Research Article
BibTex RIS Cite

BİTLİS EFSANELERİNİN “SELF (BEN/KENDİLİK)” ve “GÖLGE” ARKETİPİ AÇISINDAN TAHLİLİ

Year 2020, Volume: 6 Issue: 4, 715 - 730, 13.11.2020
https://doi.org/10.20322/littera.798896

Abstract

Mit, masal, efsane ve destan gibi türler, kolektif bilinç dışından kaynağını alan arketiplerin kişiler, kavramlar ve semboller düzleminde açığa çıkmasını sağlayan halk anlatılardır. Söz konusu anlatılar, arketipsel tahlil yöntemiyle ele alınarak incelenmelidir. Arketipler, evrensel anlamda insanlığın ebedî hafızası olup önemli kodlar içermektedir. Arketipler açısından zengin metinler olan efsaneler belirli şahıs, olay ve yer hakkında anlatılan, dinî, inandırıcı ve olağanüstü özelliklere sahip kısa anlatılardır. Efsaneler kaos kozmos çatışmasında, kozmosun sağlanması için gerekli olan ülkü değer davranış kodlarını, insanlara arketipsel semboller üzerinden ulaştırırlar. Bitlis’ten derlenen efsaneler, pek çok konuyu ele almakta olup kendilik ve gölge arketipi açısından tahlil edildiğinde ayrıca önem kazanmaktadır. Bitlis efsaneleri üzerinde yapılan inceleme, kişinin bireyleşme yolculuğunu tamamlanmasında efsanelerin psiko-sosyal açıdan eğitici ve öğretici bir öneme sahip olduğunu göstermektedir.

References

  • AND, Metin (2009); Oyun ve Bügü / Türk Kültüründe Oyun Kavramı, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
  • BAKIRCIOĞLU, Rasim (2012); Ansiklopedik Eğitim ve Psikoloji Sözlüğü, Ankara, Anı Yayıncılık.
  • ELIADE, Mircea (1994); Ebedi Dönüş Mitosu, (çev. Ümit Altuğ), Ankara, İmge Yayınevi.
  • ERSOY, Necmettin (2000); Semboller ve Yorumları, İstanbul, Zafer Matbaası
  • FORDHAM, Frieda (1997); Jung Psikolojisinin Ana Hatları (çev. Aslan Yalçıner), İstanbul, Say Yayınları.
  • GÖKERİ, A. İpek (1979); Arketiplere Dayanan Yeni Bir İnceleme Yönteminin Tanıtılarak İngiliz ve Türk Edebiyatında Bazı Romans ve Epik Niteliğinde Yapıtlara Uygulanması, (Ankara Üniversitesi DTCF Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
  • JUNG, Carl Gustav (2001); Doğu Metinleri’ne Psikolojik Yaklaşım, (çev. Ahmet Demirhan), İstanbul, İnsan Yayınları.
  • JUNG, Carl Gustav (2009); Dört Arketip (çev. Zehra Aksu Yılmazer), İstanbul, Metis Yayınları.
  • PEARSON, Carol S. (2003); İçimizdeki Kahraman, (çev. Semra Ayanbaşı), İstanbul, Akaşa Yayınları.
  • SAMBUR, Bilal (2005); Bireyselleşme Yolu: Jung’un Psikoloji Teorisi, Elis Yayınları, İstanbul.
  • ŞENOCAK, Ebru (2016); “Basat’ın Tepegöz’ü Öldürdüğü Destan’a Arketipsel Bir Yaklaşım”, III. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kongresi “Dede Korkut ve Türk Dünyası” Bildiriler Kitabı I-II-III Cilt, C. III, Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, İzmir, s. 1312-1328.
Year 2020, Volume: 6 Issue: 4, 715 - 730, 13.11.2020
https://doi.org/10.20322/littera.798896

Abstract

References

  • AND, Metin (2009); Oyun ve Bügü / Türk Kültüründe Oyun Kavramı, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
  • BAKIRCIOĞLU, Rasim (2012); Ansiklopedik Eğitim ve Psikoloji Sözlüğü, Ankara, Anı Yayıncılık.
  • ELIADE, Mircea (1994); Ebedi Dönüş Mitosu, (çev. Ümit Altuğ), Ankara, İmge Yayınevi.
  • ERSOY, Necmettin (2000); Semboller ve Yorumları, İstanbul, Zafer Matbaası
  • FORDHAM, Frieda (1997); Jung Psikolojisinin Ana Hatları (çev. Aslan Yalçıner), İstanbul, Say Yayınları.
  • GÖKERİ, A. İpek (1979); Arketiplere Dayanan Yeni Bir İnceleme Yönteminin Tanıtılarak İngiliz ve Türk Edebiyatında Bazı Romans ve Epik Niteliğinde Yapıtlara Uygulanması, (Ankara Üniversitesi DTCF Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
  • JUNG, Carl Gustav (2001); Doğu Metinleri’ne Psikolojik Yaklaşım, (çev. Ahmet Demirhan), İstanbul, İnsan Yayınları.
  • JUNG, Carl Gustav (2009); Dört Arketip (çev. Zehra Aksu Yılmazer), İstanbul, Metis Yayınları.
  • PEARSON, Carol S. (2003); İçimizdeki Kahraman, (çev. Semra Ayanbaşı), İstanbul, Akaşa Yayınları.
  • SAMBUR, Bilal (2005); Bireyselleşme Yolu: Jung’un Psikoloji Teorisi, Elis Yayınları, İstanbul.
  • ŞENOCAK, Ebru (2016); “Basat’ın Tepegöz’ü Öldürdüğü Destan’a Arketipsel Bir Yaklaşım”, III. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kongresi “Dede Korkut ve Türk Dünyası” Bildiriler Kitabı I-II-III Cilt, C. III, Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, İzmir, s. 1312-1328.
There are 11 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Ebru Şenocak

Oğuz Doğan 0000-0002-7752-8378

Publication Date November 13, 2020
Submission Date September 23, 2020
Published in Issue Year 2020 Volume: 6 Issue: 4

Cite

APA Şenocak, E., & Doğan, O. (2020). BİTLİS EFSANELERİNİN “SELF (BEN/KENDİLİK)” ve “GÖLGE” ARKETİPİ AÇISINDAN TAHLİLİ. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 6(4), 715-730. https://doi.org/10.20322/littera.798896
AMA Şenocak E, Doğan O. BİTLİS EFSANELERİNİN “SELF (BEN/KENDİLİK)” ve “GÖLGE” ARKETİPİ AÇISINDAN TAHLİLİ. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature. November 2020;6(4):715-730. doi:10.20322/littera.798896
Chicago Şenocak, Ebru, and Oğuz Doğan. “BİTLİS EFSANELERİNİN “SELF (BEN/KENDİLİK)” Ve ‘GÖLGE’ ARKETİPİ AÇISINDAN TAHLİLİ”. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature 6, no. 4 (November 2020): 715-30. https://doi.org/10.20322/littera.798896.
EndNote Şenocak E, Doğan O (November 1, 2020) BİTLİS EFSANELERİNİN “SELF (BEN/KENDİLİK)” ve “GÖLGE” ARKETİPİ AÇISINDAN TAHLİLİ. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature 6 4 715–730.
IEEE E. Şenocak and O. Doğan, “BİTLİS EFSANELERİNİN “SELF (BEN/KENDİLİK)” ve ‘GÖLGE’ ARKETİPİ AÇISINDAN TAHLİLİ”, Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, vol. 6, no. 4, pp. 715–730, 2020, doi: 10.20322/littera.798896.
ISNAD Şenocak, Ebru - Doğan, Oğuz. “BİTLİS EFSANELERİNİN “SELF (BEN/KENDİLİK)” Ve ‘GÖLGE’ ARKETİPİ AÇISINDAN TAHLİLİ”. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature 6/4 (November 2020), 715-730. https://doi.org/10.20322/littera.798896.
JAMA Şenocak E, Doğan O. BİTLİS EFSANELERİNİN “SELF (BEN/KENDİLİK)” ve “GÖLGE” ARKETİPİ AÇISINDAN TAHLİLİ. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature. 2020;6:715–730.
MLA Şenocak, Ebru and Oğuz Doğan. “BİTLİS EFSANELERİNİN “SELF (BEN/KENDİLİK)” Ve ‘GÖLGE’ ARKETİPİ AÇISINDAN TAHLİLİ”. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, vol. 6, no. 4, 2020, pp. 715-30, doi:10.20322/littera.798896.
Vancouver Şenocak E, Doğan O. BİTLİS EFSANELERİNİN “SELF (BEN/KENDİLİK)” ve “GÖLGE” ARKETİPİ AÇISINDAN TAHLİLİ. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature. 2020;6(4):715-30.
Makaleler sisteme yüklenmeden önce intihal yazılımı aracılığıyla taranıp intihal raporu ile birlikte sisteme yüklenmelidir. Rapordaki benzerlik indeksinin %20'nin altında olması gerekmektedir.

İlgi, katkı ve desteğiniz için teşekkür eder, iyi çalışmalar dileriz.