Abstract
The problem has been referred to as new conditions that seemingly inextricable faced by individuals. Today’s human being faces many problems ranging from easy to difficult in his/her life and searches solution to these problems. For this reason, problem solving skill is one of the most important skillls that people of information society need to have. Problem solving skill is defined as to limit and understand a problem, to choose appropriate method for its solution, to use this method and to develop the skill of analyzing the results when faced with a problem. This skill comes up as a common skill desired to be gained in all stages of education in our country. In this context, with the aim of researching pre service teachers’ problem solving skill levels according to gender, department, field (social, science) and grade level, the research has been conducted with 266 pre-service teachers who study at Afyon Kocatepe University, Education Faculty 1st and 2nd grades during the 2013-2014 academic year. In this research general screening model which is one of the descriptive research models was used and sample of the study has been chosen from the universe by the stratified sampling method. To determine the problem solving skill levels of pre-service teachers, Problem Solving Inventory which is developed by Heppner and Petersen (1982) and adapted into Turkish by Şahin, Şahin and Heppner (1993) are used as a means of data collection in the study. The inventory has six sub-dimensions named impulsive, reflective, avoidant, monitoring, problem-solving confidence and planfulness. Cronbach alpha reliability coefficient of Problem Solving Inventory was found .84. As a conclusion, students who participated in survey expressed that they show the skills that stated in the inventory “often” and “mostly”; but they expressed that they show the skills stated in 9th, 13th, 17th and 29th items “once in a while”. As a result of Mann Whitney U test, a significant difference was defined in problem solving skill level and impulsive and avoidant sub-dimensions according to gender, in impulsive and avoidant sub-dimensions according to field variable, in problem solving skill level and reflective, monitoring, problem-solving confidence and planfulness sub-dimenisons according to grade level. As a result of Kruskal Wallis test a significant difference was defined in problem solving skills level and impulsive sub-dimension according to department
References
- Altun, M. (2002). İlköğretim İkinci Kademede Matematik Öğretimi. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
- Arlı, D., Altunay, E. ve Yalçınkaya, M. (2011). Öğretmen adaylarında duygusal zeka, problem çözme ve akademik başarı ilişkisi, Akademik Bakış Dergisi, Temmuz-Ağustos (25).
- Bailey, K. D. (1982). Methods of social research. (2. Baskı). New York: The Free Press.
- Berkant, H. G. ve Eren, İ. (2013). İlköğretim Matematik Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. International Journal of Social Science, 6 (3), 1021-1041.
- Bilen, M. (1996). Plandan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Aydan Web Tesisleri.
- Bingham, A. (2004). Çocuklarda Problem Çözme Yeteneklerinin Geliştirilmesi. A. Ferhan Oğuzkan (Çev.). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, No: 3130.
- Brems C. ve Johnson M. E. (1988). Problem solving appraisal and coping style: the ınfluence of sex-role orientation and gender. Journal of Psychology, 123 (2): 187-194.
- Burger, J. M. (2006). Kişilik. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu (Çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Corner, M. (2004). Task characteristics and performance in interpersonal cognitive problem solving. The Journal of Psychology, 138 (2): 185-191.
- Çetin, E. (2011). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Problem Çözme Becerileri İle Yıldırmaya Maruz Kalma Düzeyleri Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- D’zurilla, T. J., Maydeu-Olivares, A. ve Kant, G. L. (1998). Age and gender differences in social problem-solving ability. Personality and Individual Differences, 25: 241–252.
- Demirtaş, H. ve Dönmez, B. (2008). Ortaöğretimde görev yapan öğretmenlerin problem çözme becerilerine ilişkin algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (16): 177-198.
- Düzakın, S. (2004). Lise Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Gelbal, S. (1991). Problem çözme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6: 167-173.
- Genç, M. (2012). Öğretmenlerin Çoklu Zekâ Alanları İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (1): 77-88.
- Graybill, L. (1975). Sex differences in problem-solving ability. Journal of Research in Science Teaching, 12 (4): 341–346.
- Güler, A. (2006). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Gürleyük, G. C. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çeşitli Değişkenler Açısından Eleştirel Düşünme Eğilimleri, Problem Çözme Becerileri ve Akademik Başarı Düzeylerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
- Heppner, P. P., ve Petersen, C. H. (1982). The development and implications of a personal problem solving inventory. Journal of Counseling Psychology, 29 (1): 66-75.
- Kalaycı, N. (2001). Sosyal Bilimlerde Problem Çözme ve Uygulamalar. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (14. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
- Kasımoğlu, T. (2013). Öğretmen Adaylarında Eleştirel Düşünme, Mantıksal Düşünme ve Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Katkat, D. (2001). Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Bakımından Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Kılıç, D. ve Samancı, O. (2005). İlköğretim okullarında okutulan sosyal bilgiler dersinde problem çözme yönteminin kullanılışı. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11: 100-112.
- Kıncal, R. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Kışkır, G. (2011). Öğretmen Adaylarının Bilişötesi Farkındalık Düzeyleri ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Korkut, F. (2002). Lise öğrencilerinin problem çözme becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23: 177-184.
- Krathwohl, D. R. (1993). Methods of educational and social science research: An intagrated approach. New York: St. Matrin’s Press.
- Miller, M. ve Nunn, G. D. (2001). Using group discussion to improve social problem solving and learning. Education, 121 (3): 470–475.
- Morgan, C. T. (1999). Psikolojiye Giriş (13.Baskı). Hüsnü Arıcı ve diğerleri (Çev.). Ankara: Meteksan Yayıncılık.
- Murphy, L. O. ve Ross, S. M. (1987). Gender differences in the social problem-solving performance of adolescents. Sex Roles, 16 (5-6): 251-264.
- Özğül, E. (2009). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Problem Çözme Becerileri ile Öğretmenlik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Uşak İli Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Pakaslahti, L., Anu K. ve Liisa K. (2002). Relationships Between Adolescent Prosocial Problem-solving Strategies, Prosocial Behaviour and Social Acceptance. International Journal of Behavioral Development, 26 (2): 137-144.
- Senemoğlu, N. (1997). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Ertem Matbaacılık.
- Sonmaz, S. (2002). Problem çözme becerisi ile zekâ ve yaratıcılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Şahin, N., Şahin, N. H., ve Heppner, P. P. (1993). The psychometric properties of the Problem Solving Inventory. Cognitive Therapy and Research, 17 (4): 379-396.
- Şara, P. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğrenme ve Ders Çalışma Stratejileri, Problem Çözme Becerileri ve Denetim Odağı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Taylan, S. (1990). Heppner’in problem çözme envanterinin uyarlama, güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Turan, H. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Özellikleri ile Yaratıcı Düşünme, Problem Çözme Becerileri ve Eleştirel Düşünme Eğilimleri Arasındaki Açıklayıcı İlişkiler Örüntüsü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, N. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerinin İletişim Becerileri, Problem Çözme Becerileri ve Empatik Eğilim Düzeyleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Muğla Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
Abstract
Problem, bireyin karşılaştığı içinden çıkılmaz gibi görünen yeni durumlar olarak ifade edilmiştir. Günümüz insanı yaşamı boyunca kolaydan zora uzanan birçok problemle karşılaşmakta ve bunlara çözüm aramaktadır. Bu sebeple, enformasyon toplumu insanlarının sahip olması gereken en önemli becerilerden biri de problem çözme becerisidir. Problem çözme becerisi, bir problemle karşılaşıldığında onu sınırlayıp anlayabilme, çözümü için uygun yöntemi seçme, bu yöntemi kullanma ve sonuçları analiz etme yeteneklerini geliştirmek olarak tanımlanmaktadır. Bu beceri ülkemizdeki tüm eğitim kademelerinde kazandırılmak istenen ortak bir beceri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda, araştırmada öğretmen adaylarının problem çözme beceri düzeylerini cinsiyet, öğrenim görülen bölüm, alan (sosyal-fen) ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre incelemek amacıyla Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin 1. ve 2. sınıfında 2013-2014 öğretim yılında öğrenim gören 266 öğretmen adayı ile çalışılmıştır. Araştırmada betimsel araştırma modellerinden genel tarama modeli kullanılmış ve örneklem, basit seçkisiz örnekleme yöntemlerinden tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının problem çözme becerisi düzeylerini belirlemek için, Heppner ve Petersen tarafından 1982’de geliştirilen ve Türkçeye uyarlanması Şahin, Şahin ve Heppner (1993) tarafından yapılan “Problem Çözme Envanteri” kullanılmıştır. Envanter, aceleci, düşünen, kaçıngan, değerlendirici, kendine güvenli ve planlı olarak isimlendirilen altı alt boyuta sahiptir. Ölçeğin güvenirliğine yönelik yapılan analiz sonucunda, ölçeğin toplam Cronbach Alfa (ἁ) değeri .84 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak araştırmaya katılan öğrenciler ölçek maddelerinde belirtilen becerilerin büyük kısmını “sık sık” ve “çoğunlukla” gösterdiklerini belirtmişler, yalnızca 9., 13., 17. ve 29. maddelerde belirtilen davranışları “arada bir” gösterdiklerini ifade etmişlerdir. Yapılan Mann Whitney U testi sonucunda cinsiyete göre problem çözme beceri düzeyi ile aceleci ve kaçıngan alt boyutlarında; alan değişkenine göre aceleci ve kaçıngan alt boyutlarında; sınıf değişkenine göre ise problem çözme beceri düzeyi ve düşünen, değerlendirici, kendine güvenli ve planlı alt boyutlarında anlamlı farka rastlanmıştır. Yapılan Kruskal Wallis testi sonucunda ise bölüm değişkenine göre problem çözme beceri düzeyi ile aceleci alt boyutunda anlamlı bir fark belirlenmiştir.
Anahtar Sözcükler: Öğretmen adayları, problem çözme becerisi, eğitim fakültesi
References
- Altun, M. (2002). İlköğretim İkinci Kademede Matematik Öğretimi. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
- Arlı, D., Altunay, E. ve Yalçınkaya, M. (2011). Öğretmen adaylarında duygusal zeka, problem çözme ve akademik başarı ilişkisi, Akademik Bakış Dergisi, Temmuz-Ağustos (25).
- Bailey, K. D. (1982). Methods of social research. (2. Baskı). New York: The Free Press.
- Berkant, H. G. ve Eren, İ. (2013). İlköğretim Matematik Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. International Journal of Social Science, 6 (3), 1021-1041.
- Bilen, M. (1996). Plandan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Aydan Web Tesisleri.
- Bingham, A. (2004). Çocuklarda Problem Çözme Yeteneklerinin Geliştirilmesi. A. Ferhan Oğuzkan (Çev.). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, No: 3130.
- Brems C. ve Johnson M. E. (1988). Problem solving appraisal and coping style: the ınfluence of sex-role orientation and gender. Journal of Psychology, 123 (2): 187-194.
- Burger, J. M. (2006). Kişilik. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu (Çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Corner, M. (2004). Task characteristics and performance in interpersonal cognitive problem solving. The Journal of Psychology, 138 (2): 185-191.
- Çetin, E. (2011). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Problem Çözme Becerileri İle Yıldırmaya Maruz Kalma Düzeyleri Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- D’zurilla, T. J., Maydeu-Olivares, A. ve Kant, G. L. (1998). Age and gender differences in social problem-solving ability. Personality and Individual Differences, 25: 241–252.
- Demirtaş, H. ve Dönmez, B. (2008). Ortaöğretimde görev yapan öğretmenlerin problem çözme becerilerine ilişkin algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (16): 177-198.
- Düzakın, S. (2004). Lise Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Gelbal, S. (1991). Problem çözme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6: 167-173.
- Genç, M. (2012). Öğretmenlerin Çoklu Zekâ Alanları İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (1): 77-88.
- Graybill, L. (1975). Sex differences in problem-solving ability. Journal of Research in Science Teaching, 12 (4): 341–346.
- Güler, A. (2006). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Gürleyük, G. C. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çeşitli Değişkenler Açısından Eleştirel Düşünme Eğilimleri, Problem Çözme Becerileri ve Akademik Başarı Düzeylerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
- Heppner, P. P., ve Petersen, C. H. (1982). The development and implications of a personal problem solving inventory. Journal of Counseling Psychology, 29 (1): 66-75.
- Kalaycı, N. (2001). Sosyal Bilimlerde Problem Çözme ve Uygulamalar. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (14. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
- Kasımoğlu, T. (2013). Öğretmen Adaylarında Eleştirel Düşünme, Mantıksal Düşünme ve Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Katkat, D. (2001). Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Bakımından Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Kılıç, D. ve Samancı, O. (2005). İlköğretim okullarında okutulan sosyal bilgiler dersinde problem çözme yönteminin kullanılışı. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11: 100-112.
- Kıncal, R. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Kışkır, G. (2011). Öğretmen Adaylarının Bilişötesi Farkındalık Düzeyleri ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Korkut, F. (2002). Lise öğrencilerinin problem çözme becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23: 177-184.
- Krathwohl, D. R. (1993). Methods of educational and social science research: An intagrated approach. New York: St. Matrin’s Press.
- Miller, M. ve Nunn, G. D. (2001). Using group discussion to improve social problem solving and learning. Education, 121 (3): 470–475.
- Morgan, C. T. (1999). Psikolojiye Giriş (13.Baskı). Hüsnü Arıcı ve diğerleri (Çev.). Ankara: Meteksan Yayıncılık.
- Murphy, L. O. ve Ross, S. M. (1987). Gender differences in the social problem-solving performance of adolescents. Sex Roles, 16 (5-6): 251-264.
- Özğül, E. (2009). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Problem Çözme Becerileri ile Öğretmenlik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Uşak İli Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Pakaslahti, L., Anu K. ve Liisa K. (2002). Relationships Between Adolescent Prosocial Problem-solving Strategies, Prosocial Behaviour and Social Acceptance. International Journal of Behavioral Development, 26 (2): 137-144.
- Senemoğlu, N. (1997). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Ertem Matbaacılık.
- Sonmaz, S. (2002). Problem çözme becerisi ile zekâ ve yaratıcılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Şahin, N., Şahin, N. H., ve Heppner, P. P. (1993). The psychometric properties of the Problem Solving Inventory. Cognitive Therapy and Research, 17 (4): 379-396.
- Şara, P. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğrenme ve Ders Çalışma Stratejileri, Problem Çözme Becerileri ve Denetim Odağı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Taylan, S. (1990). Heppner’in problem çözme envanterinin uyarlama, güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Turan, H. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Özellikleri ile Yaratıcı Düşünme, Problem Çözme Becerileri ve Eleştirel Düşünme Eğilimleri Arasındaki Açıklayıcı İlişkiler Örüntüsü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, N. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerinin İletişim Becerileri, Problem Çözme Becerileri ve Empatik Eğilim Düzeyleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Muğla Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Publication Date | April 28, 2014 |
| Published in Issue | Year 2014 Volume: 2 Issue: 1 |
ASIAN JOURNAL OF INSTRUCTION
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.