Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Sosyal Bilgiler Öğretiminde Projeye Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Öğrencilerin Başarısına Ve Derse Yönelik Tutumlarına Etkisi

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 2, 61 - 77, 19.03.2016

Öz

Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler dersi “Ülkemiz ve Dünya” ünitesinin öğretiminde projeye dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarısı ve derse yönelik tutumları üzerinde etkili olup olmadığını ortaya koymaktır. Araştırmanın katılımcılarını, 2010-2011 eğitim ve öğretim yılı ikinci döneminde Ankara ili Mamak ilçesi Demirlibahçe İlköğretim Okulu’nda eğitim gören 6/B (deney grubu) ve 6/A (kontrol grubu) sınıfı öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada 2x2’lik öntest-sontest kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Deney grubundaki öğrencilerle “Ülkemiz ve Dünya” ünitesi PDÖY (Projeye Dayalı Öğrenme Yaklaşımı) ile kontrol grubunda ise aynı ünite müfredatın gerektirdiği yaklaşım ile işlenmiştir. Proje çalışmalarına yardımcı olması amacıyla araştırmacı tarafından diğer araştırmalardan derlenerek hazırlanan “Bireysel Proje Hazırlama Kılavuzu”, “Grup Proje Hazırlama Kılavuzu” ve “Öğretmen Proje Hazırlama Kılavuzu” kullanılmıştır. Araştırma “Sosyal Bilgiler Öğretim Programı Yıllık Planı”na göre “Ülkemiz ve Dünya” ünitesinin işlendiği beş hafta süresince yürütülmüş ve öntest - sontest gibi veri toplama süreçleri için iki hafta süre kullanılmıştır. Proje gruplarının oluşturulması sürecinde “Kişisel Bilgi Formu” ve “Grasha-Reichmann Öğrenme Stilleri Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada her iki gruba da “Akademik Başarı Testi” ve “Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Tutum Ölçeği” öntest - sontest olarak uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre PDÖY ile öğretimin müfredatın gerektirdiği yöntemlere göre Sosyal Bilgiler dersinde öğrenci başarısını artırmada etkili olmadığı fakat tutumlarını arttırmada etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Kaynakça

  • Ada, S., Baysal, N. B. ve Kadıoğlu, H. (2009). Projeye dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin sosyal bilgiler dersine ilişkin tutumlarına ve görsel sunu uygulamalarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), 89- 96.
  • Anlıak, Ş., Yılmaz, H. ve Beyazkürk, D. Ş. (2008). Okulöncesinde ve ilköğretimde proje yaklaşımı ve uygulama aşamaları. Millî Eğitim Dergisi, Sayı 179. 101-112.
  • Başbay, A. (2006). Basamaklı öğretim programıyla desteklenmiş proje tabanlı öğrenmenin sürece, öğrenen ve öğretmen görüşlerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Buck Institute for Education (2006). PBL handbook, (Overview of what is project based learning?) Web: http://www.bie.org/pbl/pblhandbook/intro.php#standards adresinden 22 Ocak 2010 tarihinde alınmıştır.
  • Blumenfeld, P. C., Krajcik, J. S., Marx, R. W. and E. Soloway. (1994). Lessons learned: A collaborative model for helping teachers learn project based instruction. Elementary School Journal, 94, 539-551.
  • Cengizhan, S. (2007). Proje temelli ve bilgisayar destekli öğretim tasarımlarının; bağımlı, bağımsız ve iş birlikli öğrenme stillerine sahip öğrencilerin akademik başarılarına ve öğrenme kalıcılığına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Yaz 2007, 5 (3), 377- 401. Web: http://www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2007_cilt5/sayi_3/377-403.pdf adresinden 12 Ağustos 2010 tarihinde alınmıştır.
  • Çiftçi, S. (2006). Sosyal Bilgiler öğretiminde proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin akademik risk alma düzeylerine, problem çözme becerilerine, erişilerine, kalıcılığa ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Coşkun, M. (2004). Coğrafya öğretiminde proje yaklaşımı. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 99-107.
  • Demir, S. B. ve Akengin, H. (2010). Sosyal bilgiler dersine yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. E-uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, http://academia.edu.documents.s3.amazonaws.com/1787645/20-110-1-PB.pdf adresinden 3 Eylül 2010 tarihinde alınmıştır. Yaz 2010, ss.26-40. Web:
  • Demirel, Ö., Başbay, A., Uyangör, N., Bıyıklı, C. (2001). Proje tabanlı öğrenme modelinin öğrenme sürecine ve öğrenci tutumlarına etkisi. X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirisi (7-9 Haziran 2001), Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Demirhan, C. (2002). Program geliştirmede proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Doğramacı, N. (2004). Proje tabanlı öğrenme modelinin uygulandığı gruplarda akran değerlendirmenin geçerliği (İlköğretim 3. sınıf). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Eğitim, S. (2004). Sosyal Bilgiler öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının akademik başarıya ve tutuma etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Erdem, M. (2002). Proje tabanlı öğrenme, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22: 172-179.
  • Fırat, Ş. (2008). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersine yönelik akademik başarıları üzerinde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Girgin, A. (2003). Proje temelli öğrenme yönteminin özel konya esentepe ilköğretim okulu tarafından uygulanmasına yönelik bir değerlendirme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Gültekin, M. (2005). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde proje tabanlı öğrenmenin öğrenme ürünlerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5(2), 517-556.
  • Karakuş, M. (2004). İlköğretim dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersinde proje yaklaşımlı öğretimin öğrencilerin sorun çözme becerilerine, tutumlarına, akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Katz, L. (1994). The project approach. Urbana,IL: ERIC digest. ERIC Clearinghouse on Elementary and Early Childhood Education. ERIC Document Reproduction Service No. ED: 368509.
  • Kayıran, T. (2009). Çoklu zekâ destekli proje tabanlı öğrenme yönteminin sosyal bilgiler dersinde akademik başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Koç, Ş. (2008). Çoklu zekâ kuramına dayalı olarak gerçekleştirilen proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin 7. sınıf sosyal bilgiler dersindeki tutum ve erişilerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Korkmaz, H. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenmenin yaratıcı düşünme, problem çözme ve akademik risk alma düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kurak, D. (2009). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin yaptığı proje çalışmalarının öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Lou, Y. (2004). Learning the solve complex problems through between group collaboration in project based online courses. Distance Education, 25,1, pp.49-66.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2006). Sosyal bilgiler 6. – 7. sınıflar öğretim programı. Ankara: TTKB Yayınları.
  • Memişoğlu, H. (2008). Sosyal bilgiler öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Öztürk, C. ve Dilek, D. (2002). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Uzuntiryaki, E., Bilgin, İ. ve Geban, Ö. (2003). The effect of learning styles on high school students’ achievement and attitudes in chemistry. Annual Meeting of the National 192 Association for Research in Science Teaching, Philadelphia, PA, (ERIC Document Reproduction Service No. ED 475 483).
  • Waks, L. J. (1997). The project method in post industrial education. Journal of Curriculum Studies, 29 (4), 391-406.
  • Yılmaz, O. (2006). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersinde proje tabanlı öğrenmenin öğrenenlerin akademik başarıları, yaratıcılıkları ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • The Effect of Project Based Learning Approach to the Students’
  • Achievements and Attitudes in Social Studies Teaching

The Effect of Project Based Learning Approach on Students’ Academic Achievements and Attitudes Towards the Social Studies Lesson

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 2, 61 - 77, 19.03.2016

Öz

The aim of this research is to determine whether the project based learning approach is effective on students’ academic achievements, attitudes towards the Social Studies lesson and their opinions about the process in teaching “Our Country and the World” learning unit in Social Studies lesson. The attendants of the research are the students of 6/B (experimental group) and 6/A (control group) classes in Demirlibahçe Primary School in Mamak district of Ankara province during the spring semester of 2010-2011 educational year. The study consisted of 2x2 pre-test post-test control group design. “Our Country and the World” learning unit was taught by conducting Project based learning approach in experimental group and the same learning unit was taught by using the approach which Social Studies curriculum requires. “Student Project Guide”, “Group Project Guide” and “Teacher Project Guide” was compiled from other similar researches in order to help students out during project works. The research was conducted at the time when “Our Country and the World” learning unit was planned according to “Social Studies Curriculum Annual Plan” and twoweek time was spent to collect data by pre-test, post-test. “Personal Information Form” and “Grasha-Reichmann Learning Styles Scale” were used in the process of comprising project study groups. “Academic Achievement Test” and “Attitude Scale towards the Social Studies Course” were applied as pre-test and post-test. According to the findings of the research, it is concluded that project based learning approach is not effective in enhancing students achievements but effective in students attitudes towards Social Studies course

Kaynakça

  • Ada, S., Baysal, N. B. ve Kadıoğlu, H. (2009). Projeye dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin sosyal bilgiler dersine ilişkin tutumlarına ve görsel sunu uygulamalarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), 89- 96.
  • Anlıak, Ş., Yılmaz, H. ve Beyazkürk, D. Ş. (2008). Okulöncesinde ve ilköğretimde proje yaklaşımı ve uygulama aşamaları. Millî Eğitim Dergisi, Sayı 179. 101-112.
  • Başbay, A. (2006). Basamaklı öğretim programıyla desteklenmiş proje tabanlı öğrenmenin sürece, öğrenen ve öğretmen görüşlerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Buck Institute for Education (2006). PBL handbook, (Overview of what is project based learning?) Web: http://www.bie.org/pbl/pblhandbook/intro.php#standards adresinden 22 Ocak 2010 tarihinde alınmıştır.
  • Blumenfeld, P. C., Krajcik, J. S., Marx, R. W. and E. Soloway. (1994). Lessons learned: A collaborative model for helping teachers learn project based instruction. Elementary School Journal, 94, 539-551.
  • Cengizhan, S. (2007). Proje temelli ve bilgisayar destekli öğretim tasarımlarının; bağımlı, bağımsız ve iş birlikli öğrenme stillerine sahip öğrencilerin akademik başarılarına ve öğrenme kalıcılığına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Yaz 2007, 5 (3), 377- 401. Web: http://www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2007_cilt5/sayi_3/377-403.pdf adresinden 12 Ağustos 2010 tarihinde alınmıştır.
  • Çiftçi, S. (2006). Sosyal Bilgiler öğretiminde proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin akademik risk alma düzeylerine, problem çözme becerilerine, erişilerine, kalıcılığa ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Coşkun, M. (2004). Coğrafya öğretiminde proje yaklaşımı. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 99-107.
  • Demir, S. B. ve Akengin, H. (2010). Sosyal bilgiler dersine yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. E-uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, http://academia.edu.documents.s3.amazonaws.com/1787645/20-110-1-PB.pdf adresinden 3 Eylül 2010 tarihinde alınmıştır. Yaz 2010, ss.26-40. Web:
  • Demirel, Ö., Başbay, A., Uyangör, N., Bıyıklı, C. (2001). Proje tabanlı öğrenme modelinin öğrenme sürecine ve öğrenci tutumlarına etkisi. X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirisi (7-9 Haziran 2001), Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Demirhan, C. (2002). Program geliştirmede proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Doğramacı, N. (2004). Proje tabanlı öğrenme modelinin uygulandığı gruplarda akran değerlendirmenin geçerliği (İlköğretim 3. sınıf). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Eğitim, S. (2004). Sosyal Bilgiler öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının akademik başarıya ve tutuma etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Erdem, M. (2002). Proje tabanlı öğrenme, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22: 172-179.
  • Fırat, Ş. (2008). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersine yönelik akademik başarıları üzerinde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Girgin, A. (2003). Proje temelli öğrenme yönteminin özel konya esentepe ilköğretim okulu tarafından uygulanmasına yönelik bir değerlendirme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Gültekin, M. (2005). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde proje tabanlı öğrenmenin öğrenme ürünlerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5(2), 517-556.
  • Karakuş, M. (2004). İlköğretim dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersinde proje yaklaşımlı öğretimin öğrencilerin sorun çözme becerilerine, tutumlarına, akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Katz, L. (1994). The project approach. Urbana,IL: ERIC digest. ERIC Clearinghouse on Elementary and Early Childhood Education. ERIC Document Reproduction Service No. ED: 368509.
  • Kayıran, T. (2009). Çoklu zekâ destekli proje tabanlı öğrenme yönteminin sosyal bilgiler dersinde akademik başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Koç, Ş. (2008). Çoklu zekâ kuramına dayalı olarak gerçekleştirilen proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin 7. sınıf sosyal bilgiler dersindeki tutum ve erişilerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Korkmaz, H. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenmenin yaratıcı düşünme, problem çözme ve akademik risk alma düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kurak, D. (2009). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin yaptığı proje çalışmalarının öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Lou, Y. (2004). Learning the solve complex problems through between group collaboration in project based online courses. Distance Education, 25,1, pp.49-66.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2006). Sosyal bilgiler 6. – 7. sınıflar öğretim programı. Ankara: TTKB Yayınları.
  • Memişoğlu, H. (2008). Sosyal bilgiler öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Öztürk, C. ve Dilek, D. (2002). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Uzuntiryaki, E., Bilgin, İ. ve Geban, Ö. (2003). The effect of learning styles on high school students’ achievement and attitudes in chemistry. Annual Meeting of the National 192 Association for Research in Science Teaching, Philadelphia, PA, (ERIC Document Reproduction Service No. ED 475 483).
  • Waks, L. J. (1997). The project method in post industrial education. Journal of Curriculum Studies, 29 (4), 391-406.
  • Yılmaz, O. (2006). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersinde proje tabanlı öğrenmenin öğrenenlerin akademik başarıları, yaratıcılıkları ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • The Effect of Project Based Learning Approach to the Students’
  • Achievements and Attitudes in Social Studies Teaching
Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Articles
Yazarlar

Talip Öztürk

Yayımlanma Tarihi 19 Mart 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013Cilt: 2 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Öztürk, T. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Projeye Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Öğrencilerin Başarısına Ve Derse Yönelik Tutumlarına Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 2(2), 61-77.

e-ISSN: 2147-1606

14550        14551