Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Denetmenlerin Etik Dışı Davranma Düzeyleri / Teachers' Views about the Extent Those Inspectors Behave Unethical

Yıl 2014, Cilt: 5 Sayı: 2, 1 - 19, 31.01.2014
https://doi.org/10.19160/e-ijer.77381

Öz

Ethics has been referred as well-based standards of right and wrong that prescribe what humans ought to do in terms of duties (behaviours expected of persons who occupy certain roles), principles (fundamental truths that form the basis of behaviour) and specific virtues (qualities that define what a good person is) or benefits to society (actions that produce the greatest good for the greatest number). The purpose of this study is to determine teachers' views about the extent that inspectors behave unethical in relation to teachers' ethics conceptualization. In order to gather data, the specific questions addressed were 1) what do teachers think about the extent that inspectors behave unethical in relation to teachers' ethics conceptualization? And 2) Do their views differ according to gender, specialized field, seniority and education variables?
Method: This research was conducted by both qualitative and quantitative methods. The data were gathered through an interview questionnaire developed by the researchers the items of which were derived out of a qualitative procedure. The data were gathered from teachers working in the primary schools located in the central districts of Antalya in 2011–2012 education years. In determining the sample, cluster sampling was used. The size of the sample was determined using sample-size tables and the participants were chosen by random sampling. First of all the questioner was tested by means of validity and reliability. As a result three factors were determined and named as 1) human relations, guidance and on-the job training, 2) supervision of teachers and lessons and 3) evaluation after inspection dimensions. The data were analyzed using SPSS package statistic programme. Frequency, percentage, mean, standard deviation and parametric tests such as One-Way ANOVA and t-test were used in the analysis.
Results: As a result, the findings show that teachers believed that supervisors showed low level of unethical behaviours in human relations, guidance and on-the job training dimension. On the other hand, teachers reported that they behaved unethically moderately in “teachers' and lessons' inspection” and “evaluation after inspection dimensions”. The findings also showed that their views varied according to branch, seniority and education variables. This finding implies that there is a need for further qualitative studies in order to explain the reasons.
Conclusion and Recommendations: When compared with the items included in the studies conducted in the same issue, it can be asserted that there are similar and different concepts. However, according to the results found in this study and other studies it is clear that teachers believed that inspectors behave unethically “usually” in some cases and moderately in most cases. This fact raises the question of unethical behaviours reflected by awareness or not. In order to cope with unethical behaviours in their relations there is a strong need about a common awareness of the issue. 

Kaynakça

  • Aydın. M. (2000 ). Çağdaş Eğitim Denetimi. Ankara: PEGEM A Yayıncılık.
  • Aksoy, H. (1998). Eğitim Denetiminde Etik Boyut. Yayımlanmamış Y. L. Tezi. İnönü Ün. S.B.E. Malatya: Türkiye
  • Balcı, A. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Başar, H. (2000). Eğitim Denetçisi.(5. Basım). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Büyüköztürk Ş. (2001). Deneysel Desenler: Öntest-Sontest Kontrol Grubu Desen ve Veri Analizi. 1.Baskı, Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Can, E. (2013) Eğitim kurumlarının denetiminde karşılaşılan etik dışı uygulamalar Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi-8. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi - 07 - 09 Kasım, İstanbul, Türkiye.
  • Çelebi, N. (2012). Eğitim denetmenleri ile Bakanlık denetmenlerinin etik davranışlarına ilişkin öğretmen görüşleri. International Journal of Human Sciences [Online], (9)2, 667-690.
  • Çelik, V. (1999). Eğitimsel Liderlik. Ankara: PegemA Yayıncılık,
  • Demirtaş, Z. ve Ersözlü, A. (2007). İlköğretim okulu öğretmenlerinin görüşleri bağlamında teftiş sürecinde etik (Tokat ili örneği). Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 6 (1), 89-94.
  • Dağlı, A., ve Akyıldız, S. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin görüşlerine göre ilköğretim denetmenlerinin etik davranışları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 27-38.
  • Erdem, A. R. ve Eroğlu, G. E. (2012) Sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre ders denetiminde eğitim müfettişlerinin öğretmene ilişkin tutumları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 31 (I), 13-26.
  • İşgüden B. ve Çabuk, A. (2006) Meslek etiği ve meslek etiğinin meslek yaşamı üzerindeki etkileri. Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (16) 59-86.
  • Hall, W. D. (1993). Making The Right Decision: Ethics For Managers. John Wiley & Sons, Inc. Canada.
  • Haynes, F. (2002). Eğitimde Etik (The Ethical School, 1998). (1.Basım). (S. K. Akbaş, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Kahraman, N. (2003). İlköğretim Müfettişlerinin Mesleki Etik İlkeleri ve Bu Etik İlkelere Uyma Düzeyleri. Yayımlanmamış Y. L. Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara: Türkiye.
  • Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (2005). Resmi Gazete, 25785.
  • Karasar, N. (2004). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kartal, E. S., Karaköse, T., Özdemir, T. Y. ve Yirci, R. (2011). Öğretmen görüşlerine göre eğitim müfettişlerinin sahip olması gereken mesleki etik ilkeler. III. Uluslararası katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 22-24 Haziran 2011, Mersin Üniversitesi Çiftlikköy Kampusu, Mersin: Türkiye
  • Kayıkçı, K. ve Uygur, Ö. (2010). İlköğretim okullarının denetimde mesleki etik. II. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi. Bildiri Kitabı. P. 289-299. Kütahya: Nobel Yay. Dağ.
  • Kuçuradi, İ. (2000). Felsefi Etik ve ‘Meslek Etikleri’. Ed. Tepe, H. Etik ve Meslek Etikleri (ss.17-32). Ankara: Felsefe Kurumu Yayınları.
  • Kuş, E. (2007). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri. 2. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Leech, N. L., Barrett, K. C. ve Morgan, G. A. (2005). SPSS for Intermediate Statistics: Use and Interpretation. Second ed. London: Lawrance Erlbaum Associates, Publishers.
  • Mason J. (2002). Qualitative Researching. 2nd. Ed. London: Sage Publications Ltd.
  • MEB (1973) Millî Eğitim Temel Kanunu Kanun Numarası: 1739. Resmî Gazete, 14574.
  • MEB (1993) Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş Kurulu Tüzüğü. Kanun Numarası: 3797. Resmî Gazete, 21501.
  • MEB (2010). Denetim Görevlilerinin Uyacakları Meslekî Etik Davranış İlkeleri Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete, Sayı: 27699.
  • MEB (2011). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği. Resmî Gazete, 27974.
  • MEB (2011a). Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. Karar Sayısı: KHK/652, Sayı: 28054.
  • MEB (2014) Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Denetim Başkanlığı ile Maarif Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği, Resmî Gazete, Sayı: 29009.
  • Ömür, Ş. (2005). İlköğretim Denetmenlerinin Denetim Sürecinde Karşılaştıkları Etik Sorunları Algılama Düzeyleri. Yayınlanmamış Y. L. Tezi. Fırat Üniversitesi. S. B. E. Elazığ: Türkiye.
  • Özen, Y. (2011). Etik mi? ahlak mı? modernite mi? medeniyet mi? (Değerler Eğitimine Sosyal Psikolojik Bir Yaklaşım). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3,(5), 63-87
  • Patton, M., Q. (1990). Qualitative Evaluation and Research. California: 2nd.Ed. Sage Pub. Inc. USA.
  • Pehlivan, İ. (1997). Eğitim Yöneticilerinin Etik Davranışları Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara: Türkiye.
  • Rubin, H. and Rubin, I. (1995). Qualitative Interviewing: the Art of Hearing Data. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Sergiovanni, T. J. and Starratt R. J. (2002). Supervision A Redefinition. 7th. Edition. McGraw-Hill, Inc., United States.
  • Smith, M., H. (2005). The Legal, Professional, and Ethical Dimensions of Higher Education. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. A wolters Kluwer Company.
  • Sullivan, S and Glanz, J. (2000). Supervision that improves teaching: strategies and techniques. California: Corwin Press, Inc.
  • Svara, J. H. (2007), The ethics primer for public administrators in government and nonprofit organization. Arizona: Jones and Bartlett Publishers.
  • T.C. Anayasası (1982) Kanun No: 2709.
  • TEMSEN (2014) İlköğretim Müfettişleri Etik İlkeleri [Internet-31.01.2014] http://www.temsen.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=48&Itemid=78.
  • Toprakcı, E., I. Cakırer, A. Bilbay, E. Bagcivan & Ilkay Bayraktutan (2010) Kuram ve Uygulamada Eğitim Denetmenleri Meslek Etiği. Educational Policy Analysis and Strategic Research, V 5,N 1, 2010. http://www.inased.org/epasad/v5n1/EPASADv5n1.pdf
  • Uğurlu, C. T. (2010). Öğretmenlerin eğitim müfettişlerinin etik davranışlarına ilişkin görüşleri. E- International Journal of Educational Research, 1 (2), 66-78.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 6. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Denetmenlerin Etik Dışı Davranma Düzeyleri / Teachers' Views about the Extent Those Inspectors Behave Unethical

Yıl 2014, Cilt: 5 Sayı: 2, 1 - 19, 31.01.2014
https://doi.org/10.19160/e-ijer.77381

Öz

Bu çalışmada, ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerinin etiğe ilişkin kendi kavramsallaştırmaları çerçevesinde denetmenlerin etik dışı davranma düzeylerine ilişkin görüşleri incelenmiştir. Bu araştırma nitel ve nicel araştırma yöntemleri kullanılarak karma olarak desenlenmiştir. Veriler araştırmacılar tarafından nitel yöntemle elde edilmiş olan etik dışı davranış listesi ölçek şeklinde düzenlenerek Antalya ili merkez ilçeleri ilköğretim okulu öğretmenleri çalışma evrenine uygulanmıştır. Ölçme aracının geliştirilmesi süreçlerinde geçerlik ve güvenirlik testleri yapılmış ve sonuç olarak üç faktörlü bir yapı belirlenmiştir. Buna göre birinci faktör 37 maddeden oluşmuş ve insan ilişkileri, rehberlik ve işbaşında yetiştirme olarak adlandırılmıştır. İkinci faktör 22 maddeden oluşmuş ve öğretmen ve ders teftişi olarak adlandırılmıştır. Üçüncü faktör ise teftiş sonrası genel değerlendirme başlığı altında 6 maddeden oluşmuştur. Verilerin analizinde Spss paket programından yararlanılarak parametrik testler kullanılmıştır. Çalışmada sonuç olarak öğretmenlerin, müfettişlerin insan ilişkileri, rehberlik ve işbaşında yetiştirme boyutunda “düşük” öğretmen ve ders teftişi ile teftiş sonrası genel değerlendirme boyutlarında “orta düzeyde” etik dışı davranışlara sahip oldukları belirlenmiştir. Branş, kıdem ve öğrenim durumu değişkenlerine bağlı olarak öğretmenlerin görüşleri arasında farklar olduğu belirlenmiştir. Buna göre branş öğretmenlerinin sınıf öğretmenlerine göre müfettişlerin etik dışı davranışlarına ilişkin görüşleri daha olumsuzdur. Bu öğretmenler arasında 1-5 yıl arası kıdeme sahip öğretmenler 16-21 yıl kıdeme sahip öğretmenlere göre daha olumsuz görüşlere sahiptirler. Ayrıca ön lisans düzeyinde öğrenim gören öğretmenler öğretmen ve ders teftişi boyutunda lisans öğrenimi gören öğretmenlere göre müfettişlerin daha fazla etik dışı davranışlar gösterdikleri kanaatindedir. Bu farkların nedenlerinin açıklanabilmesine ilişkin nitel çalışmalara gereksinim olduğu anlaşılmıştır. Etik dışı davranışlarla başa çıkmada en önemli unsurun bu konuda öğretmenler ve denetmenler arasında ortak anlayış, algı ve beklentilerin oluşturulması olduğu söylenebilir

Kaynakça

  • Aydın. M. (2000 ). Çağdaş Eğitim Denetimi. Ankara: PEGEM A Yayıncılık.
  • Aksoy, H. (1998). Eğitim Denetiminde Etik Boyut. Yayımlanmamış Y. L. Tezi. İnönü Ün. S.B.E. Malatya: Türkiye
  • Balcı, A. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Başar, H. (2000). Eğitim Denetçisi.(5. Basım). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Büyüköztürk Ş. (2001). Deneysel Desenler: Öntest-Sontest Kontrol Grubu Desen ve Veri Analizi. 1.Baskı, Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Can, E. (2013) Eğitim kurumlarının denetiminde karşılaşılan etik dışı uygulamalar Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi-8. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi - 07 - 09 Kasım, İstanbul, Türkiye.
  • Çelebi, N. (2012). Eğitim denetmenleri ile Bakanlık denetmenlerinin etik davranışlarına ilişkin öğretmen görüşleri. International Journal of Human Sciences [Online], (9)2, 667-690.
  • Çelik, V. (1999). Eğitimsel Liderlik. Ankara: PegemA Yayıncılık,
  • Demirtaş, Z. ve Ersözlü, A. (2007). İlköğretim okulu öğretmenlerinin görüşleri bağlamında teftiş sürecinde etik (Tokat ili örneği). Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 6 (1), 89-94.
  • Dağlı, A., ve Akyıldız, S. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin görüşlerine göre ilköğretim denetmenlerinin etik davranışları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 27-38.
  • Erdem, A. R. ve Eroğlu, G. E. (2012) Sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre ders denetiminde eğitim müfettişlerinin öğretmene ilişkin tutumları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 31 (I), 13-26.
  • İşgüden B. ve Çabuk, A. (2006) Meslek etiği ve meslek etiğinin meslek yaşamı üzerindeki etkileri. Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (16) 59-86.
  • Hall, W. D. (1993). Making The Right Decision: Ethics For Managers. John Wiley & Sons, Inc. Canada.
  • Haynes, F. (2002). Eğitimde Etik (The Ethical School, 1998). (1.Basım). (S. K. Akbaş, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Kahraman, N. (2003). İlköğretim Müfettişlerinin Mesleki Etik İlkeleri ve Bu Etik İlkelere Uyma Düzeyleri. Yayımlanmamış Y. L. Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara: Türkiye.
  • Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (2005). Resmi Gazete, 25785.
  • Karasar, N. (2004). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kartal, E. S., Karaköse, T., Özdemir, T. Y. ve Yirci, R. (2011). Öğretmen görüşlerine göre eğitim müfettişlerinin sahip olması gereken mesleki etik ilkeler. III. Uluslararası katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 22-24 Haziran 2011, Mersin Üniversitesi Çiftlikköy Kampusu, Mersin: Türkiye
  • Kayıkçı, K. ve Uygur, Ö. (2010). İlköğretim okullarının denetimde mesleki etik. II. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi. Bildiri Kitabı. P. 289-299. Kütahya: Nobel Yay. Dağ.
  • Kuçuradi, İ. (2000). Felsefi Etik ve ‘Meslek Etikleri’. Ed. Tepe, H. Etik ve Meslek Etikleri (ss.17-32). Ankara: Felsefe Kurumu Yayınları.
  • Kuş, E. (2007). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri. 2. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Leech, N. L., Barrett, K. C. ve Morgan, G. A. (2005). SPSS for Intermediate Statistics: Use and Interpretation. Second ed. London: Lawrance Erlbaum Associates, Publishers.
  • Mason J. (2002). Qualitative Researching. 2nd. Ed. London: Sage Publications Ltd.
  • MEB (1973) Millî Eğitim Temel Kanunu Kanun Numarası: 1739. Resmî Gazete, 14574.
  • MEB (1993) Millî Eğitim Bakanlığı Teftiş Kurulu Tüzüğü. Kanun Numarası: 3797. Resmî Gazete, 21501.
  • MEB (2010). Denetim Görevlilerinin Uyacakları Meslekî Etik Davranış İlkeleri Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete, Sayı: 27699.
  • MEB (2011). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği. Resmî Gazete, 27974.
  • MEB (2011a). Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. Karar Sayısı: KHK/652, Sayı: 28054.
  • MEB (2014) Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Denetim Başkanlığı ile Maarif Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği, Resmî Gazete, Sayı: 29009.
  • Ömür, Ş. (2005). İlköğretim Denetmenlerinin Denetim Sürecinde Karşılaştıkları Etik Sorunları Algılama Düzeyleri. Yayınlanmamış Y. L. Tezi. Fırat Üniversitesi. S. B. E. Elazığ: Türkiye.
  • Özen, Y. (2011). Etik mi? ahlak mı? modernite mi? medeniyet mi? (Değerler Eğitimine Sosyal Psikolojik Bir Yaklaşım). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3,(5), 63-87
  • Patton, M., Q. (1990). Qualitative Evaluation and Research. California: 2nd.Ed. Sage Pub. Inc. USA.
  • Pehlivan, İ. (1997). Eğitim Yöneticilerinin Etik Davranışları Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara: Türkiye.
  • Rubin, H. and Rubin, I. (1995). Qualitative Interviewing: the Art of Hearing Data. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Sergiovanni, T. J. and Starratt R. J. (2002). Supervision A Redefinition. 7th. Edition. McGraw-Hill, Inc., United States.
  • Smith, M., H. (2005). The Legal, Professional, and Ethical Dimensions of Higher Education. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. A wolters Kluwer Company.
  • Sullivan, S and Glanz, J. (2000). Supervision that improves teaching: strategies and techniques. California: Corwin Press, Inc.
  • Svara, J. H. (2007), The ethics primer for public administrators in government and nonprofit organization. Arizona: Jones and Bartlett Publishers.
  • T.C. Anayasası (1982) Kanun No: 2709.
  • TEMSEN (2014) İlköğretim Müfettişleri Etik İlkeleri [Internet-31.01.2014] http://www.temsen.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=48&Itemid=78.
  • Toprakcı, E., I. Cakırer, A. Bilbay, E. Bagcivan & Ilkay Bayraktutan (2010) Kuram ve Uygulamada Eğitim Denetmenleri Meslek Etiği. Educational Policy Analysis and Strategic Research, V 5,N 1, 2010. http://www.inased.org/epasad/v5n1/EPASADv5n1.pdf
  • Uğurlu, C. T. (2010). Öğretmenlerin eğitim müfettişlerinin etik davranışlarına ilişkin görüşleri. E- International Journal of Educational Research, 1 (2), 66-78.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 6. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Toplam 43 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Eğitim Üzerine Çalışmalar
Bölüm Eğitim Bilimleri ve Alan Eğitimi Bilimleri
Yazarlar

Doç. Dr. Ali Sabanci

Bil.uzm.esra Yücel

Yayımlanma Tarihi 31 Ocak 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014Cilt: 5 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Sabanci, D. D. A., & Yücel, B. (2014). Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Denetmenlerin Etik Dışı Davranma Düzeyleri / Teachers’ Views about the Extent Those Inspectors Behave Unethical. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 1-19. https://doi.org/10.19160/e-ijer.77381

Creative Commons Lisansı
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)


[email protected]        http://www.e-ijer.com       Adres: Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi  Bornova/İzmir