International Journal of Filologia

Abstract

Michel Foucault’ya göre kendilik inşa edilen bir şeydir ve öznenin kendini nelere dayanarak inşa ettiği yorumlanmalıdır. Özne sorusu Delfi buyrukları arasında yer alan “kendini tanı” sorusu çerçevesinde sorulurken Foucault, “kendilik kaygısı” ile “kendini tanı” ilkeleri arasında bir ilişki olduğunu fark etmiş ve kendilik kültürünü buradan hareketle oluşturmaya başlamıştır. Foucault, kendilik kaygısına ilk kez antik Yunan’da Platon’un Sokrates’in Savunması adlı metinde dikkat çekildiğini belirtmiş ve bu metinde Sokrates’in insanları “kendi kendiyle ilgilenme, kendine özen gösterme” konusunda uyardığını ifade etmiştir. Zaman içerisinde yazı yazma ve çeşitli notlar almayı kendilik kültürüyle ilişkilendirmiş olan Foucault, günah çıkarma gibi Hristiyanlığın bazı pratiklerinin kendiyle ilgilenmenin önüne geçtiğini belirtmiştir. Kendilik kültürünün temelde ben’in Öteki ile arasındaki sınırları belirleyip öznenin inşa sürecini ifade ettiğini söyleyebiliriz.
Bu çalışmada, ilk olarak Michel Foucault’nun kendilik kültürü ile ilgili tespitleri üzerine genel bir teorik arka plan oluşturulacak; daha sonra Yahya Kemal’in Kendi Gök Kubbemiz adlı kitabında yer alan şiirlerden yola çıkarak Yahya Kemal’in özne oluş sürecinde kendini üzerine inşa ettiği değerler dizgesi ortaya konmaya çalışılacaktır.