Mitolojik döneme ait anlatımların çoğunda insan yaratımını açıklayan antropogonik
mitlerin izlerine rastlamakla birlikte, bazı kozmolojik mitlerde ilk insanın antropomorflaşmış
tanrılarla paralel ortaya çıktığı görülmektedir. Dünyanın kökeni ve insanlık hakkındaki
mitlerin oluşumunda kadın kimliğine yüklenen üreme işlevi, ana karakter olan Âdem
tasavvurunun hikâye kurgusunda yan karaktere ihtiyaç duymasının ve bu ihtiyaca yönelik
kadının yaratılmasının yolunu açar. Mülkiyetle birlikte gelişen köleci, tarım toplumunda
anaerkil dönemin kutsalı sayılan kadın ikinci plana atılmış, mitolojik anlatımlarda tanrının
yasağını çiğneyen, dolayısıyla kaosu getiren kişi olarak tasvir edilmiş ve buna bağlı olarak da sınıfsal bağlamda köleliği meşrulaştıracak yeni ideolojik argümanlar sunulmuştur.
Toplumsal gelişme çizgisi bakımından diğer toplumlara göre tarım toplumu aşamasına daha
erken dönemlerde geçtiği öngörülen Mısır, Sümer, Babil ve Yahudi toplumları gibi Ön Asya
uygarlıklarını oluşturan toplumların mitlerinde yaratılışın hammaddesini toprak, balçık, kil
vb. unsurlar oluşturmuştur. Diğer yandan tarım toplumuna özgü koşulların daha az etkilediği
Ön Asya dışındaki diğer milletlere ait mitlerde ise kadın ve erkek arasındaki göreceli
eşitsizlik hemen hemen yoktur ve insan yaratılışının sıralamasında cinsiyetçi bir ayrım
görülmemektedir. Ayrıca, bu toplumların mitlerinde yaratılışın temelinde “kozmik ağaç”,
“hayvan-ata” ve “gökten gelen ışık” vardır. Bu çalışmada Havva adıyla sembolleştirdiğimiz
yaratılan ilk kadın-insanı mitolojik bilgi içinde konumlandırma çabalarına destek olmak
amacıyla çeşitli kültür dairelerinde oluşan mitler karşılaştırılarak incelenmiştir.
In most narrations that belong to mythological era, the traces of anthropogonic myhts
explaining human creation are traced. Besides, it is seen that the first man appears parrallel
to anthropogonic gods in some cosmological myths. Fertility function that is attributed to
woman identity in the origin of the World and human beings, leads the creation of woman
because of the fact that the main character, Adam needs a companion character. The woman
which had been a sacred character in matriarchal era, was depicted as the one who broke
the god’s rules therefore caused the caos and lost its priority in the communities that
developed with ownership. This caused new ideological arguments that legalize slavery in
denominational context. It is seen that the raw material of creation consist of soil, loam or
clay in the myths of Asia Minor societies such as Egypt, Babylon, Sumerian which have
turned into agricultural societies earlier than other societies. On the other hand, in the myths
of other nations which was less effected by the conditions seen in agricutural societies, there
is nearly no inequality between men and women and no gender discrimination is observed.
Moreover there is “animal-ancestor”,”light from the sky”, “cosmic tree” in the origin of
the creation in these societies. In this study, the first woman, symbolized as Eve examined
comparing the myths of several cultures, in order to support the attempts of placing her in
mythological knowledge.
Other ID | JA67DS76VP |
---|---|
Journal Section | Article |
Authors | |
Publication Date | April 1, 2013 |
Published in Issue | Year 2013 Volume: 19 Issue: 73 |
Journal website: https://folkloredebiyat.org
The journal’s publication languages are both English and Turkish. Also despite articles in Turkish, the title, abstract, and keywords are also in English. Turkish articles approved by the reviewers are required to submit an extended summary (750-1000 words) in English.
The journal is indexed by TR-Dizin, Web of Science (ESCI), DOAJ, and many other indexes and datebases.
Within the scope of TR DIZIN 2020 Ethical Criteria and as of the year 2020, studies requiring ethics committee approval must indicate Ethics Committee Approval details (committe-date-issue) in the article’s methods section. With this in mind, we request from our author candidates to edit their article accordingly before sending it to the journal.
Field EdItors
Folklore:
Prof.Dr. Hande Birkalan-Gedik
(Frankfurt University- birkalan-gedik@em.uni.frankfurt.de)
Prof. Dr. Arzu Öztürkmen
(Bosphorus University- ozturkme@boun.edu.tr)
Edebiyat-Literature
Prof. Dr. G. Gonca Gökalp Alpaslan (Hacettepe University - ggonca@
hacettepe.edu.tr)
Prof. Dr. Ramazan Korkmaz
(President, Caucasus University Association- r_korkmaz@hotmail.com)
Antropoloji-Anthropology
Prof. Dr. Akile Gürsoy
(Beykent University - gursoyakile@gmail.com)
Prof.Dr. Serpil Aygün Cengiz
(Ankara University - serpilayguncengiz@gmail.com)
Dil-Dilbilim/Linguistics
Prof.Dr. Aysu Erden
(Maltepe University - aysuerden777@gmail.com)
Prof. Dr. V. Doğan Günay
(Dokuz Eylul University- dogan.gunay@deu.edu.tr)