: 128-139.
- Golebiowski, Z. (2009). Prominent Messages in Education and Applied Linguistics Abstracts: How Do Authors Appeal to Their Prospective Readers?. Journal of Pragmatics. 41: 753-769.
- Graefen, G. (1997). Der wissenschaftliche Artikel: Textart und Textorganisation. Frankfurt am Main: Peter Lang.
- Huber, E. ve Uzun, L. (2001). Metin Türü ve Yazma Edimi İlişkisi: Bilimsel Metin Yazma Edimi. Dilbilim Araştırmaları Dergisi. 12: 9-35.
- Huckin, T. (2001). Abstracting from Abstract. Ed. Hewings, M. Academic Writing in Context içinde. (ss.93-103) Birmingham: University of Birmingham Press.
- Huemer, B.; Rheindorf, M. & Gruber, H. (2012). Abstract, Exposé und Förderantrag. Wien: Böhlau Verlag.
- Hyland, K. (2004). Disciplinary Discourses: Social Interactions in Academic Writing. Ann Arbor: University of Michigan Press.
- Hyland, K. (2005). Metadiscourse. Exploring Interaction in Writing. London: Continuum.
- Hyland, K. (2009a). Academic Discourse. English in a Global Context. London: Continuum.
- Hyland, K. (2009b). Teaching and Researching Writing. (2. Baskı). Edinburgh: Pearson.
- Hyland, K. (2011). Academic Discourse. Ed. Hyland, K. ve Paltridge, B. The Continuum Companion to Discourse Analysis içinde. (ss.171-184). London:Continuum.
- İşeri, K.; Çapan Tekin, S. ve Aydın Öztürk, E. (2019). Metin Türü Sınıflandırmaları Üzerine Yapılan Çalışmaların Değerlendirilmesi. Ed. Şen, S. ve Mangır, M. XI. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı içinde. (ss.1301-1312). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- Jiang, F. K. & Hyland, K. (2017). Metadiscursive Nouns: Interaction and Cohesion in Abstract Moves. English for Specific Purposes. 46: 1-14.
- Khedri, M.; Heng, C. S. & Ebrahimi, S. F. (2013). An Exploration of Interactive Metadiscourse Markers in Academic Research Article Abstracts in Two Disciplines. Discourse Studies. 15(3): 319-331.
- Martin-Martin, P. (2003). A Genre Analysis of English and Spanish Research Paper Abstracts in Experimental Social Sciences. English for Specific Purposes. 22: 25-43.
- Samraj, B. (2013). Disciplinary Variation in Abstracts: The Case of Wildlife Behaviour and Conservation Biology. Ed. Flowerdew, J. In:Academic Discourse. (ss.40-56). New York: Routledge.
- Samraj, B. (2016). Research Articles. Ed. Hyland, K. ve Shaw, P. In:The Routledge Handbook of English for Academic Purposes. (ss.403-415). New York: Routledge.
- Swales, J. M. (1993). Genre Analysis: English in Academic and Research Settings. 3. Baskı. Cambridge: Cambridge University Press.
- Swales, J. M. & Feak, C. B. (1994). Academic Writing for Graduate Students: Essential Tasks and Skills. Michigan: The University of Michigan Press.
- Şen, E. (2019). Bilimsel Makale Özetlerinde Üstsöylem Belirleyicinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Şen, E. (2020). Makale Özetlerinde ‘Ben’ ve ‘Biz’: Bir Üstsöylem Çözümlemesi. International Journal of Language Academy. 8(1):62-72. DOI No: http://dx.doi.org/10.29228/ijla.39695
- Şenöz-Ayata, C. (2012). Interkulturelle Wissenschaftskommunikation – dargestellt an Abstracts in deutschen und türkischen Germanistikzeitschriften. Linguistik Online. 52(2): 23-39.
- Uzun, L. (2001). Bilimsel Metne Özgü Önbiçimlenişler ve Bilimsel Metin Yazma Edimi. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi. 12: 197-204.
- Uzun, L. (2002). Dilbilim Alanında Türkçe Yazılan Araştırma Yazılarında Metin Dünyasına İlişkin Düzenlemeler. Ed. Uzun, L. ve Huber, E. Türkçede Bilgi Yapısı ve Bilimsel Metinler içinde. (ss.203-224). Essen: Die Blaue Eule.
- Uzun, L. (2006). Bilimsel Söylem ve Özellikleri. Ed. Karakütük, K. Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık 1. Ulusal Kurultay Bildirileri içinde. (ss.133-140). http://uvt.ulakbim.gov.tr/sbvt/kurultay1.pdf (Son Erişim: 15.12.2020).
- Vieara, R. T. (2019). Rhetorical Move Structure in Abstracts of Research Articles Published in Ecuadorian and American English-Speaking Contexts. Arab World English Journal (AWEJ). 10: 74-87. DOI: https://dx.doi.org/10.24093/awej/vol10no4.6
Öz
Makale özetleri alanyazında makalenin tanıtılması ve okurları ana metni okumaya ikna etme işlevlerine sahip bir metin türü olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı sosyal bilimler altında yer alan felsefe, psikoloji ve tarih alanlarındaki makale özetlerinde kullanılan sözbilimsel yapılanmayı belirlemek ve sosyal bilimler altındaki alanlar arasında bir karşılaştırma yapmaktır. Bu amaç için 2013-2017 yılları arasında bilimsel dergilerde Türkçe yayınlanmış makalelerin Türkçe özetlerinden her bir alandan 50 olmak üzere toplamda 150 metinden oluşan bir veritabanı oluşturulmuş ve bu veri tabanındaki özetler Hyland’ın (2004) alanyazına kazandırdığı makale özeti hamle sınıflandırmasına göre sınıflandırılmıştır. Çalışmada ortaya çıkan bulgular felsefe ve tarih özetlerinde giriş ve amaç (G ve A) hamlelerine yönelik bir eğilimi, psikoloji özetlerinde ise amaç, yöntem, bulgu ve sonuç (A-Y-B-S) hamleleri gibi makalenin temel bölümlerine gönderimde bulunan hamlelere yönelik bir eğilimi ortaya koymuştur. Bu bulgular ışığında sosyal bilimler altındaki alanların makale özeti oluştururken farklı motivasyonlara sahip olduğu, olası okurları için farklı türden bilgileri öncelediği, dolayısıyla okurlarını ana metni okumaya yönlendirme konusuna farklı bakış açılarıyla yaklaştıkları söylenebilir.
Anahtar Kelimeler
Akademik Metinler Akademik Söylem Akademik Yazma Sözbilimsel Yapı Makale Özetleri
Kaynakça
- Aktaş, E. ve Uzuner Yurt, S. (2015). Türkçe Eğitimi Alanındaki Makale Özetlerine Yönelik Bir İçerik Analizi. Turkish Studies. 10(7):73-96. DOI No: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8121
- Bhatia, V. K. (2013). Analysing Genre: Language Use in Professional Settings. New York: Routledge.
- Bordage, G. & McGaghie, W. C. (2001). Title, Authors and Abstract. Academic Medicine. 76(9): 945-947.
- Busch-Lauer, I. (2012). Abstracts-eine facettenreiche Textsorte der Wissenschaft. Linguistik Online. 52(2): 5-22.
- Coşmuş, C. (2011). Structural Organisation of Abstracts in English and Turkish Research Article. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bursa: Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Çakır, H. (2011). Türkçe ve İngilizce Bilimsel Makale Özetlerinde Bilgiyi Kurgulama ve Yazar Kimliğini Kodlama Biçimleri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çakır, H. & Fidan, Ö. (2015). A Contrastive Study of the Rhetorical Structure of Turkish and English Research Article Abstracts. Ed. Zeyrek, D.; Sağın Şimşek, Ç.; Ataş, U. and Rehbein, J. In:Ankara Papers in Turkish and Turkic Linguistics. (pp.367-378). Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
- Gillaerts, P. & Van de Velde, F. (2010). Interactional Metadiscourse in Research Article Abstracts. Journal of English for Academic Purposes. 9: 128-139.
- Golebiowski, Z. (2009). Prominent Messages in Education and Applied Linguistics Abstracts: How Do Authors Appeal to Their Prospective Readers?. Journal of Pragmatics. 41: 753-769.
- Graefen, G. (1997). Der wissenschaftliche Artikel: Textart und Textorganisation. Frankfurt am Main: Peter Lang.
- Huber, E. ve Uzun, L. (2001). Metin Türü ve Yazma Edimi İlişkisi: Bilimsel Metin Yazma Edimi. Dilbilim Araştırmaları Dergisi. 12: 9-35.
- Huckin, T. (2001). Abstracting from Abstract. Ed. Hewings, M. Academic Writing in Context içinde. (ss.93-103) Birmingham: University of Birmingham Press.
- Huemer, B.; Rheindorf, M. & Gruber, H. (2012). Abstract, Exposé und Förderantrag. Wien: Böhlau Verlag.
- Hyland, K. (2004). Disciplinary Discourses: Social Interactions in Academic Writing. Ann Arbor: University of Michigan Press.
- Hyland, K. (2005). Metadiscourse. Exploring Interaction in Writing. London: Continuum.
- Hyland, K. (2009a). Academic Discourse. English in a Global Context. London: Continuum.
- Hyland, K. (2009b). Teaching and Researching Writing. (2. Baskı). Edinburgh: Pearson.
- Hyland, K. (2011). Academic Discourse. Ed. Hyland, K. ve Paltridge, B. The Continuum Companion to Discourse Analysis içinde. (ss.171-184). London:Continuum.
- İşeri, K.; Çapan Tekin, S. ve Aydın Öztürk, E. (2019). Metin Türü Sınıflandırmaları Üzerine Yapılan Çalışmaların Değerlendirilmesi. Ed. Şen, S. ve Mangır, M. XI. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı içinde. (ss.1301-1312). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- Jiang, F. K. & Hyland, K. (2017). Metadiscursive Nouns: Interaction and Cohesion in Abstract Moves. English for Specific Purposes. 46: 1-14.
- Khedri, M.; Heng, C. S. & Ebrahimi, S. F. (2013). An Exploration of Interactive Metadiscourse Markers in Academic Research Article Abstracts in Two Disciplines. Discourse Studies. 15(3): 319-331.
- Martin-Martin, P. (2003). A Genre Analysis of English and Spanish Research Paper Abstracts in Experimental Social Sciences. English for Specific Purposes. 22: 25-43.
- Samraj, B. (2013). Disciplinary Variation in Abstracts: The Case of Wildlife Behaviour and Conservation Biology. Ed. Flowerdew, J. In:Academic Discourse. (ss.40-56). New York: Routledge.
- Samraj, B. (2016). Research Articles. Ed. Hyland, K. ve Shaw, P. In:The Routledge Handbook of English for Academic Purposes. (ss.403-415). New York: Routledge.
- Swales, J. M. (1993). Genre Analysis: English in Academic and Research Settings. 3. Baskı. Cambridge: Cambridge University Press.
- Swales, J. M. & Feak, C. B. (1994). Academic Writing for Graduate Students: Essential Tasks and Skills. Michigan: The University of Michigan Press.
- Şen, E. (2019). Bilimsel Makale Özetlerinde Üstsöylem Belirleyicinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Şen, E. (2020). Makale Özetlerinde ‘Ben’ ve ‘Biz’: Bir Üstsöylem Çözümlemesi. International Journal of Language Academy. 8(1):62-72. DOI No: http://dx.doi.org/10.29228/ijla.39695
- Şenöz-Ayata, C. (2012). Interkulturelle Wissenschaftskommunikation – dargestellt an Abstracts in deutschen und türkischen Germanistikzeitschriften. Linguistik Online. 52(2): 23-39.
- Uzun, L. (2001). Bilimsel Metne Özgü Önbiçimlenişler ve Bilimsel Metin Yazma Edimi. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi. 12: 197-204.
- Uzun, L. (2002). Dilbilim Alanında Türkçe Yazılan Araştırma Yazılarında Metin Dünyasına İlişkin Düzenlemeler. Ed. Uzun, L. ve Huber, E. Türkçede Bilgi Yapısı ve Bilimsel Metinler içinde. (ss.203-224). Essen: Die Blaue Eule.
- Uzun, L. (2006). Bilimsel Söylem ve Özellikleri. Ed. Karakütük, K. Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık 1. Ulusal Kurultay Bildirileri içinde. (ss.133-140). http://uvt.ulakbim.gov.tr/sbvt/kurultay1.pdf (Son Erişim: 15.12.2020).
- Vieara, R. T. (2019). Rhetorical Move Structure in Abstracts of Research Articles Published in Ecuadorian and American English-Speaking Contexts. Arab World English Journal (AWEJ). 10: 74-87. DOI: https://dx.doi.org/10.24093/awej/vol10no4.6
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Dil Çalışmaları, Dilbilim |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 26 Mart 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 172 Sayı: 2 |
