Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİNDE AZINLIK VE YABANCI OKULLAR

Yıl 2010, Cilt: 1 Sayı: 1, 41 - 57, 01.07.2010

Öz

Osmanlı İmparatorluğu çok farklı etnik grupları bünyesinde barındıran bir devletti. Osmanlı İmparatorluğu çok farklı etnik ve dinsel gruplardan oluşması nedeniyle bünyesinde barındırdığı her etnik ve dinsel grubu eğitim alanında serbest bırakmıştı. Bulunduğu coğrafya ve sahip olduğu siyasal anlayışla Osmanlı devleti içinde yer alan farklı etnik köken ve dinsel inançlara sahip olan ve azınlıklar olarak adlandırılan bu grupların eğitimden, sosyal hayatlarına kadar kendi cemaatleri içerisinde özgür bir hayat sürdürdükleri söylenebilir Eğitimi bir kamu görevi olarak görmeyen Osmanlı devleti, bünyesinde barındırdığı her din ve mezhebi eğitim alanında serbest bırakmıştı. Osmanlıda Müslüman olmayan farklı dinsel ve etnik gruplara ait eğitim kurumları azınlık okulları ve yabancı okullar olarak adlandırılmaktaydı. Bu araştırma Osmanlı Devleti'nde yaşayan azınlıklar ve yabancıların, eğitim ihtiyaçlarını karşılamak için açtıkları okulların Osmanlı eğitim sistemine ve bugünkü eğitim sistemimize olan etkilerini ve katkılarını ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma zamansal açıdan dönemsel araştırma; araştırma tekniği açısından ise temel araştırma özelliklerini taşıyan ve betimleme amacıyla sınırlı olması nedeniyle de; tarama modelinde bir araştırma olarak değerlendirilebilir. Araştırma sürecinde kayıt ve dokümanlar taranarak doğrudan ve dolaylı kayıt teknikleriyle veri toplanmıştır. Araştırmada kullanılan veriler, ikincil (yargısal) veri niteliğini taşımaktadır. Toplanan veriler öncelikli olarak gerçek olup olmadıkları açısından geçerlilik sınamasına tabi tutulmuş, ardından iç tutarlılık yönünden değerlendirilip güvenilirliği sınanmıştır. Son aşamada kaynaklar türlerine ve katkılarına göre sınıflandırıldıktan sonra eş değer kaynaklarla karşılaştırılıp çeşitlendirilmiştir. İncelenen dönemden elde edilen sonuç ve bulguların Osmanlı eğitim sisteminin üzerindeki batı etkisini ve Osmanlı eğitim sisteminin geçirdiği değişimleri açıklamak için genellenebilir nitelikte olduğu söylenebilir. Araştırmada Osmanlı Devleti içindeki azınlık okulları Rum okulları, Ermeni okulları ve Yahudi okulları olmak üzere üç ana grupta ele alınmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nda Müslüman olmayanlara yönelik olarak açılan ikinci grup okullar ise Batılı ülkelerin Osmanlı topraklarında yaşayan kendi vatandaşlarının eğitim ve öğretim ihtiyaçlarını karşılamak üzere açmış oldukları yabancı okullardır. Bugüne kadar yabancı okullar ve azınlık okullarıyla ilgili yapılan çalışmalara bakıldığında genel olarak bu okulların misyonerlik faaliyetlerini üstlendikleri söylenebilir. Ancak üzerinde durulması gereken asıl nokta bu okulların Osmanlı Devleti ve Balkan ülkeleri başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesi ve bugünkü Türk eğitim sistemi üzerindeki etkileridir. Batı kültürü ve yaşam tarzının Osmanlı topraklarında yayılıp benimsenmesi, okullaşma oranının artması, kız öğrencilerin de eğitim hizmetinden yararlanması, İngilizce ve diğer dillerin öğrenilmesinin yaygınlaşması, mesleki ve teknik eğitimin yaygınlaşması, deney, gözlem gibi yöntemlerin eğitimde kullanılması, zorunlu ve kesintisiz eğitim düşüncesinin oluşması, öğrencilerin yetenekleri, becerileri, zeka ve duygularıyla farklı bireyler oldukları anlayışıyla öğrenci merkezli eğitimin temellerinin atılması, öğretmenliğin meslek olarak kabul edilmesi bu etkilere örnek olarak verilebilir. Dolayısıyla Osmanlı Devleti'nin yükselme dönemi ile Osmanlının siyasal ve toplumsal yaşamına giren bu okulların; Bulgaristan ve Yunanistan gibi uzun süre Osmanlı yönetimi altında kalmış ülkeler ile Osmanlı Devleti ile son dönemde büyük etkileşim içinde olan Fransa, İngiltere, Almanya, Rusya gibi Avrupa ülkeleri ve Türkiye için büyük anlam ifade ettikleri söylenebilir.

MINORITY AND FOREIGN SCHOOLS ON THE OTTOMAN EDUCATION SYSTEM

Yıl 2010, Cilt: 1 Sayı: 1, 41 - 57, 01.07.2010

Öz

This study investigates the effects of the minority and foreign schools on the education systems of the Ottomans. This study was carried out in order to investigate the historical development of those schools, which were founded to meet the educational needs of the minorities and foreigners living in the Ottoman Empire, and their effects on the Ottoman education system. The study is focused on a specific period and it is a descriptive one which employs the enquiry model with the fundamental aspects of research. The data are secondary data and were collected with direct and indirect techniques by searching through records and documents. First of all, they were subjected to a validity test to see if they were genuine or not, and then they were examined in terms of reliability. Finally, the sources were grouped according to their types and contributions and classified after being compared to equivalent sources. It may be said that the results and findings can be generalized in order to explain the western effect on the Ottoman education system and the changes it underwent. The minority schools were the Greek, Armenian and Jewish schools. The foreign schools were the other non-Muslim educational institutions. Literature focuses on their missionary activities. However, the primary concern should be their subsequent effects: the number of students in Ottoman society increased, girls began to receive education, vocational and technical education spread, the idea of compulsory and continuous education grew, student-based education was initiated and teaching became a profession. Therefore, they were significant for Turkey and the Ottoman-ruled countries. 

Toplam 0 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Eğitim Üzerine Çalışmalar
Bölüm Eğitim Bilimleri ve Alan Eğitimi Bilimleri
Yazarlar

Yrd.doç.dr. Feyyat Gökçe

Nilüfer Oğuz

Yayımlanma Tarihi 1 Temmuz 2010
Yayımlandığı Sayı Yıl 2010Cilt: 1 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Gökçe, Y. F., & Oğuz, N. (2010). MINORITY AND FOREIGN SCHOOLS ON THE OTTOMAN EDUCATION SYSTEM. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 41-57.

Creative Commons Lisansı
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)


[email protected]        http://www.e-ijer.com       Adres: Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi  Bornova/İzmir